Συγγραφέας: Μαρίζα Ντεκάστρο
Εικονογράφος: Χαρά Μαραντίδου
Εκδόσεις: Καλειδοσκόπιο
Χρονιά έκδοσης: 2022
Ηλικίες: 7+, 9+
Η Ρεβέκκα ήταν μόλις πέντε χρόνων όταν ξεκίνησε ο πόλεμος με τους Ιταλούς. Κάτοικος κέντρου των Αθηνών, έμενε με τους γονείς της και τον μεγαλύτερο αδερφό της σ’ ένα διαμέρισμα στην οδό Αθηνάς που τότε έσφιζε από ζωή και ήταν γεμάτη μαγαζιά και κόσμο. Όταν οι Γερμανοί μπήκαν στην Αθήνα όλα στη ζωή της άλλαξαν. Οι γονείς, ο αδερφός και η ίδια άλλαξαν με τη βοήθεια ανθρώπων που τους βοήθησαν τα ονόματά τους, ώστε να μην προδίδονται ότι είναι Εβραίοι και λίγο αργότερα, όταν τα πράγματα έγιναν χειρότερα, ο πατέρας τους, με τη βοήθεια του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, θα τους πάρει από την Αθήνα και θα εγκατασταθούν ως το τέλος της γερμανικής κατοχής στο χωρίο Μάτσανι της Κορινθίας. Εκεί, οι κάτοικοι θα τους δεχτούν, θα τους φροντίσουν, θα τους δώσουν ένα καλύβι να μένουν και κάθε φορά που έρχονται Γερμανοί θα τους κρύβουν για να μην τους βρουν.
Η Μαρίζα Ντεκάστρο γράφει την αληθινή ιστορία της ξαδέρφης της Ρεβέκκας Καμχή, κόρης του Αβραάμ και τη Φρίντα, που κατάφεραν όλοι, μαζί και με τον μεγάλο της αδερφό να σωθούν από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τον θάνατο χάρη στην καλοσύνη των ξένων, που μετά τον πόλεμο η Κούλα – όπως ήταν το νέο της χριστιανικό όνομα – αποκάλεσε “δικούς της ανθρώπους”. Γιατί αυτοί ήταν που με κίνδυνο της δικής τους ζωής χάρισαν σε εκείνη και την οικογένειά της το δώρο της ζωής. Μέσα από την πρωτοπρόσωπη αφήγηση, η συγγραφέας δίνει φωνή στα συναισθήματα ενός πεντάχρονου παιδιού, τονίζει τις λεπτομέρειες που παρατηρούσε κάτω από το βλέμμα των μεγάλων, που δεν ήθελαν παιδιά στα πόδια τους στις ενήλικες συζητήσεις τους, αλλά και τον τρόπο που βίωσε τον πόλεμο, την αλλαγή του σπιτιού, τη διαδρομή μέσα στο βράδυ με τα γαϊδούρια εν μέσω κατακλεισμού, τον φόβο μην τυχόν και τους ανακαλύψουν, τον φόβο μην τυχόν και τους προδώσουν.
Όπως κάθε προσωπική μαρτυρία, έτσι και αυτή έχει τεράστια αφηγηματική δύναμη, με κάθε λέξη να γεννά εικόνες που λειτουργούν παράλληλα με την εικονογράφηση του βιβλίου. Με το άσπρο, το μαύρο, το κόκκινο και το κίτρινο να κυριαρχούν των άλλων χρωμάτων και να αναδεικνύουν κομμάτια της ιστορίας, η εικαστικός Χαρά Μαραντίδου δεν ακολουθεί απλώς την αφηγηματική γραμμή του κειμένου, αλλά προσθέτει συνεχώς εικονογραφικά στοιχεία που πηγαίνουν την ιστορία ένα επίπεδο πιο πάνω, αποκαλύπτοντας πτυχές της ιστορίας που δεν υπάρχουν στο χαρτί ως τυπωμένες λέξεις. Με χοντρές γραμμές, έντονα, πλακάτα χρώματα και εικονογραφημένα σαλόνια που θα μπορούσαν να ήταν πίνακες ζωγραφικής, συγγραφέας και εικονογράφος δημιουργούν ένα βιβλίο που πρέπει να διαβαστεί από όλους, μικρούς και μεγάλους. Γιατί κάθε ιστορία ανθρώπων που μαρτύρησαν, που ξέφυγαν, που σώθηκαν είναι ιστορία σημαντική, που όλες μαζί συνθέτουν τη μεγάλη εικόνα του τέρατος των Ναζί, αλλά και της δύναμης για επιβίωση. Γιατί όλες μαζί οι ιστορίες δεν θα μας αφήνουν ποτέ να ξεχάσουμε όσα συνέβησαν, θα κρατήσουν ζωντανά τα γεγονότα στη μνήμη με βασικό στόχο να μην ξαναγίνουν ποτέ.
