Οι εκδόσεις Αλεξάνδρεια και Μεταίχμιο ανακοίνωσαν το δεύτερο εκδοτικό εγχείρημα της συνεργασίας τους μετά το “Εμείς οι ασταμάτητοι” του Yuval Noah Harari, που αφορά ένα δίτομο graphic novel για παιδιά και νέους βασισμένο στο παγκόσμιο λογοτεχνικό μπεστ σέλερ «Ο κόσμος της Σοφίας» του Νορβηγού Jostein Gaarder. Ο Κόσμος της Σοφίας είναι ένα «μυθιστόρημα φιλοσοφικής μάθησης» που κυκλοφόρησε το 1991, έγινε παγκόσμιο εκδοτικό φαινόμενο και σημάδεψε αναμφίβολα πολλές γενιές. Μεταφράστηκε σε 54 γλώσσες και έφτασε τα 40 εκατομμύρια αντίτυπα σε πωλήσεις. Η τεράστια δύναμή του έγκειται στο γεγονός ότι, διαβάζοντάς το, καθένας από εμάς έχει πρόσβαση και μπορεί να κατανοήσει ένα ευρύ φάσμα φιλοσοφικών προσεγγίσεων, ακόμα και των πιο περίπλοκων.
Τριάντα χρόνια μετά την κυκλοφορία του πρωτότυπου βιβλίου, η μεταφορά του σε κόμικ είναι η τέλεια ευκαιρία για να ανακαλύψουν οι αναγνώστες και οι αναγνώστριες της εποχής μας όλες τις σημαντικές φιλοσοφικές ιδέες από τον αρχαίο κόσμο μέχρι σήμερα, χάρη σε μια Σοφία (εκδοχή-2022), που επικοινωνεί μέσω των κοινωνικών δικτύων, καταπολεμά τον μισογυνισμό και αγωνίζεται ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Το κόμικ γίνεται κι αυτό ένα μέσο για να μυηθεί κανείς σε κόσμους που θεωρούμε απρόσιτους. Έτσι, για παράδειγμα, ο Πλατωνικός μύθος του σπηλαίου γίνεται απόλυτα κατανοητός, ενώ καθίσταται προφανής η σχέση μορφής και ύλης στον Αριστοτέλη.
Στον πρώτο τόμο, που θα κυκλοφορήσει στις 10 Νοεμβρίου 2022 (σε μετάφραση της Στέλας Ζουμπουλάκη), η Σοφία θέτει ερωτήματα και αμφισβητεί τους φιλοσόφους, από την Αρχαιότητα μέχρι την Αναγέννηση και την εποχή του Μπαρόκ. Στον δεύτερο τόμο θα ανακαλύψει τη μεταφυσική και θα ακολουθήσει τον δρόμο της φιλοσοφίας μέχρι τη σύγχρονη εποχή. Την παραγωγή του graphic novel έχει αναλάβει η ομάδα του Albin Michel – ομάδα που κατόρθωσε να θέσει σε τροχιά το Sapiens, μια εικονογραφημένη ιστορία των Harari, Vandermeulen και Casanave, ένα εικονογραφημένο «βιβλίο γνώσης» που έχει φτάσει τον πρωτοφανή αριθμό των 35 μεταφράσεων σε όλο τον κόσμο. Αντανακλώντας τη διεθνή απήχηση του Κόσμου της Σοφίας, η διασκευασμένη εκδοχή των Zabus και Nicoby, που ακολουθεί τη γαλλοβελγική σχολή, αναμένεται να κυκλοφορήσει σε περισσότερες από 15 χώρες.
Η υπόθεση
Μια μέρα, η Σοφία Αμούνδσεν λαμβάνει ένα γράμμα το οποίο περιέχει μία και μόνη ερώτηση: «Ποια είσαι;». Ακολουθεί ένα δεύτερο που ρωτάει: «Πώς δημιουργήθηκε ο κόσμος;». Ο αποστολέας αυτών των γραμμάτων παραμένει ένα μυστήριο, αλλά οι ερωτήσεις εξάπτουν την περιέργεια της Σοφίας. Είναι η αρχή μιας παράξενης αλληλογραφίας που θα οδηγήσει το νέο κορίτσι σε μια έρευνα μύησης και θα τη φέρει σε επαφή με τις σημαντικότερες μορφές της φιλοσοφίας (Σωκράτης, Πλάτωνας, Καρτέσιος, Χέγκελ, Σαρτρ κ.ά.).
«Γιατί ήταν σημαντικό η δική σας Σοφία να ζει το 2022;» ρωτήσαμε τους δύο δημιουργούς που ανέλαβαν τη διασκευή.
N: Ο κόσμος της Σοφίας γεφυρώνει τη σκέψη εμβληματικών φιλοσόφων με τη Σοφία. Για να έχουν μεγαλύτερο νόημα οι γέφυρες αυτές, θα πρέπει, στο πλαίσιο του εφικτού, η ηρωίδα να τοποθετείται στο ίδιο χρονικό περιβάλλον με τον αναγνώστη. Μέσα σε είκοσι πέντε χρόνια η κοινωνία δεν άλλαξε και λίγο. Για παράδειγμα, τα ζητήματα για το κλίμα και το περιβάλλον που τότε δεν ήταν σημαντικά για τη δημόσια συζήτηση τώρα κατέχουν κεντρική θέση.
VZ: Για να αφορά το κόμικ ανθρώπους που ενδιαφέρονται -ή και όχι- για τη φιλοσοφία! [γέλια] Είναι σημαντικό να σκεφτόμαστε την Ιστορία της φιλοσοφίας. Καθώς το να κατανοούμε την Ιστορία και την αξία εννοιών όπως η ελευθερία, η δημοκρατία ή το κοινωνικό συμβόλαιο μας επιτρέπει να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να σκεφτούμε την πραγματικότητα, να αποκτήσουμε μια άλλη προοπτική στον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα.
Οι δημιουργοί
Ο Jostein Gaarder γεννήθηκε το 1952 στο Όσλο. Σπούδασε φιλοσοφία και ιστορία ιδεών στο Μπέργκεν της Νορβηγίας και στη συνέχεια αφοσιώθηκε στη λογοτεχνική του καριέρα. Το μυθιστόρημά του για την ιστορία της φιλοσοφίας, Ο κόσμος της Σοφίας, μεταφράστηκε σε περισσότερες από 50 γλώσσες και έτυχε ευρείας αποδοχής από κοινό και κριτικούς. Από τότε δημιούργησε ένα ίδρυμα για την προστασία του περιβάλλοντος, στο οποίο δωρίζει σημαντικό μέρος των συγγραφικών του δικαιωμάτων.
Ο Vincent Zabus είναι θεατρικός συγγραφέας και δημιουργός σεναρίων κόμικς. Ζει στη Ναμούρ. Έγραψε για πρώτη φορά σενάρια για παιδικά κόμικς στο περιοδικό Spirou. Στη συνέχεια εμπνεύστηκε παραμύθια που καλλιεργούν τον συναισθηματισμό των παιδιών, όπως το Les Ombres και Incroyable! που παίχτηκαν στο θέατρο και εκδόθηκαν σε βιβλία (σε συνεργασία με τον εικονογράφο Hippolyte), αποσπώντας πολυάριθμα βραβεία. Με τον Κόσμο της Σοφίας συνδυάζει τη φιλοσοφία με το πάθος του για την αφήγηση ιστοριών.
Ο Nicoby έχει δημοσιεύσει περίπου σαράντα κόμικς από τη δεκαετία του ’70, κινούμενος σε πολλά είδη και στιλ, από την αυτοβιογραφία, τη γελοιογραφία και την περιπέτεια, μέχρι το κοινωνικό χρονικό και το ρεπορτάζ, σε βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά, όπως το Revue Dessinée και το Spirou, των οποίων είναι τακτικός συντάκτης. Ζει κοντά στη Ρεν, στην εξοχή, μακριά από καυσαέρια και ηλεκτρικά σκούτερ.
