Η Διεθνής Έκθεση Παιδικού Βιβλίου της Μπολόνιας, που ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα, εκτός από εκατοντάδες εκπληκτικά βιβλία, την ευρεία θεματολογία, τα εκπληκτικά εικαστικά και τις παρουσιάσεις μεγάλων ονομάτων στον χώρο του παιδικού βιβλίου, μας προσέφερε και μερικές πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες.
Την πρώτη μέρα της Έκθεσης το κοινό είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει τη συζήτηση «Reading for a Healthy Planet: Inspiring Children’s Books to Help Achieve a Sustainable Future» και να μάθει για τους “17 Στόχους” του SDG Book Club που έχουν θέσει τα Ηνωμένα Έθνη με σκοπό την αντιμετώπιση των ανισοτήτων στον κόσμο, την εξάλειψη της φτώχειας και την προστασία του πλανήτη.
Όλοι οι ομιλητές αναφέρθηκαν στη σπουδαιότητα – ειδικά μετά την εμπειρία της πανδημίας του COVID-19 – να συνεχίζουν να παράγονται βιβλία με θεματολογία σχετικά με τη βιωσιμότητά, την οικολογία, την ευαισθητοποίηση στην κλιματική αλλαγή, τις μικρές πράξεις που μπορούν να έχουν μεγάλο και θετικό αντίκτυπο στα μέλη μιας κοινότητας. Αυτή τη στιγμή ο οργανισμός έχει 115 τίτλους βιβλίων επιλεγμένους ειδικά για να αντιπροσωπεύουν αυτούς τους στόχους.
Τα βιβλία για παιδιά για περιβαλλοντικά ζητήματα μπορούν και πρέπει να φτιάχνονται και για αναγνώστες πολύ μικρής ηλικίας. Τα παιδιά μπορούν να γίνουν φορείς θετικής αλλαγής αν καλλιεργηθεί μέσα τους από νωρίς η κριτική σκέψη για την σύνδεση περιβάλλοντος και κλιματικής κρίσης.
Η μετατροπή πολύπλοκης ορολογίας σε γλώσσα απλή με παραδείγματα από την καθημερινότητα, αφηγήσεις προσωπικών ιστοριών και τεκμηριωμένα στοιχεία βοηθάει τους μικρούς αναγνώστες να κατανοήσουν πώς μπορούν να φροντίσουν για το αύριο του πλανήτη μας.
Ένα περιβαλλοντικό βιβλίο δεν αρκεί πλέον να είναι μια παράθεση στοιχείων και να συνοδεύεται από μια όμορφη εικονογράφηση. Πρέπει να υπάρχει συνεχής ανατροφοδότηση και από τις δυο πλευρές, με σκοπό να προσφέρουν αντιπροσωπευτικές αφηγήσεις και εικονογραφήσεις στο νεαρό ηλικιακό κοινό. Όλοι οι συνομιλητές, συμφώνησαν πως είναι βασική προϋπόθεση να υπάρχει στενή συνεργασία επιστήμονα/συγγραφέα με τον εικονογράφο και ο ένας να κατανοεί και να αντιλαμβάνεται τη δουλειά του άλλου. Έτσι μόνο μπορούν να φτάνουν σε ένα αποτέλεσμα ουσιαστικό κι όχι μόνο καθαρά αισθητικό και πληροφοριακό.
Στην ομιλία παρουσιάστηκε το βιβλίο “Gracias, Madre Tierra!” (AKiARA Books) της Αργεντίνα Vanina Starkoff. Ένα αναδιπλούμενο βιβλίο, πολυεπίπεδο τόσο σε πληροφορία όσο και εικόνα. Γραμμένο σε ύφος ποιητικό, μια προσευχή, ένα γράμμα ευχαριστήριο των ιθαγενών στη Μητέρα Γη. Ταυτόχρονα, περιγράφει και δίνει πληροφορίες του φυσικού κόσμου για: τα πουλιά, τον ήλιο, τους σπόρους, τα δέντρα, τα φυσικά φαινόμενα, τα θεραπευτικά λουλούδια, τον Δημιουργό…!
Τέλος, έγινε αναφορά στους εκδοτικούς οίκους και πως μπορούν να συμβάλλουν στην βιωσιμότητα του πλανήτη. Ο οργανισμός SDG Publishers Compact Members που συστήθηκε το 2020, περιλαμβάνει εκδότες που συμμετέχουν από ολόκληρο τον κόσμο. Φιλοδοξούν να αναπτύξουν βιώσιμες πρακτικές, εκδόσεις βιβλίων και περιοδικών που θα βοηθήσουν στην ενημέρωση, ανάπτυξη και έμπνευση δράσης προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά ταυτόχρονα να τυπώνουν βιβλία με πρακτικές και τεχνολογία που σέβονται το περιβάλλον.
Η παρουσίαση έκλεισε με την ελπίδα ότι τα επόμενα βιβλία περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος θα δημιουργήσουν μια νέα γενιά αναγνωστών ακτιβιστών που θα εμπνέονται και θα δρουν για ένα καλύτερο μέλλον ολόκληρου του πλανήτη.
*Παράλληλα με την παρουσίαση «έτρεχε» και έκθεση που παρουσίαζε 70 εξαιρετικά περιβαλλοντικά παιδικά βιβλία από όλο τον κόσμο, ανάμεσα τους και το δικό μας ελληνικό «Μέσα στο νερό» της Αργυρώς Σταματάκη, σε εικονογράφηση Δανάη Χρηστάνη, εκδόσεις Μέλισσα (2022).