*Γράφει η Βασιλεία Βαξεβάνη
Τεράστια μάτια, τριγωνικά πρόσωπα, περίεργα γεωμετρικά χτενίσματα και υπερβολικά έντονα συναισθήματα. Ακόμα και αν κρύβεστε κάτω από μία πέτρα – που -μεταξύ μας – καλά κάνετε – σίγουρα θα έχετε ακούσει ή και διαβάσει κάποιο manga ή θα έχετε δει κάποιο anime. Στις λίστες με τα πιο ευπώλητα comics όλων των εποχών, τα manga έχουν την τιμητική τους και έχουν ξεπεράσει ακόμα και τον ίδιο τον Batman. Στην Ιαπωνία, τη χώρα που γεννήθηκαν τα manga, η αγάπη στην τέχνη αυτή φτάνει στα όρια της υστερίας, με τους Ιάπωνες να ντύνονται τις Κυριακές όπως οι αγαπημένοι τους χαρακτήρες και να μαζεύονται στα πάρκα της χώρας. Αυτή η λατρεία έχει ξεπεράσει τα σύνορα της Ιαπωνίας και έχει κατακτήσει όλο τον κόσμο.
Και όλα ξεκίνησαν από ένα manga. Είναι πολύ σπάνιο να συναντάς ένα έργο που αλλάζει την Ιστορία της Τέχνης. Πραγματικά δεν υπερβάλλω καθόλου όταν λέω ότι το Astro Βoy είναι ένα από αυτά. Σήμερα είναι τόσο αυτονόητη η δημοτικότητά των manga και η επίδρασή τους όχι μόνο στην τέχνη των comics αλλά και στην pop κουλτούρα γενικότερα. Τίποτε από όλα αυτά δε θα υπήρχε αν δεν υπήρχε το Astro Boy και ο δημιουργός του, ο Osamu Tezuka.
Ο Tezuka θεωρείται πατέρας και Ιαπωνία τον θεωρούν «θεό των manga» Πολλοί τον ονομάζουν Ιάπωνα Ουόλτ Ντίσνευ και δεν έχουν άδικο μιας και ο Αμερικάνος δημιουργός υπήρξε μεγάλη έμπνευση για τον Tezuka. Οφείλω να σας πω λίγα λόγια για τον Tezuka. Είναι άλλωστε το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για τον άνθρωπο που άφησε πίσω του 150.000 σελίδες comics και που αφιέρωσε τη ζωή του στην τέχνη αυτή. Λένε πως ακόμα και όταν ταξίδευε, είχε κάποιον να τον συνοδεύει, γιατί συνέχιζε να σχεδιάζει ακόμα και όταν ήταν στην ουρά για να μπει στο αεροπλάνο, ακόμα και στο ταξί! Αυτός σκέφτηκε πρώτος τα χαρακτηριστικά μεγάλα μάτια των χαρακτήρων των manga και αυτός που έχει δημιουργήσει manga για διαφορετικά κοινά (για αγόρια, για κορίτσια, για ενήλικες κ.α.). Σπούδασε γιατρός και έζησε στο πετσί του τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αυτή η εμπειρία του ενστάλαξε τη φιλοσοφία του που συνοψίζεται στη φράση «αγάπη για τη φύση και σεβασμός στη ζωή». Έχει δημιουργήσει μερικά από τα καλύτερα manga για παιδιά όπως το Astro Boy και το Kimba, Τhe Lion, την Princess Knight και κάποιοι μεγαλύτεροι έχουμε πετύχει σίγουρα κάποια μεταφορά αυτών των έργων σε anime. Το υπερφανταστικό που έχει πετύχει ο Tezuka είναι ότι ακόμα και αν το βλέμμα του είναι στραμμένο στην εποχή και τα προβλήματά της κάνοντας κριτική χωρίς φόβο για πολιτικά και θρησκευτικά ζητήματα, το κάνει με έναν τρόπο που παραμένει πανανθρώπινος και κλασικός. Τα έργα του διαβάζονται ακόμα και μπορούν και σήμερα να θεωρηθούν πρωτοποριακά.
Αλλά αρκετά σας είπα για το… σκαθάρι των manga (για καιρό υπέγραφε ως Osamushi, ένα είδος σκαθαριού). Ώρα να σας μιλήσω και για αυτό που θεωρείται το αριστούργημά του: το Astro Boy που κλείνει 60 χρόνια. Στο μακρινό 2003 – εντάξει για το 1952 μακρινό ήταν! – η ρομποτική έχει προχωρήσει τόσο πολύ που οι επιστήμονες έχουν κατασκευάσει ρομπότ με συνθετικό δέρμα από πλαστικό που μοιάζουν τόσο πολύ με ανθρώπους σε βαθμό που πηγαίνουν στο σχολείο μαζί με τα παιδιά. Ένας πατέρας που έχει χάσει το γιο του, αποφασίζει μέσα στη θλίψη του να φτιάξει ένα ρομπότ που θα μοιάζει στο παιδί του. Συνειδητοποιεί όμως ότι αυτό το αντίγραφο είναι μια μηχανή που δε θα μεγαλώσει ποτέ και πικραμένος το δίνει σε ένα τσίρκο. Αρκετά χρόνια αργότερα, ο καθηγητής Ochanomizu βρίσκει τον Astro να δίνει παραστάσεις στο τσίρκο, τον μαζεύει από εκεί και γίνεται κάτι σαν πατέρας γι’ αυτόν. Σύντομα συνειδητοποιεί ότι το αγόρι-ρομπότ έχει φοβερές δυνάμεις και δεξιότητες. Μάλιστα, ο Astro εμφανίζεται να έχει επτά δυνάμεις: σούπερ δύναμη και ακοή, πετάει, βγάζει λέιζερ από τα μάτια και πολυβόλα από τους γοφούς του, αναγνώριση όλων των γλωσσών και σούπερ εξυπνάδα που του επιτρέπει να καταλαβαίνει αν κάποιος είναι καλός ή κακός. Και το πιο σημαντικό είναι ότι ο Astro νιώθει τα πιο αγνά από τα ανθρώπινα συναισθήματα. Με αυτές τις δυνάμεις, ο Astro πολεμά το έγκλημα, το κακό και την αδικία χρησιμοποιώντας τις δυνάμεις του.
Αν η υπόθεση σας θυμίζει κάποια ξύλινη μαριονέτα που ονειρευόταν να γίνει πραγματικό αγόρι, μαντέψατε σωστά. Ο Tezuka λάτρευε τον Πινόκιο του Ντίσνευ και τότε του γεννήθηκε η ιδέα για το Astro Boy του. Ο Astro Boy ήταν ο πρώτος χαρακτήρας με αυτά τα τεράστια μάτια και περίεργο κούρεμα με τις δύο κωνικές τούφες του.
Εικοσιτρείς τόμοι έχουν κυκλοφορήσει με τις περιπέτειες του Astro που ενθουσίασε τα αγόρια του Δημοτικού όταν πρωτοκυκλοφόρησε και δημιουργησε το είδος των manga που ονομάζεται shonen που απευθύνεται σε αγόρια (έχουν και τα κορίτσια το δικό τους είδος, τα shojo). Και άλλαξε τα πάντα για πάντα. Ένα νέο είδος είχε γεννηθεί που άλλαξε τον τρόπο που λέμε ιστορίες. Τα manga άλλαξαν τα comics αλλά και τον κινηματογράφο, τα βιντεοπαιχνίδια και τη μόδα, τις εικαστικές τέχνες ακόμα και τη μουσική. Μάλλον αυτή είναι και η πραγματική δύναμη του Astro.
Χρόνια καλά, Astro Boy!
