Συγγραφέας: Μαρία Ανδρικοπούλου
Εικονογράφηση: Μυρτώ Δεληβοριά
Εκδόσεις: Καλέντη
Χρονιά έκδοσης: 2022
Ηλικίες: 9+,12+
Το βιβλίο αυτό, αν και πραγματεύεται φαινόμενα που δημιουργούν -το λιγότερο- αταξία, «βάζει τα πράγματα σε τάξη» στο μυαλό μας: ποιοι τύποι καταστροφών συμβαίνουν στον πλανήτη, πώς δημιουργούνται και πώς περιγράφονται και το σημαντικότερο πώς θα θωρακιστούν τα παιδιά μας όταν αυτές συμβαίνουν. Αλλά και πώς μπορούν, μεγαλώνοντας, να συμβάλουν στην πρόληψή τους; Ταυτόχρονα μαθαίνουμε για την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης, για τσουνάμι στον ελλαδικό χώρο, για τον έξυπνο και απλό υπολογισμό της απόστασής μας από μια καταιγίδα, το πώς τα φυσικά φαινόμενα προκαλούν τεχνολογικά ατυχήματα και για πολλά άλλα.
Ως Γεωλόγος – Φυσικός Περιβάλλοντος βρίσκω «Το βιβλίο των καταστροφών» πλήρες και επαρκές για όλες τις ηλικίες, όχι μόνο για τα παιδιά. Παρέχει βασικές γνώσεις γύρω από τους ορισμούς, τις αιτίες, τις παραμέτρους και τους τρόπους προστασίας από τον κάθε τύπο Φυσικής (π.χ. σεισμός, πυρκαγιά, επιδημία) και ανθρωπογενούς (π.χ. πυρηνικά περιστατικά, ατυχήματα στις μεταφορές) καταστροφής. Τα επιστημονικά δεδομένα εμπλουτίζονται με ιστορικά και μυθολογικά στοιχεία για τους 13 τύπους καταστροφών που αναλύονται, χωρίς να λείπουν πολιτισμικοί και γλωσσικοί συσχετισμοί.
Η εικονογράφηση, παρούσα σε κάθε σελίδα, είναι αρκετά μινιμαλιστική, πάντα σχετική με το περιεχόμενο, προβάλλοντας επιλεκτικά συμβολικές αναπαραστάσεις των φαινομένων. Κάθε εικόνα καθιστά τις περιγραφές σίγουρα πιο εύληπτες για το παιδί, ενώ η εικονογράφηση στο σύνολό της υποστηρίζει και αυτή με τον τρόπο της τον -όχι (μόνο) παιδικό- χαρακτήρα του συγκεκριμένου βιβλίου. Η παλέτα των χρωμάτων καθόλου τυχαία: κυριαρχούν οι γήινες αποχρώσεις, για να αποδώσουν τα γεωλογικά, γεωφυσικά και υδρο-μετεωρολογικά φαινόμενα του πλανήτη Γη.
Οι μεγάλοι και μικροί αναγνώστες που ενδιαφέρονται για αυτήν την -παγκοσμίου κλίμακας- πραγματικότητα, έχουμε αυτήν τη φορά την τύχη να διαβάζουμε ένα πρωτότυπο (και όχι μεταφρασμένο) βιβλίο που εμπλουτίζεται από γεωλογικά και ιστορικά στοιχεία της χώρας που ζούμε, μιας και είναι γραμμένο από Ελληνίδα συγγραφέα. Παρόλα αυτά, διαβάζουμε και για πλήθος ιστορικών συμβάντων που έχουν λάβει χώρα σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Όντας ένα νέο (2022) βιβλίο, περιλαμβάνει αναφορές σε πρόσφατα καταστροφικά γεγονότα (πχ πυρκαγιά στο Μάτι, πλημμύρα στη Μάνδρα, πανδημία κορονοϊού).
Οι καταστροφές μας διαλύουν, αλλά ταυτόχρονα μας ενώνουν. Η συγγραφέας φροντίζει να φωτίσει αυτό το οξύμωρο κάνοντας ιστορικές αναφορές σε κοινωφελείς, αλληλέγγυες και ακτιβιστικές συμπεριφορές του παρελθόντος κατά τη διάρκεια/μετά από καταστροφικά γεγονότα. Επίσης, τα μέτρα προστασίας που προτείνονται δεν αφορούν μόνο τον εαυτό και το «εδώ και τώρα» της καταστροφής. Σημασία δίνεται στην αιτιολόγηση και τήρηση περιβαλλοντικά και ανθρωπιστικά ορθών συμπεριφορών, για τη συμβολή του αναγνώστη σε ένα ασφαλέστερο μέλλον για τον πλανήτη και την ανθρωπότητα.
*Στην ιστοσελίδα των εκδόσεων Καλέντης οι εκπαιδευτικοί θα βρουν ελεύθερα διαθέσιμο συμπληρωματικό υλικό για τη δημιουργική αξιοποίηση του βιβλίου στην τάξη.