20 βιβλία για το περιβάλλον

Με αφορμή την αυριανή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, η Κόκκινη Αλεπού επιλέγει βιβλία που αφορούν το περιβάλλον, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, την κλιματική αλλάγη και το πώς μπορούμε εμείς οι άνθρωποι να σώσουμε το σπίτι μας. Βιβλία για όλες τις ηλικίες, άλλα γνώσεων και άλλα λογοτεχνικά για πιο μικρά παιδιά, διαλεγμένα ένα προς ένα.

Θα γίνουμε κύμα – Νicola Εdwards, εικ. Sarah Wilkins, μτφρ. Μάρω Ταυρή, εκδ. Μεταίχμιο, 5+

Ώρα να το χωνέψουμε: Δεν έχουμε άλλο σπίτι.
Όλοι μαζί ας αλλάξουμε το μέλλον του πλανήτη!

Ένα βιβλίο επίκαιρο όσο ποτέ, που με σύντομο κείμενο και πανέμορφη εικονογράφηση εξηγεί τον αντίκτυπο που έχει η συμπεριφορά μας στο περιβάλλον και μας παρακινεί να πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας και να γίνουμε το κύμα που θα φέρει την αλλαγή.

Γαλάζιος Πλανήτης ΙΙ – Leisa Stewart-Sharpe, εικ. Emily Dove, μτφρ.: Μιχάλης Μακρόπουλος, εκδ. Διόπτρα, 7+, 9+

Οι ωκεανοί φιλοξενούν τη μεγαλύτερη ποικιλία χλωρίδας και πανίδας που υπάρχει στη Γη, αλλά ακόμα και σήμερα παραμένουν ανεξερεύνητοι. Γνωρίστε, λοιπόν, τα πλάσματα της αβύσσου και περιπλανηθείτε σε υποθαλάσσια δάση. Ακολουθήστε τους μεγαλύτερους θηρευτές των ωκεανών, εξερευνήστε τους κοραλλιογενείς υφάλους και ανακαλύψτε για πρώτη φορά τον μυστηριώδη κόσμο του θαλάσσιου πυθμένα. Ένα συναρπαστικό ταξίδι στον Γαλάζιο Πλανήτη, βασισμένο στο ντοκιμαντέρ του BBC.

Πλανήτης SOS – Marie G. Rohde, μτφρ. Αυγή Δεφερέρα, εκδ. Κλειδάριθμος, 7+, 9+

Ένα ευφάνταστο παιδικό βιβλίο που παρουσιάζει τις περιβαλλοντικές απειλές ως μυθικά τέρατα, μας εξηγεί γιατί και με ποιους τρόπους μας απειλούν και μας προτείνει τους τρόπους αντιμετώπισής τους. Ο Πλανήτης SOS είναι ένας από τους πλέον πρωτότυπους παιδικούς τίτλους που έχουν κυκλοφορήσει πάνω στη θεματική της προστασίας του περιβάλλοντος και ταυτόχρονα ένα απαραίτητο βιβλίο για κάθε σύγχρονη σχολική και παιδική βιβλιοθήκη. Από τον Ατμοσφαιροδράκο που προκαλεί την υπερθέρμανση του πλανήτη μέχρι τον Νεφόσαυρο που ρυπαίνει τον αέρα, οι μικροί αναγνώστες μαθαίνουν πως τα αληθινά τέρατα του περιβάλλοντος είναι παντού, ανακαλύπτουν πώς επιβιώνουν, μαθαίνουν τις αδυναμίες τους και ενώνουν τις δυνάμεις τους για τη διάσωση του πλανήτη. Ένα εντυπωσιακά εικονογραφημένο βιβλίο που μας προτρέπει να δράσουμε για την προστασία του περιβάλλοντος. Χρήσιμο για παιδιά κάθε ηλικίας που θέλουν να κάνουν τον κόσμο ένα καλύτερο μέρος. 7+, 9+

Αγαπάμε τον πλανήτη μας – Εκδόσεις Ψυχογιός (μτφρ. Ερρικα Πάλλη), 5+

Ο πλανήτης Γη είναι το μοναδικό µας σπίτι αλλά δεν το φροντίζουµε και τόσο καλά. Ανακάλυψε τι κάνουµε λάθος και µε ποιους τρόπους µπορούµε να βελτιώσουμε την κατάσταση, κοιτάζοντας πίσω από τα κινούµενα µέρη αυτού του διαδραστικού βιβλίου.

Κλιματική αλλαγή. Θέλουμε λύσεις. Δράση Τώρα! – Alice Harman, εικ. Andrés Lozano, μτφρ. Βασιλική Νίκα, εκδ. Πατάκη, 7+, 9+

Η επιστήμη μίλησε. Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ. Γνωρίζουμε ότι πρόκειται για ένα σοβαρό ζήτημα, γνωρίζουμε τι είναι και τι πρέπει να αλλάξει. Τότε γιατί δεν κάνουμε κάτι; Οι μεγάλοι λένε στα παιδιά πώς να συμπεριφέρονται, αλλά οι ίδιοι δεν ακολουθούν πάντα τις συμβουλές τους. Κάτι ανάλογο κάνουν και οι πολιτικοί: λένε περισσότερα από όσα πράττουν. Το βιβλίο που κρατάς στα χέρια σου θα σε εμπνεύσει και θα σε βοηθήσει να αποκτήσεις επιχειρήματα ώστε να πείσεις περισσότερους ανθρώπους να συνεργαστούν για να φτιάξουμε όλοι μαζί έναν καθαρότερο, δικαιότερο και καλύτερο κόσμο.

Το πλαστικό: στη ζωή μας – στο περιβάλλον μας – Eun-ju Kim, εικ. Ji-won Lee, εκδ. Νεφέλη (Τσαλαπετεινός), 7+

Όλοι οι άνθρωποι μαζί, καταναλώνουμε πάνω από 300 εκατομμύρια τόνους πλαστικού κάθε χρόνο. Πότε όμως αρχίσαμε να το χρησιμοποιούμε και γιατί; Και πού καταλήγει όταν μας είναι πια άχρηστο; Γνώρισε τον κύκλο της ζωής του πλαστικού: πώς παράγεται, πώς ανακυκλώνεται, πόσο χρήσιμο είναι – αλλά και πώς συμβάλλει στη ρύπανση του πλανήτη μας. Τι μπορούμε να κάνουμε για να την αντιμετωπίσουμε; 7+

Δέντρα – Πιοτρ Σόχα, κείμ. Βοισιετς Γραϊκόβσκι, μτρφ. Μαριάννα Ψύχαλου, Ανιέσκα Μπάρμπαρα Σερβίνσκα, εκδ. Μικρή Σελήνη, 7+

Τι είναι άραγε το δέντρο; Και είναι, πράγματι, δέντρο ό, τι μοιάζει με δέντρο; Ξέρεις ποιοι κατοικούν πάνω του, ποιοι τρέφονται από αυτό και ποιοι μεταφέρουν τους σπόρους του; Έχεις δει δέντρο ψηλότερο από δεκαόροφη πολυκατοικία ή κάποιο που ο κορμός του είναι τόσο nax0s που δεν μπορούν ούτε 20 άνθρωποι μαζί να τον αγκαλιάσουν;
Τι μπορεί να φτιάξει κανείς με το ξύλο και ποια είναι τα εργαλεία του ξυλοκόπου; Υπάρχουν μυθικά δέντρα και τι κοινό έχει ο Ρομπέν των Δασών, ο Αδάμ και η Εύα και ο Βούδας; Είσαι έτοιμος να μπεις στο δάσος; 7+ (διαθέσιμο ξανά από τέλος Ιουνίου)

Προορισμός: Πλανήτης Γη – Jo Nelson, Tom Clohosy Cole, μτφρ. Ηλία Μαγκλίνης, εκδ. Ικαρος. 7+

Ποια ήταν η μορφή του πλανήτη μας 250 εκατομμύρια χρόνια πριν; Πώς αλλάζει ο καιρός από μήνα σε μήνα και μέσα στον χρόνο; Πώς δημιουργείται ένας σεισμός; Και πώς αυτός μπορεί να δημιουργήσει ένα τσουνάμι; Πώς έχει επηρεάσει τον κόσμο μας η ανθρώπινη δραστηριότητα; Μπορούμε να κάνουμε κάτι για να τον σώσουμε; Ετοιμαστείτε για την περιπέτεια της ζωής σας, εξερευνώντας τον πλανήτη Γη. Θα σκαρφαλώσετε στα ψηλότερα βουνά, θα βουτήξετε στους βαθύτερους ωκεανούς και θα γευθείτε την εμπειρία των ακραίων καιρικών φαινομένων σε ένα ταξίδι γεμάτο ανακαλύψεις.

Χωρίς σκουπίδια – Σιμά Οζκάν, εικ. Ozatalay Zeynep, μτφρ. Ελένη Δασκαλάκη, εκδ. Ψυχογιός, 3+

Την πρώτη ημέρα του σχολείου, ο Ντενίζ αιφνιδιάζεται από τις συνήθειες της νέας του συμμαθήτριας: αυτό το κορίτσι, η Νιλ, μεταφέρει τα μπισκότα της σε βάζο, σκεπάζει τα φρούτα της με ύφασμα και γεμίζει κάθε σελίδα του τετραδίου της χωρίς να αφήνει καθόλου κενά σημεία! Η Νιλ θα μάθει στους συμμαθητές της πώς μπορούν να ζουν χωρίς σκουπίδια και θα αλλάξει τον τρόπο που σκέφτονται.
Το ΧΩΡΙΣ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ είναι μια όμορφη ιστορία για το πώς οι άνθρωποι μπορούν να προσφέρουν ένα μεγάλο δώρο στη φύση…

Στον λαχανόκηπο με τον παππού και τη γιαγιά – Gerda Muller, μτφρ. Λίλυ Αλευρά, εκδ. Καλειδοσκόπιο, 5+

Η Σοφία είναι παιδί της πόλης, περνά όμως όλες τις διακοπές της στην εξοχή, στον παππού και στη γιαγιά, που έχουν έναν υπέροχο λαχανόκηπο με όλων των ειδών τα λαχανικά. Φέτος, μάλιστα, ο παππούς θα της δώσει εργαλεία στο μπόι της για να φυτέψει τα δικά της φυτά. Σιγά σιγά, η Σοφία θα μάθει όλα τα μυστικά της κηπουρικής και θ’ ανακαλύψει τη χαρά να παρακολουθείς τα φυτά σου να μεγαλώνουν, να προστατεύεις τα χρήσιμα ζωύφια του κήπου και, βέβαια, να απολαμβάνεις τους κόπους σου στο πιάτο! Επιστρέφοντας από την εξοχή, η Σοφία αποφασίζει να κάνει την κηπουρό… στο μπαλκόνι της. Ένας μικρός λαχανόκηπος γεννιέται στην πόλη… Ενα βιβλίο για το κίνημα των αστικών λαχανόκηπων και τη γεωργική καλλιέργεια μικρής κλίμακας στην πόλη.

Το μυστικό βιβλίο του Μπλε Κύκλου – Αντώνης Παπαθεοδούλου, εικ. Ιρις Σαμαρτζή, επιστημονική επιμέλεια: Δέσπω Φάττα-Κάσινου, εκδ. Παπαδόπουλος, 5+, 7+

Προσοχή: Το ΒΙΒΛΙΟ αυτό είναι ΜΥΣΤΙΚΟ και αυτό ακριβώς είναι… το πρόβλημά του! Τι τέλεια που θα ήταν να γνώριζαν όλοι όσα κρύβει στις σελίδες του. Ανοίξτε το κι ακολουθήστε μας σε ένα ταξίδι ως το Αρχηγείο του ΜΠΛΕ ΚΥΚΛΟΥ. Και όσα θα μάθετε, αποκαλύψτε τα σε όλους σας τους φίλους. Μόνο έτσι θα μεγαλώσει ο κύκλος των ανθρώπων που γνωρίζουν, μελετούν και προστατεύουν το πιο πολύτιμο αγαθό στη Γη: το νερό.

Στάσου, κοίτα – Rachel Williams, εικ. Φρέια Χάρτας, μτφρ. Ελένη Μπακογεώργου, 5+, 7+

Παντού γύρω μας η φύση κάνει θαύματα. Κάθε μέρα, ώρα με την ώρα, συμβαίνουν μαγικές μεταμορφώσεις μπροστά στα μάτια μας. Όμως, δεν είναι πάντα εύκολο να τις δούμε. Ανακάλυψε 50 ιστορίες από τη φύση. Έχουμε παγώσει τον χρόνο όσο χρειάζεται για να μπορέσεις να τις δεις να ξετυλίγονται. Απόλαυσέ τες κι εσύ αργά αργά. Έπειτα, βγες έξω και δες τι άλλα θαύματα θα ανακαλύψεις αν σταθείς και κοιτάξεις. Αν είσαι ενήλικας, μοιράσου αυτό το βιβλίο με ένα παιδί. Κι αν είσαι παιδί, ζήτησε από έναν ενήλικα να σε συνοδεύσει στην εξερεύνησή σου.

Ο Λάμπης: ένα λυκάκι μεγαλώνει στην Πίνδο – Λίλα Πατρόκλου, εικ. Κατερίνα Χαδουλού, εκδ. Kαλειδοσκόπιο, 3+, 5+

Κάποτε, σ’ ένα ψηλό βουνό, που το λένε Πίνδο ζούσε με την αγέλη του ένας μικρός λύκος που το έλεγαν Λάμπη. Είχε το όνομα του παππού και του προπάππου του, μάτια λαμπερά και έξυπνα και τρίχωμα ασημένιο… Το πέμπτο βιβλίο της σειράς ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΦΥΣΗ που κυκλοφορεί σε συνεργασία με τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ. Με ξεναγό τον Λάμπη, οι μικροί αναγνώστες γνωρίζουν την ομορφιά της Πίνδου, και μαθαίνουν για τους κινδύνους που απειλούν την άγρια ζωή, αλλά και για τη σημασία της προστασίας των βιότοπων.

Μέλισσες – Πιοτρ Σόχα, κείμ. Βοισιετς Γραϊκόβσκι, μτρφ. Μαριάννα Ψύχαλου, εκδ. Μικρή Σελήνη, 7+

Ελάτε να εξερευνήσουμε μαζί τον μαγικό κόσμο των μελισσών! Να μάθουμε τα μέρη του σώματός τους, πώς είναι φτιαγμένο το σπίτι τους και ποιες είναι οι συνήθειές τους. Να τις δούμε να χορεύουν και να ανακαλύψουμε το μήνυμα που κρύβει καθένας από τους χορούς του. Να μάθουμε ποιοι είναι οι φίλοι και ποιοι οι εχθροί τους και να διαβάσουμε για τη σχέση που είχαν με τον Ναπολέοντα. Να δουλέψουμε παρέα με τον μελισσοκόμο, να φορτώσουμε τις κυψέλες στο φορτηγό, να τις πάμε βόλτα στους αμυγδαλεώνες και να δοκιμάσουμε μερικά από τα πιο ιδιαίτερα είδη μελιού. Μόνο, προσοχή! Δεν πρέπει να τις αφήσουμε ποτέ απροστάτευτες! (διαθέσιμο ξανά από τέλος Ιουνίου).

Ωκεανός – εικ. Helene Druvert, κειμ. Emmanuelle Grundman, μτφρ. Καρίνα Λάμψα, εκδ. Καπόν, 7+, 9+

Πάρτε μια βαθιά ανάσα και βουτήξτε στο άπειρο γαλάζιο του ωκεανού. Εξερευνήστε τον πραγματικό πνεύμονα του πλανήτη μας και τους κατοίκους του από τις παραλίες έως τα βάθη της αβύσσου και κατανοήστε τους κινδύνους που απειλούν τον θαλάσσιο κόσμο μας μέσα από την εικονογράφηση της βραβευμένης Hйlиne Druvert και τα εντυπωσιακά, κομμένα με λέιζερ αναπτύγματα, που συνοδεύουν τα περιεκτικά κείμενα της βιολόγου Emmanuelle Grundman. Μια αξέχαστη θαλασσινή οδύσσεια που θα συναρπάσει τα γεμάτα περιέργεια παιδιά αλλά και τους μεγάλους.

Ρωτάω και μαθαίνω για την φύση – εκδ. Susaeta, 3+

Μπορείς να ξαπλώσεις σε ένα σύννεφο; Μπορείς να γαργαλήσεις μια τίγρη; Όσο περίεργη κι αν είναι η ερώτηση, η σοφή κουκουβάγια έχει την απάντηση! Διάβασε τα διασκεδαστικά κείμενα και μάθε ένα σωρό πράγματα για τη φύση και τα ζώα.

Οι περιπέτειες μιας σακούλας – Χριστίνα Κασιντή, εικ. Ράνια Μακρυγιάννη, εκδ. Κλειδάριθμος, 3+, 5+

Η Σούλα δεν είναι μια πλαστική σακούλα σαν όλες τις άλλες… σκέφτεται, μιλάει και κυρίως αισθάνεται! Νιώθει τυχερή γιατί δεν φορτώνεται ένα ολόκληρο καρπούζι σαν τη φίλη της τη Φιλιώ, αλλά και άτυχη, αφού παρασύρεται στη θάλασσα και τρέμει μήπως φτάσει μέχρι την Αμερική ή διαλυθεί μέσα στο νερό. Η Σούλα ζει απίστευτες περιπέτειες ενώ περιπλανιέται σε στεριά και θάλασσα. Συναντά φίλους της ναυαγούς, τη λεμονόκουπα και το μπουκαλάκι, αλλά και ζώα, ψάρια και πουλιά που προσπαθούν μάταια να την αποφύγουν. Γιατί άραγε βρέθηκε να τριγυρίζει στο λάθος μέρος; Μήπως η Σούλα ανήκει κάπου αλλού;

Σώσε τον πλανήτη! Υιοθέτησε τον πράσινο τρόπο ζωής. Μάθε να εφαρμόζεις τις βασικές αρχές του. – Λιζ Γκόγκερλει, εικ. Μιγκέλ Σάντσεζ, εκδ. Μεταίχμιο

Μετά από ένα πάρτι γενεθλίων, μια παρέα παιδιά κοιτούν γύρω τους και βλέπουν σωρούς σκουπιδιών, από απομεινάρια φαγητού μέχρι χαρτί περιτυλίγματος, σκασμένα μπαλόνια και πλαστικά πιάτα. Τι θα γίνουν όλα αυτά τα απορρίμματα; Μιλώντας με τους δασκάλους τους και με ανθρώπους της γειτονιάς, τα παιδιά μαθαίνουν για τον «πράσινο τρόπο ζωής». Ανακαλύπτουν ότι μπορούν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους και να συμβάλουν στην προστασία του πλανήτη. Ένα βιβλίο γεμάτο πληροφορίες για το περιβάλλον, τον αντίκτυπο που έχουν οι καθημερινές μας συνήθειες σε αυτό, την επιτακτική ανάγκη να ευαισθητοποιηθούμε, αλλά και πολλές ιδέες για το πώς μπορούμε όλοι να βοηθήσουμε να σωθεί η Γη μας!

Η ζωή μας είναι στα χέρια σας – Γκρέτα Τουνμπεργκ, εκδ. Παπαδόπουλος, +9, 12+

Πώς καταφέρνει ένα κορίτσι με σύνδρομο ‘Ασπεργκερ να προταθεί για το Νόμπελ Ειρήνης στα 16 της χρόνια; Για ποιον λόγο τη συμπεριέλαβε το περιοδικό Time στους 100 επιδραστικότερους διεθνώς ανθρώπους για το 2019; Το «φαινόμενο Γκρέτα» εμφανίστηκε στις 20 Αυγούστου 2018 έξω από το σουηδικό κοινοβούλιο, όταν η μαθήτρια Γκρέτα Τούνμπεργκ αποφάσισε να μην ξεκινήσει το σχολείο μαζί με τους συμμαθητές της, αλλά αντ’ αυτού να πραγματοποιήσει διαμαρτυρία για την αδράνεια απέναντι στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Από τότε έγινε η φωνή εκατομμυρίων συνομηλίκων της –της γενιάς που έχει τα περισσότερα να χάσει από την κλιματική αλλαγή–, οι οποίοι και ζητούν από τις κυβερνήσεις να πάρουν τα απαραίτητα μέτρα για τη σωτηρία του πλανήτη τώρα, πριν να είναι πολύ αργά. Ταξιδεύοντας παντού, η Γκρέτα διαδίδει με κάθε τρόπο το μήνυμά της. Σε αυτό το βιβλίο βρίσκονται συγκεντρωμένες οι ομιλίες της, οι οποίες έχουν παρακινήσει, εμπνεύσει και συγκινήσει εκατομμύρια παιδιά, αλλά και μεγάλους σε όλο τον κόσμο. Μια συγκλονιστική κραυγή αφύπνισης προς όλους μας, που κάθε νέος άνθρωπος πρέπει να διαβάσει.

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ