Συγγραφέας: Kimberly Brubaker Bra
dley
Μετάφραση: Ευδοξία Μπινόπουλου
Εκδόσεις: Παπαδόπουλος
Χρονιά έκδοσης: 2021
Ηλικίες: 11+
Αν κάποιος μου έθετε την ερώτηση «Θα το προτείνατε αυτό το βιβλίο σε παιδιά;» η απάντησή μου θα ήταν ναι χωρίς καμία αμφιβολία και σε μεγάλους επίσης! Γιατί όμως θα ήταν τόσο ένθερμα καταφατική η απάντηση μου; Γιατί πρόκειται για ένα βιβλίο που ανήκει στην κατηγορία της παιδικής λογοτεχνίας που σέβεται τον αναγνώστη. Που έχει δομή και το παιδί μπορεί να καταλάβει την ιστορία και να μην χαθεί σε δαιδαλώδη μονοπάτια. Γιατί μπορεί να συνδεθεί με την ηρωίδα και να νοηματοδοτήσει τις δίκες του σκέψεις. Γιατί μέσω της προσωπικής ιστορίας της Έιντα ξεδιπλώνεται η ιστορία μίας χώρας και η ιστορία μίας ηπείρου σε μία από τις πιο δύσκολες περιόδου της Ιστορίας.
Πάμε να πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το βιβλίο της Kimberly Brubaker Bradley “Ο πόλεμος που κέρδισα” είναι το δεύτερο βιβλίο που έχει πρωταγωνίστρια την Έιντα. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι για να το διαβάσει κάποιος θα πρέπει να έχει διαβάσει οπωσδήποτε και το πρώτο. Η συγγραφέας με μεγάλη δεξιοτεχνία μας συστήνει την ηρωίδα και την ιστορία της από τις πρώτες σελίδες. «Το δεξί μου πόδι στράβωνε στον αστράγαλο. Ήταν έτσι όλη μου τη ζωή. Είχα γεννηθεί με τα κόκαλα του αστράγαλου μου κυρτωμένα, που σημαίνει ότι τα δάχτυλα του ποδιού μου σέρνονταν στη γη και το μέρος του πέλματος που θα πρεπε να πατά κάτω κοίταζε στον ουρανό. Ήταν μαρτύριο να περπατώ. Παρά τους κάλους, το δέρμα στην πατούσα μου σκιζόταν και μάτωνε. Εκείνη τη νύχτα στο νοσοκομείο –πάνε σχεδόν τρία χρόνια –το ημερολόγιο έδειχνε 16 Σεπτεμβρίου 1940. Ήταν Δευτέρα. Έναν χρόνο και κάτι κρατούσε ο πόλεμος ανάμεσα στον Χίτλερ και το μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου κόσμου. Και έντεκα χρόνια ο πόλεμος ανάμεσα στον υπόλοιπο κόσμο κι εμένα».
Η Έιντα, που για 11 χρόνια έχει συνηθίσει να ζει με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο σε ένα πλαίσιο κακοποιητικό και απορριπτικό με τη βοήθεια της Σούζαν, η οποία υιοθετεί εκείνη και τον αδελφό της αρχίζει να αλλάζει και να επιτρέπει στον εαυτό της να ονειρεύεται. Στο μακρύ ταξίδι της αποδοχής του εαυτού της, της συμφιλίωσης με την απορριπτική μητέρα, της αναγνώρισης της ως άτομο ικανό, θα βρει υποστηριχτές τα υπόλοιπα πρόσωπα της ιστορίας. Τη Σούζαν, τον Τζέιμι, τη Μάγκι, την αυστηρή Λαίδη Θόρτον, τη Ρούθ. Μέσα από τις δικές τους ιστορίες θα αλληλοεπιδράσει και θα έρθει αντιμέτωπη με πολλές οπτικές. Τη διαφορετικότητα που ένιωθε, θα την δει στα μάτια της Ρουθ που εξαιτίας της καταγωγής της την θεωρούν κατάσκοπο. Θα νιώσει την μοναξιά της Μάγκι που φοιτά σε οικοτροφείο.
Η συγγραφέας με μεγάλη μαεστρία δημιουργεί μία ιστορία με δύο επίπεδα. Στο πρώτο επίπεδο βρίσκεται η ιστορία της Έιντα που από το σκοτεινό διαμέρισμα του Λονδίνου βρίσκεται στην αγγλική εξοχή. Η καταστροφική σχέση που είχε με την μητέρα της λόγω της αναπηρίας της και επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο με τον οποίο έβλεπε τον εαυτό της, θα διορθωθεί μέσα από τη σχέση που θα δημιουργήσει με μια άλλη γυναίκα, τη Σούζαν, που όμως και εκείνη θα βοηθηθεί και θα μπορέσει να ξεπεράσει τις δικές της απώλειες.
«Ο Τζέιμι ανέβηκε τα υπόλοιπα σκαλιά σιωπηλός. Όταν πια είχαμε βολευτεί στο κρεβάτι του, είπε σιγανά: «Και η μαμά ήταν θυμωμένη με τα πάντα». Σήκωσα το κεφάλι με ένα τίναγμα. «Εξαιτίας μου» είπα. « Εξαιτίας του ποδιού μου». Τόσες και τόσες φορές το είχε πει αυτό. Ο Τζέιμι κούνησε το κεφάλι. «Όχι. Ήταν θυμωμένη με τα πάντα». Στύλωσα το βλέμμα μου επάνω του. Τα λόγια του με έκαναν να σκεφτώ. Μέσα στην κοιλιά μου λύθηκε ένας κόμπος που δεν ήξερα ότι υπήρχε. Η μαμά ήταν πάντα θυμωμένη. Για πάντα . Από πάντα. Η μαμά δεν ήταν τίποτε άλλο παρά θυμωμένη. Ακόμα και όταν χαμογελούσε, μέσα της παρέμενε θυμωμένη. Ούτε θλίψη, ούτε χαρά , μόνο θυμός. Δεν είχε ποτέ καμία σχέση με εμένα. Ανάσαινα με δυσκολία. Πήγα στο παράθυρο και γραπώθηκα από το περβάζι, κοιτάζοντας έξω, χωρίς να βλέπω τίποτα. Δεν είχε ποτέ καμία σχέση με εμένα».
Σε δεύτερο επίπεδο, η συγγραφέας σκιαγραφεί την ιστορία της Αγγλίας την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Δίνει έμφαση στον αντίκτυπο του πολέμου στις ευάλωτες ομάδες και ιδίως στα παιδιά. Χωρίς να χρωματίζει την ιστορία παίρνει θέση. Η παγκόσμια ιστορία παρουσιάζεται μέσα από τις ατομικές ιστορίες. Η ιστορία της μικρής Γερμανοεβραίας Ρουθ, που μαζί με τον πατέρας της και τον λόρδο Θόρντον βοηθούν τους Συμμάχους για να σπάσουν τον κωδικό Αίνιγμα, θα φωτίσει εκείνο το κεφάλαιο της ιστορίας που αφορά τους Εβραίους και το Ολοκαύτωμα.
