“5” θα πει τα πέντε πιο αγαπημένα βιβλία ενός εικονογράφου. Κάθε μήνα ένας Έλληνας ή μία Ελληνίδα δημιουργός επιλέγει και παρουσιάζει πέντε εικονογραφημένα βιβλία – ελληνικά ή ξένα, καινούρια ή παλιότερα, για παιδιά ή ενήλικες. Μέσα από αυτές τις επιλογές και τα μικρά κείμενα που συνοδεύουν τα βιβλία – ένα είδος λεζάντας – παίρνουμε μια μικρή γεύση από τις αναγνωστικές προτιμήσεις των καλλιτεχνών, τα βιβλία των οποίων έχουμε στα σπίτια μας και ξεφυλλίζουμε σχεδόν καθημερινά. Μια ιδέα ίσως από τις επιρροές τους, τους καλλιτέχνες που θαυμάζουν, τα έργα που αγαπούν να έχουν στη βιβλιοθήκη τους. Παράλληλα, μέσα από τις επιλογές αυτές γνωρίζουμε βιβλία και δημιουργούς που ίσως να μην ξέραμε ως τώρα. Ένα ταχύρυθμο μάθημα εικαστικών, μια εισαγωγή στον υπέροχο κόσμο της εικονογράφησης, που μόνο οι ίδιοι οι εικονογράφοι μπορούν να κάνουν.
Επιμέλεια στήλης: Ζωή Κοσκινίδου
Η Έφη Λαδά έχει ένα ιδιαίτερο στυλ εικονογράφησης που ξεχωρίζει, ονειρικό, αέρινο, που δημιουργεί ιδανικά σκηνικά για τις ιστορίες που γράφει η ίδια ή εικονογραφεί. Γεννήθηκε σ’ ένα μικρό χωριό της Αχαΐας και σπούδασε σε εργαστήρι ζωγραφικής. Έχει εικονογραφήσει πάνω από 130 βιβλία και αρκετά εξώφυλλα βιβλίων παιδικής λογοτεχνίας. Βιβλία με δική της εικονογράφηση έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, ως εικαστικός και εικονογράφος έχει λάβει μέρος σε πολλές εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό, ενώ έχει κάνει τη σκηνογραφία σε μουσική παράσταση βασισμένη στο Ιρλανδέζικο παραμύθι «Ο κούκος των Χριστουγέννων»,στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Τo 2006 το βιβλίο της «Τις Κυριακές στο πάρκο…» προτάθηκε για το Κρατικό Βραβείο Εικονογράφησης (βραχεία λίστα), ενώ το 2020 κυκλοφόρησε και στο Βέλγιο. Το 2009 της απονεμήθηκε το Βραβείο Εικονογράφησης από το Ελληνικό Τμήμα της ΙΒΒΥ και αναγράφηκε στον τιμητικό πίνακα της IBBY για το βιβλίο «Η βροχή των αστεριών». Το 2011 ήταν υποψήφια για το Astrid Lindgren Memorial Award και το 2012 για το Hans Christian Andersen Award. Βιβλία στα οποία έχει κάνει την εικονογράφηση έχουν αναγραφεί στον κατάλογο WhiteRavens της Διεθνούς Βιβλιοθήκης Νεότητας του Μονάχου, ενώ άλλα έχουν μπει στις βραχείες λίστες ή έχουν τιμηθεί με βραβεία στην Ελλάδα. Εδώ μας παρουσιάζει τα πέντε πιο αγαπημένα της παιδικά εικονογραφημένα βιβλία.
The Gift of the Magi των O. Henry και Lisbeth Zwerger.
Το αγόρασα το 1991, μεταφρασμένο στα ελληνικά από τις εκδόσεις Άμμος. Πρόκειται για μια κλασική, υπέροχη ιστορία του O. Henry, εικονογραφημένη μ’ έναν μαγικό τρόπο από την Lisbeth Zwerger. Τοποθετημένο στη Νέα Υόρκη στις αρχές του εικοστού αιώνα, αφηγείται την ιστορία ενός νεαρού ζευγαριού και τις θυσίες που κάνει ο καθένας τους για να αγοράσει στον άλλο ένα δώρο. Σ’ αυτήν την ιστορία όλα δηλώνουν το μέγεθος της αγάπης. Μαγική η ματιά της Zwerger και η δεξιοτεχνία της να μεταφέρει το συναίσθημα εκείνης της εποχής, με την υπέροχη παστέλ χρωματική παλέτα της.
Φτερό στον άνεμο των Maxine Trottie & Isabelle Arsenault (Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη).
Η ιστορία της μικρής Άννας που μετακινείται από το Μεξικό προς τα βόρεια με την οικογένειά της όπου θα εργάζονται σε φάρμες. Εκεί μπαίνοντας σ’ ένα άδειο σπίτι, που είχε κατοικηθεί και από άλλους μετανάστες, κοντά στα χωράφια η Άννα σκέφτεται για τα πουλιά που ταξιδεύουν αλλάζοντας πατρίδα. Με την φαντασία της φτιάχνει ιστορίες και νομίζει πως είναι λαγός που φεύγει τρέχοντας διασχίζοντας τις μεγάλες εκτάσεις στον Βορρά, σαν τις μέλισσες ή σαν τις αγριόχηνες που φεύγουν πετώντας. Κυρίως όμως αναρωτιέται πώς θα ήταν να μείνεις σε ένα μέρος να ριζώσεις και να περνάς σ’ αυτό τις εποχές και τις αλλαγές που φέρνει η ζωή. Υπέροχα εικονογραφημένο από την Isabelle Arsenault, που τα κολάζ, οι γραμμές από ξυλομπογιές, όλα τα υλικά μαζί δίνουν ένα γαλήνια μαγικό αποτέλεσμα.
Child of Glass της Beatrice Alemagna (Enchanted Lion Books)
Η Gisele γεννήθηκε διάφανη. Η ιστορία ενός διαφορετικού παιδιού, με λίγα λόγια. Οι εικόνες μιλάνε περισσότερο δίνοντας την ροή της ιστορίας με έναν μοναδικό τρόπο από την υπέροχη δουλειά της Alemagna. Τα πουλιά αγκαλιάσουν τη Ζιζέλ με ανθρώπινα χέρια, και ο πόνος της αποτυπώνεται με ένα δάκρυ στο μπλέ πρόσωπό της. Δεν υπάρχει κάποια συνταγή να μην είμαστε ευάλωτοι αλλά θα πρέπει να έχουμε το θάρρος να ζούμε με την ευαισθησία μας την ζωή μας με έναν τρόπο που να ορίζει την μοναδικότητά μας. Κολάζ, μολύβια, παστέλ, ακουαρέλα…. Μεικτά υλικά για τις υπέροχες εικόνες του βιβλίου.
Μιλώ σαν το ποτάμι των Jordan Scott & Sydney Smith (Μικρή Σελήνη)
Η ιστορία μιλάει για ένα αγόρι που τραυλίζει και νιώθει απομονωμένο και ανίκανο να επικοινωνήσει με τον τρόπο που θα ήθελε. Ο πατέρας του τον οδηγεί δίπλα στο ποτάμι, για να το βοηθήσει να βρει τη φωνή του. Όπως το νερό έτσι και η φωνή λέει ο πατέρας του έρχεται με κύματα. Μια ιστορία για κάθε παιδί που νιώθει χαμένο, μοναχικό ή ανίκανο να χωρέσει. Οι εικόνες μοναδικές με την δύναμη της σκιάς και του φωτός, έτσι όπως συμβαίνει με τις εναλλαγές των συναισθημάτων.
Η Λίζι και το σύννεφο των Αδερφοί Fan, Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2022
Η Λίζι, ένα μικρό κορίτσι, έχει σγουρά μαλλιά και ζει με τους γονείς της σε έναν δρόμο της πόλης μιας προηγούμενης εποχής. Ένα Σάββατο η Lizzy στην βόλτα της στο πάρκο, αγοράζει ένα σύννεφο σε κορδόνι από τον πωλητή και του δίνει το όνομα Milo . Από εκείνη την ώρα η Λίζι φροντίζει τον Milo, και εκείνος όλο και μεγαλώνει μεγαλώνει μεγαλώνει ώσπου ξεσπάει μια καταιγίδα μέσα στο δωμάτιό της. Αισθάνεται πως είναι καιρός να αφήσει το σύννεφο να φύγει όσο κι αν την πονάει αυτό. Είναι η αποδοχή πως δίνουμε την ελευθερία σε ότι αγαπάμε. Η χρωματική παλέτα του βιβλίου είναι γκρι σκιές και ξεθωριασμένα χρώματα, καθώς επικρατεί σε σημαντικά σημεία το κίτρινο δίνοντας την έμφαση στα αντίστοιχα αντικείμενα. Οι εικόνες της πόλης ανεπανάληπτες σε μεταφέρουν αρκετά χρόνια πρίν.
