Ο τίτλος του άρθρου είναι δανεισμένος από το βιβλίο της Marie Bonnafé “Τα βιβλία κάνουν καλό στα μωρά” που κυκλοφορεί σε μετάφραση Γρηγόρη Αμπατζόγλου, Μαρίας Μπούρη και Χριστίνας Χατζηδημητρίου από τις εκδόσεις ΕνΤΟΜΩ / ΣΥΜΕΠΕ (2017)
Μια από τις απορίες που προκύπτουν αρκετά συχνά στις συζητήσεις που κάνουμε με γονείς με αφορμή το “Διαβάζω Δυνατά” και τα οφέλη της μεγαλοφωνης ανάγνωσης στα βρέφη και τα μικρά σε ηλικία παιδιά είναι το “γιατί να διαβάσω στο μωρό, αφού δεν καταλαβαίνει”.
Δεν είναι λίγες πια οι επιστημονικές έρευνες και οι φορείς που μιλούν για τη σπουδαιότητα των μεγαλόφωνων αναγνώσεων που δείχνουν πως η παρουσία βιβλίων στη ζωή του παιδιού από τους πρώτους κιόλας μήνες της ζωής του και φυσικά η ενασχόληση του γονέα αποτελούν πρωταρχικούς παράγονες ώστε το παιδί να έρθει σε επαφή με το βιβλίο από νωρίς και να εξελιχθεί σε έναν δυνατό αναγνώστη, που θα βλέπει το βιβλίο ως μορφή ψυχαγωγίας μεγαλώνοντας και όχι ως αγγαρεία και συνδεδεμένο μόνο με το σχολικό διάβασμα.
Όσο πιο νωρίς τόσο πιο καλά. Μάλιστα τα στοιχεία δείχνουν πως τα μωρά αναπτύσσουν το κομμάτι αυτό του εγκεφάλου τους που συνδέεται με τη γλώσσα πολύ πριν μιλήσουν! Άρα δεν είναι καθόλου ανώφελο να ξεκινήσουμε να διαβάζουμε στα μωρά μας από τους πρώτους κιόλας μήνες της ζωής τους και ας νομίζουμε εμείς ότι τα μωρά δεν καταλαβαίνουν. Το λεξιλόγιο χτίζεται νωρίς και χωρίς εμείς να το καταλαβαίνουμε.
Στην αγορά κυκλοφορούν πολλά βιβλία που απευθύνονται σε αυτές τις πολύ νεαρές ηλικίες (1+). Εμείς διαλέξαμε μερικά που κυκλοφόρησαν σχετικά πρόσφατα και που θεωρούμε πως σίγουρα πρέπει να μπουν στη βιβλιοθήκη του παιδιού.
Ξεκινάμε με τη σειρά της Jane Foster και της Lily Murrey “Οι πρώτες ιστορίες του μωρού” (μτφρ. Μάρω Ταυρή, εκδ. Μεταίχμιο). Τέσσερα βιβλία με χοντρό εξώφυλλο, κάθε ένα για ένα διαφορετικό ηλικιακό στάδιο του μωρού κατά τον πρώτο χρόνο: από 0-3 μηνών, 3-6 μηνών, 6-9 και 9-12 μηνών. Θα σας φανεί παράξενος ίσως αυτός ο ηλικιακός διαχωρισμός, αλλά κάθε βιβλίο εξυπηρετεί κι ένα συγκεκριμένο αναπτυξιακό βήμα του μωρού, τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τα χρώματα, ποια χρώματα βλέπει, τα σχήματα και πόσο μεγάλα είναι, αν η εικονογράφηση έχει λεπτομέρειες ή όχι.
Ο Τικ και η Τέλα είναι από τους πιο αγαπημένους ήρωες των παιδικών βιβλίων. Τους γνωρίσαμε μέσα από τις διάφορες ιστορίες που εικονογράφησε μοναδικά ο Axel Sheffler και τώρα, με το βιβλίο ‘Τικ και Τέλα: οι πρώτες μου λεξεις” (μτφρ. Ελένη Κατσαμά, εκδ. Ίκαρος) ήρθε η ώρα να τους γνωρίσουν και τα πιο μικρά παιδάκια μέσα από αυτό το μεγάλων διαστάσεων board book όπου ο Τικ και η Τέλα μας παρουσιάζουν τις πρώτες λέξεις που θα μάθει ένα μωράκι. Οι χοντρές χαρτονένιες σελίδες περιλαμβάνουν γνώριμες σκηνές από τα εικονογραφημένα βιβλία της αγαπημένης σειράς, μόνο που σε αυτή την περιπτωση εμπλουτίζονται με διάφορα άλλα εικονογραφικά στοιχεία και πολλές κρυμμένες εκπλήξεις πίσω από ανοιγοκλεινόμενα παραθυράκια.
“Ο φίλος μου ο δεινόσαυρος” των Gabby Dawnay και Alex Barrow (μτφρ. Ηλιάνα Αγγελή, εκδ. Κλειδάριθμος) είναι ένα πολύ αστείο βιβλιαράκι, ιδανικό για πρώτες αναγνώσεις. Εσείς αλήθεια θα θέλατε ένα δεινόσαυρο για φίλο, αντί για σκυλάκι ή γατάκι; Με πολύ χιούρορ και έξυπνο έμμετρο λόγο, ο μικρός πρωταγωνιστής του βιβλίου παραθέτει όλα τα υπέρ να έχει κάποιος έναν δεινόσαυρο για κατοικίδιο. Εξαιρετική επιλογή και για μεγαλύτερα παιδιά που μπορούν να αντιληφθούν τα αστεία.
Το μεγάλο παιχνιδοβιβλίο της Σουηδής δημιουργού Ingela P. Arrhenius (εκδ. Ίκαρος) είναι ένα εικονογραφικό κομψοτέχνημα, 70’s αισθητικής. Ακολουθώντας το στυλ που την καθιέρωσε, η Arrhenius δημιουργεί ακόμα ένα βιβλίο για βρέφη και μικρά παιδιά, γεμάτο χρώματα, νέες λέξεις αλλά και υφές και καθρέφτη. Τα μωρά λατρεύουν να εξερευνούν όσο ακούν να τους διαβάζουν τις λεξούλες, ενώ ο καθρέφτης είναι πάντα μια έκπληξη!
Το Ποντικάκι Μο: Μια μέρα στη Δενδρούπολη της Yayo Kawamura (εκδ. Διόπτρα) είναι και αυτό ένα βιβλίο μεγάλων διαστάσεων για πολύ μικρά παιδάκια. Με πολλά παραθυράκια και κρυμμένες εικόνες βάζει το γονιό και το μικρό παιδάκι σε μια διαδικασία “ψάξε-βρες”, με το βιβλίο να παίζει τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Οι χοντρές χαρτονένιες του σελίδες είναι γεμάτες με χρώματα και λεπτομερή εικονογράφηση που δίνει υλικό για πολλές ώρες διασκέδασης και αναζήτησης με το παιδί, ενώ οι μικρές ιστοριούλες είναι χωρισμένες ανάλογα τις ώρες της ημέρας και με τι ασχολείται ο Μο το ποντικάκι απο την ώρα που ξυπνάει, όσο είναι στο νηπιαγωγείο, το μεσημέρι και το απόγευμα στο παιχνίδι ως το βράδυ που ετοιμάζεται να πάει για ύπνο.
Αν και για τον χαμαιλέοντα του Eric Carle μιλήσαμε ξεχωριστά δεν θα μπορούσαμε να μην τον συμπεριλάβουμε σε αυτή λίστα με προτάσεις μας! Η χιουμοριστική ιστορία σε συνδυασμό με τα έντονα χρώματα και τις αστείες απεικονίσεις του χαμαιλέοντα, κατατάσσουν το βιβλίο “Ένας μπερδεμένος χαμαιλέοντας” (μτφρ. Ελένη Δουκάκη, εκδ. Καλειδοσκόπιο) σε αυτά που πρέπει οπωσδήποτε κάποιος να αποκτήσει για τη βιβλιοθήκη του μωρού του.
Από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος κυκλοφορεί η σειρά “Φαντάσου αν τα…” της Aya Watanabe από την Ιαπωνία. Δύο βιβλιαράκια με χοντρό χαρτόνι και κινούμενα μέρη, με φρούτα και λαχανικά και πολλή φαντασία, έντονα χρώματα και πολύ χιούμορ που τα καθιστούν ιδανικά πρώτα αναγνώσματα.
Για το τέλος κρατήσαμε τη σειρά του Nikolas Ilic από τις εκδόσεις Δεσύλλας. Τέσσερα βιβλία αποτελούν τη σειρά “Μαθαίνω παρέα με τα ζώα” (μτφρ. Ελένη Μπακογεώργου) και μαζί τους μαθαίνουμε τα χρώματα, τους αριθμούς, τα αντίθετα και τα σχήματα. Μικρά σε μέγεθος, ιδανικά για να τα περιεργαστούν τα μωρά, με έντονα χρώματα και μικρές προτάσεις ιδανικές για τις πρώτες αναγνώσεις.
