Συγγραφέας: Jostein Gaarder
Διασκευή: Vincent Zabus, Nicoby
Εικονογράφηση: Vincent Zabus, Nicoby
Μετάφραση: Στέλα Ζουμπουλάκη
Εκδόσεις: Μεταίχμιο – Αλεξάνδρεια
Χρονιά έκδοσης: 2022
Ηλικίες: 11+
Μια από τις πιο αγαπημένες μου αναμνήσεις είναι μια οικογενειακή μας παράδοση όσο μεγάλωνα. Κάθε Παραμονή Πρωτοχρονιάς, βγαίναμε έξω, στο γιορτινό κέντρο της Αθήνας. Και όσο οι άλλοι έκαναν ουρά στο Μινιόν, εμείς πηγαίναμε περατζάδα στην Ερμού, για σοκολατάκια στο Αριστοκρατικόν και μετά στο αγαπημένο μου μέρος αυτής της βόλτας: το βιβλιοπωλείο της Εστίας. Τα δώρα για τη γιορτή μου και την Πρωτοχρονιά (είμαι από εκείνα τα άτυχα παιδιά που η γιορτή μου έπεφτε πάνω σε μέρα που όλοι παίρνουν δώρα) ήταν σχεδόν πάντα βιβλία! Μια χρονιά, ένα ογκώδες βιβλίο με περίμενε κάτω από το δέντρο: Ο Κόσμος της Σοφίας. Βούτηξα στον κόσμο εκείνο και θαρρώ πως κάποιο κομμάτι μου είναι εκεί ακόμα. Κοντά 30 χρόνια αργότερα το πιάνω πάλι στα χέρια μου, αυτή τη φορά σε μια διασκευή της αγαπημένης μου Tέχνης. Ο Κόσμος της Σοφίας σε graphic novel! Με πολλή μεγάλη συγκίνηση το άνοιξα, αλλά και με φόβο. Και αν δεν είναι όπως το θυμόμουν; Και αν η μεταφορά δεν έχει πετύχει;
Είστε έτοιμοι για ένα ταξίδι στην ιστορία του ανθρώπινου στοχασμού; Η Σοφία είναι μια δραστήρια έφηβη με περιβαλλοντικές αναζητήσεις και έντονη προσωπικότητα. Μια μέρα λαμβάνει μια κάρτα με μια απλή ερώτηση «Ποια είσαι;». και μετά «Πώς δημιουργήθηκε ο κόσμος;». Κάπως έτσι αρχίζει μια ιδιότυπη, μαγική αλληλογραφία που κάθε γράμμα τη μεταφέρει σε άλλη εποχή του ανθρώπινου στοχασμού, από τη γέννηση της φιλοσοφίας και της αντίληψης του κόσμου με τη λογική μέχρι την αναγέννηση και το μπαρόκ, από τους μύθους μέχρι το Γαλιλαίο. Στο ταξίδι αυτό θα συναντήσει το Σωκράτη, τον Αριστοτέλη και τον Πλάτωνα. Θα ψαρέψει με τον Διογένη και θα ακούσει τον Αβερρόη μέχρι και με τον Σαίξπηρ θα ανακατευτεί. Και όλα αυτά, για να ταρακουνηθεί ο κόσμος της, να αναρωτηθεί όχι μόνο ποια είναι αλλά και γιατί είναι και σε κάποιες περιπτώσεις αν είναι.
Την ίδια ώρα, ένα κουβάρι μυστηρίου ξετυλίγεται. Ποιος της στέλνει αυτά τα μηνύματα; Ποια είναι η Χίλντα που ονειρεύεται; Και τι συμβαίνει στα αλήθεια στη ζωή της; Σας εγγυώμαι ότι στο επόμενο τεύχος αυτό το μυστήριο θα αποκτήσει και άλλα επίπεδα, κάνοντας αυτό το έργο θεωρία φιλοσοφίας, δράμα, δράση, κωμωδία και όλα μαζί.
Τελικά; Ήταν όπως το θυμόμουν; Πέτυχε η μεταφορά; Ναι, ναι και πάλι ναι. Όλα όσα αγάπησα ως έφηβη και με συντροφεύουν ακόμα είναι εκεί. Όπως ήταν και όπως θα πρέπει να είναι 30 χρόνια αργότερα. Η μεταφορά σε graphic novel όχι απλά πέτυχε, είναι απλά αριστουργηματική. Οι δημιουργοί εκμεταλλεύτηκαν τα εργαλεία που δίνει το comic στον μέγιστο βαθμό, με τρόπο που δείχνει τη βαθιά γνώση του μέσου και μια απόλυτα συνειδητή απόφαση. Όχι επιδερμικά, του τύπου «να το κάνουμε εικονίτσες, γιατί αυτά τα πιτσιρίκια όλο στο Tik Tok είναι». Αλλά με κάτι που έκανε να αναφωνήσω «μα, σε comic έπρεπε να είχε γίνει από την αρχή!».
Είναι καταπληκτικό πώς οι σύνθετες φιλοσοφικές σκέψεις λειτουργούν τόσο καλά σε comic. Έχετε σκεφτεί καλύτερο τρόπο να μιλήσεις για τον Δημόκριτο και τη θεωρία του για τα άτομα από το να το κάνεις με… Lego; Ε, οι δημιουργοί το σκέφτηκαν. Και αν στο βιβλίο η μετακειμενικότητα είναι κάτι που εντυπωσιάζει, στο comic λειτουργεί ακόμη καλύτερα, πιο εντυπωσιακά, πιο κωμικά και πιο.. φιλοσοφικά.
Φιλοσοφία για εφήβους; Ή και – μεταξύ μας – για ενήλικες. Το 2022; Δυσκολάκι, έτσι; Αλλά αν όχι τώρα, πότε; Ναι, λοιπόν. Φιλοσοφία για εφήβους, για παιδιά, για όλους. Γιατί όπως λέει και ο Γκαίτε στην αρχή του βιβλίου «Όποιος την ιστορία του την ίδια δεν ξέρει, το πώς και το γιατί εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια, ζει μονάχα απ’τη μια στην άλλη μέρα».
*Το βιβλίο Ο κόσμος της Σοφίας 1: Η φιλοσοφία από τον Σωκράτη στον Γαλιλαίο ψηφίστηκε ως ένα από τα καλύτερα βιβλία για εφήβους από τη συντακτική ομάδα της Κόκκινης Αλεπούς για το 2022.
