Συγγραφέας: Larissa Theule
Εικονογράφηση: Rebecca Green
Μετάφραση: Αργυρώ Πιπίνη
Εκδόσεις: Διόπτρα
Χρονιά έκδοσης: 2021
Ηλικίες: 5+
«Αγαπημένη μου Ίρμα, συγγνώμη που δεν σε αποχαιρέτησα. Δεν πρόλαβα». Έτσι ξεκινάει το γράμμα της κούκλας, της Σούπσι, στην αγαπημένη της Ίρμα, στο κορίτσι που την έχασε. Στο βιβλίο Ο Κάφκα και η κούκλα της Rebecca Green, σε μετάφραση της Αργυρώς Πιπίνη, ο Φραντς Κάφκα συναντάει στον περίπατό του στο πάρκο Στέγκλιτζ, στο Βερολίνο, τη μικρή Ίρμα, που κλαίει γιατί έχασε την κούκλα της, τη Σούπσι. Ο συγγραφέας ξεπερνώντας την αμηχανία του ενήλικα μπροστά σε ένα τέτοιο συμβάν επινοεί μια λύση ανακούφισης: η Σούπσι δε χάθηκε, αλλά ταξιδεύει. Προς επιβεβαίωση αυτής της απόφασης ο Κάφκα δίνει στην Ίρμα ένα λιτό, αλλά τρυφερό γράμμα που δίνει λύση στο δράμα της απώλειας. Τις επόμενες μέρες, η Ίρμα παίρνει κι άλλες επιστολές από την Σούπσι, που συνεχίζει να της περιγράφει τα ταξίδια και τις περιπέτειές της. Το τελευταίο γράμμα, το αντίο για πάντα, έρχεται όταν ο Κάφκα στέλνει τη Σούπσι σε μία τολμηρή αποστολή. Έτσι ο Κάφκα, λίγο πριν το τέλος της ζωής του, αποχαιρετά την Ίρμα χωρίς να αφήνει εκκρεμότητες. Αφήνει όμως την Ίρμα πιο δυνατή, με το όνειρο να ταξιδέψει κι αυτή…
Η ιστορία αυτή, μας λέει η συγγραφέας στο τέλος του βιβλίου, είχε στην πραγματικότητα ένα άλλο τέλος: ο Κάφκα προκειμένου να δώσει τέλος στις επιστολές της κούκλας την έβαλε να παντρευτεί, οπότε η Σούπσι θα άνοιγε ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή της. Υπάρχει και η εκδοχή ότι ο Κάφκα δώρισε στην τελευταία του συνάντηση με την Ίρμα μια καινούργια κούκλα, εντελώς διαφορετική, που είχε το σημείωμα «Εγώ είμαι. Τα ταξίδια μου με άλλαξαν». Μετά από χρόνια η Ίρμα ανακάλυψε ένα σημείωμα του Κάφκα μέσα στην κούκλα «Καθετί που αγαπάς πολύ πιθανόν μια μέρα να το χάσεις, όμως στο τέλος, έστω με διαφορετική μορφή, η αγάπη θα επιστρέφει πάντα σε εσένα». Στο σημείωμα της η μεταφράστρια Αργυρώ Πιπίνη μάς λέει ότι αυτή ιστορία μπορεί να μην είναι αληθινή. Όμως, όπως και η ίδια πιστεύει, αυτό δεν έχει τόση σημασία. Αυτό που κάνει αυτήν την τρυφερή ιστορία ιδιαίτερη είναι ότι ένας ενήλικας άντρας στέκεται μπροστά σε ένα παιδί που κλαίει γιατί έχασε κάτι αγαπημένο. Στάθηκε. Άκουσε. Και δεν ξεστόμισε λόγια παρηγοριάς, δεν αντικατέστησε την απώλεια με κάτι άλλο, κάτι καινούργιο, δεν την αντιστάθμισε με άλλα παιχνίδια. Παρά σκέφτηκε να δώσει μια λύση ευεργετική και για τις δύο: η κούκλα ζει την περιπέτεια, η Ίρμα δεν ξεχάστηκε, αλλά ενημερώνεται και συμμετέχει στη χαρά της αγαπημένης της Σούπσι, μια χαρά που της μεταγγίζει το όνειρο να ταξιδέψει μια μέρα κι αυτή. Ο Κάφκα στο βιβλίο χαρίζει στην Ίρμα ένα ημερολόγιο για να γράφει τις εντυπώσεις της και τις περιπέτειες της από τα ταξίδια που θα κάνει για να μην ξεχαστούν. Υπάρχει πιο υποσχόμενο τέλος από αυτό;
Διαβάζοντας το βιβλίο, με τη λιτή αλλά με καθαρές γραμμές και τα φθινοπωρινά χρώματα εικονογράφηση, είμαστε εμείς οι ενήλικες αναγνώστες που στεκόμαστε αμήχανοι μπροστά στη «λύση» του θέματος απώλεια που ο Κάφκα επινόησε, τα δε παιδιά πιστεύω ότι θα ήθελαν πολύ να συναντούν έναν Κάφκα στο πάρκο.
