Τι είναι το Τζάτζαλο; The Snurtch στη γλώσσα του συγγραφέα Sean Ferrell, το Τζάτζαλο στην απόδοση του Αντώνη Παπαθεοδούλου (εκδ. Παπαδόπουλος) είναι ίσως… κάτι ενοχλητικό, μουτρωμένο, αντιδραστικό, ένα εμπόδιο με πολλά σύμφωνα. Είναι κάτι που εμποδίζει την Ρούθυ να επικοινωνήσει, να κοινωνικοποιηθεί, να δημιουργήσει σχέσεις.
Μήπως η Ρούθυ – όπως και ο Πετίτ της Isol* και ο Μάριος της d’Allance** εξοικειώνουν τον μικρό μας αναγνώστη με τη διττή ανθρώπινη φύση; Καλό και κακό συνυπάρχουν, τι ανακουφιστική σκέψη. Ο Νίτσε αμφισβητεί την πίστη στην απόλυτη αλήθεια. Υπάρχει γι’ αυτόν η ειλικρίνεια της ύπαρξης, η ανιδειοτέλεια και η πραγματικότητα. Η προσωπική και όχι μόνο ερμηνεία της πράξης και του λόγου μας είναι αυτή που κυρίως φωτίζει την ύπαρξή μας…
Ας επιστρέψουμε στην ηρωίδα του βιβλίου. Η μικρή Ρούθυ μπαίνει στο σχολείο της προβληματισμένη. Κοιτάζει κάτω, δεν έχει διάθεση να επικοινωνήσει. Τι είναι αυτό που την προβληματίζει; Καθώς οι σελίδες του βιβλίου περνούν μαθαίνουμε πως δεν είναι κάτι έξω από αυτήν, αλλά κάτι που το κουβαλά συνέχεια μαζί της. Τι βάρος κι αυτό. Ίσως γι’αυτό κι η πρώτη εικόνα της μικρής είναι ενός παιδιού κλεισμένου στον εαυτό του. Το Τζάτζαλο, ή αλλιώς “ο άλλος εαυτός της” που δε σταματά να της δημιουργεί θέματα, πετάει τα μολύβια, μουτζουρώνει και τσαλακώνει τις ζωγραφιές των άλλων, κάνει ήχους και γκριμάτσες και δεν μπορεί να συνεργαστεί μαζί της. Γι’ αυτό κι η Ρούθυ δεν μπορεί να συνεργαστεί με τη δασκάλα και τους συμμαθητές της. Όμως όλο αυτό την κουράζει κι έτσι έρχεται η στιγμή να αποδεχτεί την ύπαρξή του. Στο μάθημα των εικαστικών το ζωγραφίζει κι έτσι το φανερώνει μπροστά στα μάτια τα δικά της και της τάξης της. Το αποκαλύπτει! Κι όλοι το αναγνωρίζουν και μαζί αναγνωρίζει κι ο καθένας την ύπαρξη του δικού του Τζάτζαλου! Η Ρούθυ δεν είναι μόνη της και το σώμα της επιτέλους ορθώνεται. Η τέχνη -ο μεγάλος βοηθός- δίνει τη λύση. Παρακολουθούμε με τα παιδιά τη διαδρομή της. Πώς είναι στην αρχή το σώμα της; Το Τζάτζαλό της το βλέπουν όλοι; Τι νιώθουν γι’ αυτήν οι συμμαθητές της; Πώς νιώθει η ίδια; Σας θυμίζει κάτι δικό σας αυτή η ιστορία; Πώς σας φαίνεται η Ρούθυ στο τέλος της ιστορίας,το σώμα της; Είναι σίγουρο πως τα παιδιά θα βρουν και τις δικές τους ερωτήσεις και θα χαρούν να παίξουν με το σώμα τους και με τις εκφράσεις τους διαφορετικές διαθέσεις και συναισθήματα.
Κι ίσως στο τέλος ζωγραφίσουν τον εαυτό τους και το Τζάτζαλό τους. Αλήθεια τι χρώμα να έχει το δικό μου Τζάτζαλο και πώς να είναι, αναρωτιέμαι μαζί με τους μικρούς μου σοφούς αναγνώστες.
*Ο Πετίτ το τέρας,εκδόσεις Μάρτης
**Ο μεγάλος Θυμός, εκδόσεις Ηλίβατον
Διαβάστε την κριτική για το Τζάτζαλο εδώ.
