100 Χρόνια Disney

*Γράφει η Βασιλεία Βαξεβάνη

Μια από τις πιο αναγνωρίσιμες φιγούρες στον κόσμο είναι ένα απλός, απλούστατος συνδυασμός ενός μεγάλου κύκλου και δύο μικρότερων, μαύροι όλοι. Ένα κεφάλι και δύο στρογγυλά αυτιά. Ο Μίκυ. Ο Μίκυ Μάους. Αυτοί οι τρεις κύκλοι έγιναν το σύμβολο για μια εταιρεία κολοσσό, ένα μεγαθήριο στον τομέα της διασκέδασης, μεγάλο μέρος στην ιστορία της οποίας είναι και τα κόμικ. Αξίζει να κάνουμε μια βόλτα σε αυτό το κομμάτι της Disney που γιορτάζει φέτος τα 100 χρόνια της.

Το 1928, πέντε χρόνια μετά την ίδρυση της Disney από τον μυθικό πια Walt Disney κάνει την εμφάνιση του σε μια μικρή ταινία κινουμένων σχεδίων ένα ποντίκι που θα αλλάξει τον κόσμο. Ήταν ο Steamboat Willie που σύντομα θα μετονομαζόταν σε Μίκυ Μάους και τα υπόλοιπα τα ξέρετε.

Δύο μόλις χρόνια αργότερα, ο Μίκυ θα γινόταν… χάρτινος. To “Adventures of Mickey Mouse”, μια σειρά ιστοριών κόμικ με το διάσημο ήδη ποντίκι εκδίδεται και γνωρίζει τρομαχτική επιτυχία. Από τότε ο Μίκυ θα εξελιχθεί σχεδόν παράλληλα σε οθόνη και χαρτί με τις comic ιστορίες του να είναι – και ας μου επιτραπεί εδώ μια αγάπη για το μέσο – μακράν καλύτερες. Θα είναι στα comics που ο Μίκυ γίνεται ντετέκτιβ, ενεργός πολίτης ή ό,τι άλλο θα του επέτρεπε να μπλέκει σε ενδιαφέρουσες, καμία φορά εντελώς τρελές ιστορίες από τις οποίες βγαίνει πάντα νικητής και ήρωας. Με φίλους από παράλληλα σύμπαντα αλλά και αγαπημένες φιγούρες, όπως ο Γκούφυ στο πλάι του. Με το τέλειο σπίτι του και την τέλεια, αιώνια αρραβωνιαστικιά του τη Μίννι, ο Μίκυ μπλέκει σε περιπέτειες με τους κακούς του να είναι εξίσου ενδιαφέροντες. Από τον Μαύρο Πητ μέχρι το Μαύρο φάντασμα – κόλλημα με το χρώμα – ο Μίκυ ξεδιαλύνει τα εγκλήματα με όπλο το μυαλό του και όλα για το κοινό καλό.

Όταν κάνω εργαστήρια comics για παιδιά, ξεκινάω με μερικές αναγνωριστικές ερωτήσεις για να σπάσει ο πάγος. Και μία από αυτές είναι «Μίκυ ή Ντόναλντ;». Γιατί τουλάχιστον στο χαρτί, ο Μίκυ έρχεται δεύτερος. Και δίκαια. Είναι κάπως ξενέρωτος και γλυκανάλατος, πώς να το κάνουμε. Υπάρχει όμως ένα παπί που είναι πολλά πράγματα, αλλά ποτέ ξενέρωτος. Ο αξεπέραστος, ζοχάδας, κουτοπόνηρος, γκαντέμης Ντόναλντ. Δεν είναι τυχαίο που στην παραπάνω ερώτηση τα παιδιά στη συντριπτική πλειοψηφία τους απαντούν Ντόναλντ με ενθουσιασμό. Να ταυτιστείς με ένα κυριλέ, νομοταγές, υπεύθυνο ποντίκι ή με ένα φωνακλάδικο παπί που μονίμως βρίσκεται στην απέξω; Ευκολάκι.

Η δημοφιλία του Ντόναλντ και της παπιοπαρέας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους τεράστιους δημιουργούς που έδωσαν σε αυτήν την οικογένεια τέτοια πνοή που ενώ είναι πάπιες και χήνες, να τους θεωρούμε δική μας οικογένεια. Και μιλάω για τον τιτανοτεράστιο Carl Barks και τον ανεπανάληπτο Don Rosa. Ο Carl Barks έδωσε βάθος στον Ντόναλντ, τόλμησε να ισορροπήσει τον ήρωά του ανάμεσα στο να τον λυπάσαι, να τον υποστηρίζεις και να τον κοροϊδεύεις. Γιατί πολλά μπορείς να πεις για τον Ντόναλντ, από το ότι είναι τεμπέλης και αδαής μέχρι ότι είναι τσαντίλας και νταής, αλλά ένα πράγμα δεν είναι ποτέ σίγουρα: βαρετός.

Και αυτός που σίγουρα δεν είναι βαρετός είναι θείος του ο Σκρουτζ Μακ Ντακ, δημιούργημα και αυτός του Barks. Τι υπέροχη ομάδα! Ένα μπατίρης ανιψιός, ένα ζάμπλουτος, τσιγγούνης θείος, τρίδυμα μικρά ανιψάκια που μόνο οι φανατικοί μπορούν να ξεχωρίσουν, μια ερωτική διαμάχη ανάμεσα στον Ντόναλντ, την Νταίζυ και τον Γκαστόνε. Η απόλυτη συνταγή της επιτυχίας με ήρωες τέλεια ατελείς!

Η εκδοτική σειρά «Η Μεγάλη Βιβλιοθήκη Disney» της εφημερίδας Καθημερινής παραμένει σταθερά το
σημείο που θα μαζέψει τα πιο πολλά παιδιά στις επισκέψεις της Athens Comics Library, ακόμα και αν πολλά παραδέχονται ότι τα έχουν και σπίτι. Τα νιώθω. Αυτή η οικεία θαλπωρή των ιστοριών που ήξερα, αλλά και που ήταν τόσο συναρπαστικές είχα πάντα κάτι το μαγικό. Μετά τον Carl Barks και τον Don Rosa παίρνει την σκυτάλη και μας χαρίζει το «Βίος και Πολιτεία του Σκρουτζ Μακ Ντακ», ένα πραγματικό αριστούργημα που κέρδισε Βραβείο Eisner, την υψηλότερη διάκριση για ένα κόμικ.

Ο Rosa με αυτό το έργο θύμισε σε όλους ότι τα καρτούν μπορούν να είναι υψηλή τέχνη και ακόμα και σήμερα, 30 χρόνια μετά την έκδοσή του, είναι ένα από τα πράγματα που απλά πρέπει να διαβάσετε. Όχι μόνο αν αγαπάτε τον Σκρουτζ ή τα παπιά ή τα κόμικ. Αν αγαπάτε την Τέχνη, τελεία. Για εμένα προσωπικά, το “Μίκυ” και το “Ντόναλντ” ήταν η κατάθεση του χαρτζιλικιού μου κάθε εβδομάδα, κούτες Νουνού γεμάτες τεύχη, νοσταλγικά ξεφυλλίσματα στην Athens Comics Library και χουχουλιάρικα διαβάσματα με τα παιδιά μου. Σε ένα ποντίκι χωρίς μπλούζα και ένα παπί χωρίς παντελόνι χρωστάω μία από τις μεγαλύτερες αγάπες στη ζωή μου: τα κόμικ.

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ

Comics και αθλητισμός

Ο καιρός φτιάχνει και όλοι βγαίνουμε έξω για να απολαύσουμε την άνοιξη και τα σπορ. Βέβαια κάποιοι από εμάς είμαστε καλύτεροι στο να διαβάζουμε για τα σπορ παρά να τα κάνουμε. Τι θα λέγατε για ένα ημίχρονο με μερικά από τα αγαπημένα μου comics με θέμα τον αθλητισμό; Η Βασιλεία Βαξεβάνη σας υπόσχεται πως ούτε που θα ιδρώσουμε!

Μυθομάχος 1821: Ευχή και κατάρα

Τι είδους βιβλίο θα μπορούσε να κρατήσει το ενδιαφέρον ενός 12χρονου και μιας 46χρονης; Κόμικ, φυσικά. Όχι όμως οποιοδήποτε κόμικ.

Αντίο, Akira Toriyama

Η Βασιλεία Βαξεβάνη της Athens Comics Library γράφει για την κληρονομιά που μας άφησε ο Akira Toriyama.