
Η Albertine συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πιο καταξιωμένες και αναγνωρίσιμες εικονογράφους της Ευρώπης, με σημαντική επιρροή στον χώρο της παιδικής λογοτεχνίας και της εικονογράφησης βιβλίων για παιδιά. Το έργο της ξεχωρίζει για την ιδιαίτερη καλλιτεχνική του προσέγγιση, το έντονα προσωπικό ύφος και τα χαρακτηριστικά στοιχεία που το διακρίνουν: απλότητα, ζωντάνια και συναισθηματική ένταση. Μέσα από τις εικόνες της, η Albertine δεν αφηγείται απλώς ιστορίες· μεταδίδει συναισθήματα, δημιουργεί ατμόσφαιρες και συνομιλεί με το κείμενο με τρόπο φυσικό και αβίαστο. Η διαδρομή της και η συμβολή της στην τέχνη της εικονογράφησης αξίζουν ξεχωριστή προσοχή και βαθιά αναγνώριση.
Γεννημένη το 1967 στην Ελβετία, σπούδασε εικονογράφηση στη Σχολή Καλών Τεχνών της Γενεύης και από τα πρώτα της βήματα ανέπτυξε ένα προσωπικό ύφος που την έκανε να ξεχωρίσει. Η δουλειά της συνδέεται κυρίως με την παιδική λογοτεχνία, αλλά η απήχησή της ξεπερνά τα στενά όρια του είδους, αγγίζοντας αναγνώστες κάθε ηλικίας.
Ξεκίνησε να εικονογραφεί βιβλία το 1991 και από τότε η πορεία της υπήρξε σταθερά ανοδική. Η δημιουργικότητά της εκτείνεται τόσο σε παιδικά όσο και σε βιβλία για ενήλικες, με τη δουλειά της να έχει αποσπάσει διεθνή αναγνώριση.
Η ίδια δηλώνει τυχερή που μεγάλωσε σε καλλιτεχνικό περιβάλλον. «Υπήρχαν πολλά βιβλία στο σπίτι», λέει, «και τα αγαπημένα μου ήταν τα παραμύθια με την εικονογράφηση του Edmond Dulac». Ανάμεσα στις επιρροές της αναφέρει τους David Hockney, Saul Steinberg και Paul Cox, ενώ παρακολουθεί με ενδιαφέρον το έργο σύγχρονων καλλιτεχνών όπως οι Jockum Nordström, Yann Kebbi και Tim Eitel. Το Pinterest, εξομολογείται, αποτελεί για εκείνη μια ανεξάντλητη “βιβλιοθήκη εικόνων”.
Καθοριστικός σταθμός στη ζωή και την καριέρα της ήταν η γνωριμία της με τον συγγραφέα Germano Zullo το 1993. Παντρεύτηκαν το 1996 και η σχέση τους εξελίχθηκε σε μια γόνιμη και μακρόχρονη καλλιτεχνική συνεργασία, που τους χάρισε πλήθος βραβείων:
- 1999: Prix de la Pomme d’or, Biennale d’Illustrations de Bratislava – Marta et la bicyclette
- 2009: Prix suisse Jeunesse et Médias – La rumeur de Venise
- 2011: Prix Sorcières – Les Oiseaux (Little Bird)
- 2012: New York Times Best Illustrated Children’s Book Award – Les Oiseaux
- 2013: Communication Arts Design Annual Award – Les Gratte-Ciel (Sky High)
- 2014: Prix Crescer de Sao Paulo – Les Oiseaux
- 2014: Prix Enfantaisie – Dada (Jumping Jack)
- 2016: Bologna Ragazzi Award / Fiction – Mon tout petit (My little one)
- 2017: Nami Concours / Green Island – Mon tout petit
Ανάμεσα σε όλα τα έργα της, ξεχωρίζει το Mon tout petit (My little one) – το αγαπημένο της, όπως η ίδια δηλώνει. Το βιβλίο αφηγείται τη σχέση μιας μητέρας με τον γιο της. Αν και η μητέρα επιθυμεί να του πει «τα πάντα», η ιστορία ξετυλίγεται κυρίως μέσα από εικόνες, με ελάχιστο κείμενο. Οι απλές γκρι γραμμές σε λευκό φόντο συνθέτουν μια τρυφερή χορογραφία ανάμεσα στους δύο ήρωες. Καθώς οι σελίδες γυρνούν, ο γιος μεγαλώνει και η μητέρα μικραίνει, μέχρι που εκείνος μένει μόνος – ένας ενήλικας πια. Μια ιστορία για την αγάπη χωρίς όρους και το αναπόφευκτο πέρασμα του χρόνου.
Το 2020, η Albertine τιμήθηκε με το Hans Christian Andersen Award για εικονογράφηση – τη σημαντικότερη διάκριση στον χώρο της παιδικής λογοτεχνίας, η οποία απονέμεται κάθε δύο χρόνια σε έναν συγγραφέα και έναν εικονογράφο που έχουν συνεισφέρει ουσιαστικά και διαχρονικά στο είδος.
Το ύφος της Albertine ισορροπεί μοναδικά ανάμεσα στην απλότητα και το βάθος. Μαλακές γραμμές, ζεστά χρώματα και εκφραστικές μορφές δημιουργούν εικόνες που αποπνέουν ηρεμία, οικειότητα και συναισθηματική ένταση. Δεν την ενδιαφέρει να αποδώσει ρεαλιστικά τους χαρακτήρες, αλλά να μεταφέρει τις εσωτερικές τους καταστάσεις. Η απλότητα στις συνθέσεις της δεν στερείται νοήματος – κάθε λεπτομέρεια εξυπηρετεί τη ροή της αφήγησης.
Η ίδια αυτοπροσδιορίζεται περισσότερο ως σχεδιάστρια παρά ως εικονογράφος. «Ο εικονογράφος βασίζεται στο κείμενο. Ο σχεδιαστής έχει περισσότερη ελευθερία». Αν και σπούδασε τέχνη, η καριέρα της προέκυψε φυσικά. Καθοριστική ήταν η συνάντησή της με τη Francine Bouchet, εκδότρια του οίκου La Joie de lire.
Δεν την ικανοποιεί η επανάληψη· αναζητά διαρκώς εξέλιξη και νέες προκλήσεις. Η δημιουργική διαδικασία με τον Zullo βασίζεται σε συνεχή διάλογο. Εκείνος αναλαμβάνει το σενάριο, ακόμη και για έργα χωρίς κείμενο, κι εκείνη, με βάση αυτό, χτίζει την εικονογραφική αφήγηση. «Είναι πάντα σημαντικό για μένα να βρίσκω το στυλ που εξυπηρετεί καλύτερα την ιστορία», λέει.
Αν και δημιουργεί βιβλία για παιδιά, δηλώνει πως ποτέ δεν σκέφτεται το παιδικό κοινό κατά την εργασία της. Δίνει όλη της την ενέργεια στη δημιουργία. Σχεδιάζει ενστικτωδώς, με τη χαρακτηριστική της μολυβιά – μια τεχνική που αναπτύχθηκε από την παιδική της ηλικία και έκτοτε αποτελεί σήμα κατατεθέν της. Αν συγκρίνει κανείς το πρώτο της βιβλίο Le Petit Fantôme (1996) με το Mon tout petit (2015), παρατηρεί την εξέλιξη αυτής της μολυβιάς, που συχνά σχεδιάζεται με το χαρακτηριστικό της Rotring.
Παρά τη σαφή ταυτότητα του έργου της, η Albertine αποφεύγει να εγκλωβίζεται σε ένα συγκεκριμένο στυλ. Εξελίσσεται διαρκώς, επιλέγοντας κάθε φορά τον εικαστικό τρόπο που ταιριάζει στο εκάστοτε θέμα.
Όταν μιλά για τη δουλειά της, αναφέρεται στον κόσμο των παιχνιδιών. «Είναι ένα σοβαρό παιχνίδι», λέει χαρακτηριστικά. Πιστεύει στη σημασία του παιχνιδιού για την κατανόηση του κόσμου. Από τη στιγμή που ξεκίνησε να συνεργάζεται με τον Zullo, η κοινή τους δημιουργία –γεμάτη ανταλλαγές και αμοιβαία έμπνευση– έχει γεννήσει σχεδόν τριάντα βιβλία για παιδιά.
Η δουλειά της είναι επίσης εμπνευσμένη από τη φύση και τα ζώα, τα οποία εμφανίζονται συχνά στις εικόνες της όχι απλώς ως διακοσμητικά στοιχεία, αλλά ως φορείς συναισθημάτων και νοημάτων.
Πέρα από τα παιδικά βιβλία, η Albertine έχει επεκτείνει την εικονογραφική της δραστηριότητα στον περιοδικό τύπο, τις εκθέσεις και τα καλλιτεχνικά έργα για δημόσιους χώρους. Το έργο της έχει αναγνωριστεί διεθνώς και θεωρείται πλέον κλασικό, με σημαντική επιρροή στη σύγχρονη παιδική τέχνη.
Η Albertine είναι αναμφισβήτητα μία από τις σημαντικότερες εικονογράφους της εποχής μας. Το προσωπικό της ύφος, η συναισθηματική της δύναμη και η συνεχής καλλιτεχνική αναζήτηση κάνουν το έργο της πολύτιμο όχι μόνο για την παιδική λογοτεχνία, αλλά και για τον ευρύτερο καλλιτεχνικό κόσμο.
Στην Ελλάδα, το βιβλίο της Sky High (Οι Ουρανοξύστες) κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΜΕΛΙΣΣΑ σε μετάφραση Χρήστου Μπουλώτη.