Συγγραφέας: Robert Tregoning
Εικονογράφηση: Stef Murphy
Μετάφραση: Μάρω Ταυρή
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Χρονιά έκδοσης: 2023
Ηλικίες: +5
Το “Όχι μόνο μπλε” είναι ένα πολύχρωμο βιβλίο που μας μιλάει για την ιστορία ενός αγοριού που ζει εγκλωβισμένο σε έναν μπλε κόσμο, παρόλο που το ίδιο αγαπά το κίτρινο χρώμα. Τα κτίρια, οι δρόμοι, τα ρούχα, τα αντικείμενα, όλα είναι μπλε και όλα έχουν τη μελαγχολία του μπλε. Ο πρωταγωνιστής της ιστορίας έχει ένα μυστικό: του αρέσει το κίτρινο χρώμα. Καθώς όμως όλα τα άλλα χρώματα απαγορεύονται, είναι αναγκασμένος να κρατήσει καλά φυλαγμένο το μυστικό του μέσα στην ντουλάπα του. Μέχρι που μία μέρα ο μπαμπάς του ανακαλύπτει αυτό το μυστικό και μαζί προσπαθούν να βρουν μία λύση.
Πρόκειται για ένα βιβλίο μεταφρασμένο σε έμμετρο λόγο (ακολουθώντας το ίδιο ύφος με το πρωτότυπο κείμενο), με ευδιάκριτους συμβολισμούς. Ο αγγλικός τίτλος είναι Out of the blue (Έτσι ξαφνικά). Θα μπορούσε να ερμηνευτεί και σαν λογοπαίγνιο μεταξύ των εκφράσεων feeling blue και coming out of the closet. Το αγόρι είναι μελαγχολικό στον μπλε κόσμο που είναι αναγκασμένο να ζει (feeling blue: είμαι στεναχωρημένο), κρύβει τα απαγορευμένα κίτρινα αντικείμενα στην ντουλάπα του, μέχρι που μία μέρα τα βγάζει όλα έξω και χορεύει χαρούμενο (coming out of the closet: πρόκειται για έκφραση που χρησιμοποιείται μεταφορικά για να περιγράψει την πράξη γνωστοποίησης της ταυτότητας φύλου ή/και τον σεξουαλικό προσανατολισμό ενός ατόμου στους οικείους του ή/και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον). Η ντουλάπα λειτουργεί συμβολικά ως το μέρος που κρύβονται και παραμονεύουν οι παιδικοί μας (και όχι μόνο) φόβοι και μυστικά. Η πατρική φιγούρα (μπορεί κανείς να υποθέσει πως γίνεται αναφορά σε μονογονεϊκή οικογένεια) στοργική και ενθαρρυντική, βοηθάει πολύ το παιδί να εκφραστεί ελεύθερα και περήφανα, συμμετέχοντας και ο ίδιος ενεργά σ’ αυτή τη διαδρομή. Το κίτρινο χρώμα μας παραπέμπει στο φως, την αλήθεια και συνδέεται με τη χαρά και την απελευθέρωση. Όταν η πόλη γίνεται πολύχρωμη με όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου (συμβολο της LGBTQ+ κοινότητας), όλοι είναι χαρούμενοι και απελευθερωμένοι. Όλοι βρίσκουν την ταυτότητά τους. Είναι ο εαυτός τους.
Οι τρυφερές εικόνες της Stef Murphy, η οποία θεωρείται ανερχόμενη στον χώρο της παιδικής εικονογράφησης, είναι πολύ παραστατικές και ο τρόπος που χρησιμοποιεί το κίτρινο χρώμα δημιουργεί μία απρόσμενη οικειότητα και ζεστασιά στον αναγνώστη. Ο Robert Tregoning, ο οποίος έχει σπουδάσει στην Σχολή Καλών Τεχνών της Γλασκώβης πριν ασχοληθεί με το θέατρο, στο πρώτο του βιβλίο μας παρουσιάζει μια αυτοβιογραφική ιστορία σχετικά με το πώς είναι να μεγαλώνει ένα γκέι αγόρι στην Μεγάλη Βρετανία τη δεκαετία του ‘90 κάτω από τον Νόμο 28 της Μάργκαρετ Θάτσερ, ο οποίος απαγόρευε οτιδήποτε θεωρούνταν πως προωθεί την ομοφυλοφιλία και εξανάγκασε πολλούς οργανισμούς της LGBTQ+ κοινότητας σε κλείσιμο. Ο νόμος του 1988 έπαψε να ισχύει το 2000 στη Σκωτία και το 2003 σε Αγγλία και Ουαλία. Ο ίδιος αναφέρει πως πρόκειται για μία τρυφερή ιστορία, που θα ήθελε να έχει διαβάσει ο ίδιος ως παιδί και έχει ως στόχο να βοηθήσει οποιοδήποτε αισθάνεται διαφορετικό και αταίριαστο στον περίγυρο ώστε να μπορέσει να γιορτάσει αυτή τη διαφορετικότητα που κάνει το καθένα μας ξεχωριστό και αυτό που είμαστε. Να αποβάλουμε την ντροπή και να σταθούμε περήφανα γι αυτό που είμαστε! Συμφωνα με τον Tregoning, κανένας νόμος δεν μπορεί να περιορίσει, πόσο μάλλον απαγορέψει, την αγάπη.
Θα πρέπει κλείνοντας να σημειώσουμε ότι στο Όχι μόνο μπλε εντοπίζονται αρκετές ομοιότητες με την Ντουλάπα της δικής μας Στέργιας Κάββαλου (εικονογράφηση Ζακλίν Πολενάκη, εκδ. Ποταμός, 2021), είναι όμως πολύ ενθαρρυντικό το γεγονός ότι με το “Όχι μονο μπλε” προστέθηκε στην ελληνική βιβλιογραφία ακόμα ένα παιδικό βιβλίο με LGBTQ+ περιεχόμενο, καθώς δυστυχώς ακόμα είναι δυσεύρετα στη χώρα μας.