“5” θα πει τα πέντε πιο αγαπημένα βιβλία ενός εικονογράφου. Κάθε μήνα ένας Έλληνας ή μία Ελληνίδα δημιουργός επιλέγει και παρουσιάζει πέντε εικονογραφημένα βιβλία – ελληνικά ή ξένα, καινούρια ή παλιότερα, για παιδιά ή ενήλικες. Μέσα από αυτές τις επιλογές και τα μικρά κείμενα που συνοδεύουν τα βιβλία – ένα είδος λεζάντας – παίρνουμε μια μικρή γεύση από τις αναγνωστικές προτιμήσεις των καλλιτεχνών, τα βιβλία των οποίων έχουμε στα σπίτια μας και ξεφυλλίζουμε σχεδόν καθημερινά. Μια ιδέα ίσως από τις επιρροές τους, τους καλλιτέχνες που θαυμάζουν, τα έργα που αγαπούν να έχουν στη βιβλιοθήκη τους. Παράλληλα, μέσα από τις επιλογές αυτές γνωρίζουμε βιβλία και δημιουργούς που ίσως να μην ξέραμε ως τώρα. Ένα ταχύρυθμο μάθημα εικαστικών, μια εισαγωγή στον υπέροχο κόσμο της εικονογράφησης, που μόνο οι ίδιοι οι εικονογράφοι μπορούν να προσφέρουν.
Επιμέλεια στήλης: Ζωή Κοσκινίδου
Ο Βασίλης Κουτσογιάννης σπούδασε αρχιτεκτονική, όμως γρήγορα τον κέρδισε η εικονογράφηση και το βιβλίο για παιδιά. Πρωτοεμφανίστηκε το 2017 με το βιβλίο της Μαρίας Πιερρή Στασινού “Ζει το ντόντο;” (εκδ. Κέδρος) και έως σήμερα έχει εικονογραφήσει περισσότερα από 20 βιβλία και εξώφυλλα, ανάμεσα στα οποία τα “Πουλιά” της Αναστασίας Σταματοπούλου (εκδ. Καστανιώτη), το “Από μακριά” της Αγγελικής Δαρλάση, το “Μα πού πήγαν όλοι” της Σοφίας Δάρτζαλη και το “Όσο οι λεμονιές ανθίζουν” της Zoulfa Katouh. Για τη στήλη 5 επιλέγει τα δικά του πέντε εικονογραφημένα βιβλία και εξηγεί τους λόγους που τον έκαναν να τα ξεχωρίσει.
Η Αφίξη – Shaun Tan (μτφρ. Χριστίνα Θεοχάρη, εκδ. Φουρφούρι)
Αν κάποιο άτομο μου έλεγε “έχω 20 ευρώ και θέλω να γίνω εικονογράφος, πες μου ένα μόνο βιβλίο που πρέπει να έχω στην βιβλιοθήκη μου, το οποίο θα μπορεί να είναι ο οδηγός μου σε κάθε εικονογραφικό πρόβλημα και δεν θα χρειαστώ άλλο ξανά ποτέ” θα έλεγα πάρε την Άφιξη. Ξεκίνησα απόλυτα (όπως πάντα), αλλά το αστείο είναι ότι όσα βιβλία κι αν αγοράσω, πάντα σε αυτό θα γυρνάω, όταν χρειάζομαι έναν εικονογραφικό ώμο για να ακουμπήσω. Ένα silent book που μιλάει για το πώς είναι να αναγκάζεσαι να αφήσεις την ζωή σου και να ψάξεις να βρεις μια νέα. Τρομαχτικά επίκαιρο και σημαντικό, τόσο καλλιτεχνικά όσο και νοηματικά.
Portugal – Cyril Pedrosa (Dupuis)
Τον αγαπώ πολύ τον Pedrosa και ίσως το Portugal να μην είναι από τις πιο δημοφιλείς δουλειές του, όμως εμένα με κέρδισε από το εξώφυλλο κιόλας. Είναι ακριβώς αυτό που φαίνεται. Μια μεσημεριανή, ζεστή στιγμή, σε ένα μπαλκόνι που κοιτάς και αναρωτιέσαι πού να’ ναι όλοι και ξεχνιέσαι, τεντώνεις και λίγο την πλάτη σου, ίσως σε φυσάει και ένας δροσερός αέρας που σου παίρνει τον ιδρώτα. Η ιστορία ενός αποπροσανατολισμένου και μπλοκαρισμένου καλλιτέχνη, που γυρνάει στις ρίζες του, στην Πορτογαλία, όπου και ψάχνει να βρει ξανά τον εαυτό του. Ένα τρομερά ευαίσθητο βιβλίο, μια καλλιτεχνική δουλειά γεμάτη πειθαρχία και ειλικρίνεια.
Μιλώ σαν το ποτάμι – Jordan Scott & Sydney Smith, μτφρ. Μ. Ψύχαλου, εκδ. Μικρή Σελήνη, 2022. Θυμάμαι είδα τυχαία κάποτε μια εικόνα του Smith, κάπου online και ο χρόνος σταμάτησε. Τον έψαξα λίγο παραπάνω και βρήκα αυτό το βιβλίο και είναι από τα βιβλία που δεν σε αφήνουν απλά να τα διαβάσεις. Μένουν μαζί σου μετά, γίνονται σχεδόν βίωμά σου. Κάτι στον τρόπο που ζωγραφίζει αυτός ο άνθρωπος, είναι λες και μοιράζεται μαζί σου ένα παλιό, κοινό σας μυστικό. Θαυμάζω την αισθητική που επαναφέρει στο προσκήνιο και το πώς την ξετυλίγει από βιβλίο σε βιβλίο. Μια ιστορία για ένα αγόρι που τραυλίζει και την σχέση του με τον πατέρα του αλλά και την ίδια τη φύση.
Attention au Départ – Élisabeth Corblin (εκδ. Biscoto, 2018)
Ζω για τέτοιου είδους βιβλία που με κάνουν να γελάω και να νιώθω ότι όλα είναι απλά και κάπως εύκολα. Ένα εικονογραφικό χιούμορ που δεν καταλαβαίνω πώς λειτουργεί, αλλά λειτουργεί τόσο καλά, ρε παιδί μου. Αυτές οι απλές γραμμές της Corblin και το ίδιο το σχήμα του βιβλίου, που είναι σαν τρένο που σε επιβιβάζει και κάνεις όντως μια συναρπαστική βόλτα μαζί με τους επιβάτες του. Είναι για μένα παράδειγμα βιβλίου που όλα λειτουργούν, τίποτα δεν περισσεύει και όταν το κλείνεις λες: Μα πώς το σκέφτηκε αυτό;
Eric – Shaun Tan (Templar Publishing, 2010)
Δεν τα έβαλα πολύ κοντά στη λίστα, για να μην προδοθώ, αλλά δεν γινόταν να μην το συμπεριλάβω. Άλλο ένα βιβλίο του Tan, αυτή τη φορά μικρούλι, αλλά τεραστιότατο σε νόημα. Ο Έρικ είναι ο πιο αξιαγάπητος επισκέπτης, είναι τα πάντα και τίποτα μαζί, είναι η ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης, είναι αυτό που θα θέλαμε όλ@ μας να είμαστε αλλά και να γνωρίσουμε. Όταν μια μέρα θα αποχωρίσει απροειδοποίητα, η οικογένεια που τον φιλοξενούσε θα ανακαλύψει το βάθος της ευγένειάς του. Είναι το βιβλίο που θέλω να έχω πάντα στην τσέπη μου και όταν η ζωή δεν βγάζει νόημα, να το ανοίγω και να κοιτάω της τελευταία εικόνα του. Επίσης όποιος είπε ότι τα μονοχρωματικά βιβλία υστερούν σε κάτι, ας το ξανασκεφτεί.
