Τι διαβάσαμε το 2017

 

Βιβλία που αγαπήσαμε

Ακόμα μια χρονιά πέρασε, μια χρονιά γεμάτη βιβλία. Πολλά βιβλία. Σύμφωνα με μια πολύ γρήγορη αναζήτηση, το 2017 κυκλοφόρησαν στην ελληνική αγορά συνολικά 964 παιδικά, από τα οποία 374 ελληνικά και 590 μεταφρασμένα. Από όλα αυτά, η Κόκκινη Αλεπού ξεχώρισε εκείνα που τη μάγεψαν, την έκαναν να γελάσει, να κλάψει, να νοσταλγήσει, να μάθει, να ταξιδέψει έστω και νοερά. Η επιλογή φέτος δεν ήταν εύκολη υπόθεση κι έτσι αποφασίσαμε να αλλάξουμε λίγο τη δομή των δικών μας “βραβείων”. Αντί για δέκα βιβλία που ψηφίσαμε πέρυσι, φέτος διαχωρίσαμε τα ελληνικά από τα μεταφρασμένα και τελικά ξεχωρίσαμε είκοσι από τα πρώτα, επτά απο τα δεύτερα και επιπλέον, έναν μικρό εκδοτικό οίκο που με μόλις έξι μήνες ζωής μας έφερε πέντε μοναδικά βιβλία ξένων συγγραφέων και εικονογράφων και ένα project που έχει στο επίκεντρό του την αφήγηση.

 

Από την πολύ πλούσια περσινή ελληνική παραγωγή συγκινηθήκαμε, γελάσαμε και προβληματιστήκαμε διαβάζοντας είκοσι πολύ όμορφα βιβλία, τα οποία αναφέρουμε παρακάτω με τυχαία σειρά. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τα συνολικά 31 βιβλία που υπάρχουν στο αφιέρωμα, κανένα δεν θεωρείται διδακτικό, είναι πανέμορφα, κειμενικά και αισθητικά, κι έχουν να προσφέρουν στους αναγνώστες τους – μικρούς και μεγάλους – κάτι πολύ περισσότερο από ένα μάθημα ηθικής. Πάμε λοιπόν να τα δούμε, ένα – ένα.

Η κίτρινη σημαδούρα των Θεοδώρας Κατσιφή – Ιριδας Σαμαρτζή (εκδ. Ηλίβατον) κατάφερε να μας κάνει κι εμάς πάλι παιδιά και να φέρει το καλοκαίρι μέσα στον χειμώνα. Το βιβλίο του Ιστορικού Νίκου Ποταμιάνου, “Γιατί οι πρωτόγονοι δεν ήξεραν τίποτα (εικ. Πέτρος Χριστούλιας – εκδ. Κέδρος) και το Μικροί Αρχαιολόγοι της Κούλας Μπορμπουδάκη (εικ. Λευτέρης Κοντογιάννης/ idcreative, εκδ. Κυριακίδη) ξεχώρισαν για την πρωτοτυπία τους και τον τρόπο με τον οποίο γνώρισαν στα παιδιά δύο επιστήμες, την Ιστορία και την Αρχαιολογία.

Το Ενα Τελευταίο γράμμα των Αντώνη Παπαθεοδούλου – Ιριδας Σαμαρτζή το αγαπήσαμε για την ιστορία του, τον πρωταγωνιστή του, τα συναισθήματα που μας προκάλεσε, τη νοσταλγία του και την ευφάνταστη εικονογράφηση. Τις Ιστορίες για ατρόμητα κορίτσια: 40 μοναδικές Ελληνίδες της Κατερίνας Σχινάς  (εκδ. Παπαδόπουλος) τις διαβάζουμε και τις ξαναδιαβάζουμε και δεν χορταίνουμε να μαθαίνουμε για τις ζωές των σαράντα αυτών γυναικών που έσπασαν τα στερεότυπα της εποχής τους και έκαναν τα όνειρά τους πραγματικότητα. Το Φεύγει – Έρχεται των Μάνου & Αννας Κοντολέων και Φωτεινής Τίκκου (εκδ. Καλειδοσκόπιο) μας γοήτευσε για την εικονογράφησή του σε συνδυασμό με την πλοκή της ιστορίας του, ένα ταξίδι από τον παγωμένο και γκρίζο Βορρά στον ηλιόλουστο Νότο.

 

Η Νάνσι του Σπύρου Γιαννακόπουλου (εικ. Πέτρος Χριστούλιας  – εκδ. Πατάκη) και τα δύο βιβλία της σειράς Λέσχη των Αλλόκοτων Πλασμάτων του Γιώργου Παναγιωτάκη (εικ. Μυρτώ Δεληβοριά – εκδ. Πατάκη) ήταν τρία βιβλία που δεν θέλαμε να τελειώσουν, ενώ η Βιολέτα και ο Ιππότης της Αργυρώς Πιπίνη και της Εφης Λαδά (εκδ. Μεταίχμιο) μας αφήνει κάθε φορά που το διαβάζουμε τη γλύκα της αγάπης και του έρωτα. Το νησί που αλλάζει της Ευτυχίας Ηλιάδου (εκδ. Suricata) μας μετέφερε στη Σαντορίνη και μας έμαθε, μέσα από την περιπέτεια του Κόπολας και του μικρού αγοριού τόσα πολλά πράγματα για τα ηφαίστεια και το πανέμορφο νησί των Κυκλάδων, ενώ οι Πιθανότητες του Δημήτρη Μπασλάμ (εικ. Ντανιέλα Σταματιάδη – εκδ. Πατάκη) μας εξέπληξαν με την απλότητα του κειμένου και την αλήθεια που κρύβει κάθε λέξη που χρησιμοποιήθηκε.

Ο συγκινητικός Γουργούρης της Τασούλας Επτακοίλη (εικ. Τόμεκ Γιοβάνης – εκδ. Πατάκη) μας άφησε με έναν κόμπο στον λαιμό και μια ελπίδα στην καρδιά, ενώ το Λιβερίνος και Ρικάρντα της Αγαθής Δημητρούκα και της Ιφιγένειας Καμπέρη (εκδ. Πατάκη) μας γλύκανε και μας έκανε να αφεθούμε στην περίεργη αυτή ιστορία έρωτα που όλα τα μπορεί. Λατρέψαμε από την πρώτη ανάγνωση τον Μάξιμο Φλου του Θοδωρή Παπαϊωάννου από το βιβλίο του Το Βρήκα! Η μεγάλη εφεύρεση (εικονογράφηση: Μυρτώ Δεληβοριά – εκδ. Παπαδόπουλος) και τον Βασιλιά Φωνακλά της Τζένης Κουτσοδημητροπούλου από το βιβλίο της Βασιλιάς Φωνακλάς Γαλήνη (δεν) βρίσκει (εικ. Αιμιλία Κονταίου – εκδ. Ελληνοεκδοτική).

Φυσικά, έξω από τη λίστα μας με τα καλύτερα βιβλία του 2017 δεν θα μπορούσε να λείπει η πανέμορφη Μπάμπουσκα της Ξένιας Καλογεροπούλου και της Άρτεμις Πρόβου (εκδ. Μάρτης), Το ενα κίτρινο φύλλο του Μιχάλη Μουλάκη με αυτή την καταπληκτική εικονογράφηση του Φίλιππου Φωτιάδη (εκδ. Ίκαρος), τα μοναδικά χαϊκού της Ροδούλας Παππά στο Στη μύτη του κουταβιού μια ακριδούλα (εικ. Seng Soun Ratanavanh – εκδ. Νεφέλη) και τέλος Ο Πρίγκηπας με τα τρία πεπρωμενα (εκδ. Μάρτης) των Δρ Εύης Παπαδοπούλου,  Δρ Βασίλη Χρυσικόπουλου και Farida El Gazzar, για το μοναδικό ταξίδι στην Αίγυπτο του 13ου αιώνα π.Χ. μέσα από ένα παραμύθι της 19ης Φαραωνικής Δυναστείας. 

 

 

Από τα πολύ αγαπημένα μας μεταφρασμένα για τη χρονιά που έφυγε είναι το βιβλίο της Ινγκριντ Σαμπέρ και του Γκουρίντι Τη μέρα που μεταμορφώθηκα σε πουλί (μετάφραση: Μαρία Παπαγιάννη – εκδ. Πατάκη), Το κοστούμι -δε-με-μέλει της Σύλβια Πλαθ (μετάφραση: Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ – εκδ. Πατάκη), η Κυρία Άιφελ της Alice Briere Haquet σε εικονογράφηση της Csil (μετάφραση Αργυρώ Πιπίνη – εκδ. Παπαδόπουλος), ο Ελέφαντας της Ερικας της Sylvia Bishop σε εικονογράφηση Ashley King και μετάφραση Αργυρώς Πιπίνη (εκδ. Παπαδόπουλος), το πάρα μα πάρα πολύ αστείο Στην Κιβωτό στις 8 του Ulrich Hub σε εικονογράφηση Jorg Muhle (μετ. Σώτη Τριανταφύλλου – εκδ. Πατάκη) και τέλος το Ενα παιδί από βιβλία των Οliver Jeffers και Sam Winston για πολλούς λόγους αλλά κυρίως για αυτό το video (μετ. Φίλιππος Μανδηλαράς – εκδ. Ικαρος).

 

 

Η όχι και τόσο μικρή… Μικρή Σελήνη

Τον Μάιο του 2017 υποδεχτήκαμε τη Μικρή Σελήνη, το τρίτο “παιδί” των εκδόσεων Ψύχαλου. Στους έξι μόλις μήνες ζωής της, μέχρι το τέλος του έτους, η Μικρή Σελήνη μας έφερε όχι ένα, ούτε δύο, αλλά πέντε μοναδικά βιβλία, με αποκορύφωμα το Μολυβένιο Στρατιωτάκι της Joohee Yoon λίγο πριν από τα Χριστούγεννα. Μας σύστησε την Olga De Dios και τη Ρόζα το τερατάκι της, μας άφησε να μπούμε στον μαγικό εικονογραφημένο κόσμο του David Litchfield μέσα από τα δύο βιβλία του Ο Αρκούδος και το Πιάνο και το Ο παππούς μου έχει φίλο έναν γίγαντα και μας έκανε να γελάσουμε με την καρδιά μας με το 5 μύγες και μία τρομπετα των ΣαμπέρΓκουρίντι. Ανυπομονούμε για τα βιβλία που θα έρθουν.

 

 

Το project “Aκου μία ιστορία”

Μέσα στα πολλά ωραία πράγματα που ανακάλυψε η Κόκκινη Αλεπού τη χρονιά που πέρασε ήταν και το Ακου μία Ιστορία. Η εκπαιδευτικός Χρύσα Κατσαντώνη επιλέγει τις ιστορίες που διηγείται στο ραδιόφωνο, στην ομώνυμη εκπομπή που φιλοξενείται στον ραδιοφωνικό σταθμό Ενημέρωση 92,2 στην Κατερίνη και ο Γιώργος Ευαγγέλου ταιριάζει τις μουσικές στα παραμύθια. Το αποτέλεσμα είναι μαγικό. Κάθε Τετάρτη στις 9 το πρωί και για μισή ώρα ακούμε παραμύθια από όλον τον κόσμο. Τα παιδιά φρόντισαν και δημιούργησαν και το δικό τους κανάλι στο Youtube όπου ανεβάζουν τις εκπομπές με τις αφηγήσεις τους και μπορούμε να τις ακούσουμε οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. Εδώ θα βρείτε τη συζήτηση που είχαμε κάνει με την Χρύσα πριν μερικούς μήνες.

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ

Στο 65% οι προσπάθειες λογοκρισίας βιβλίων στις ΗΠΑ

H Υπηρεσία για την Πνευματική Ελευθερία (Office for Intellectual Freedom OIF) της Αμερικανικής Ένωσης Βιβλιοθηκών (ALA) δημοσίευσε χθες νέα στοιχεία που καταγράφουν τις προσπάθειες λογοκρισίας βιβλίων σε όλες τις ΗΠΑ, διαπιστώνοντας ότι οι προσπάθειες αυτές αυξήθηκαν κατά 65% το 2023 σε σχέση με το 2022, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγράψει ποτέ η ALA.

10 χρόνια Εκδόσεις Μάρτης

Οι Εκδόσεις Μάρτης κλείνουν φέτος τα 10 τους χρόνια και το γιορτάζουν! Το αρχικό όραμα της έκδοσης βιβλίων υψηλής αισθητικής που να εμπνέουν τα παιδιά και να πυροδοτούν τη φαντασία  τους παραμένει άσβεστο και ενδυναμώνεται χρόνο με τον χρόνο.