Σε μια εποχή βαθιών πολιτικών διαιρέσεων, το προσωπικό των βιβλιοθηκών σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζει έναν αδιανότητα μεγάλο αριθμό προσπαθειών απαγόρευσης βιβλίων. Μόνο το 2023, η Υπηρεσία για την Πνευματική Ελευθερία (Office for Intellectual Freedom – OIF) της Αμερικανικής Ένωσης Βιβλιοθηκών (ALA) εντόπισε 1.247 προσπάθειες λογοκρισίας ή απομάκρυνσης βιβλίων ή και άλλων πηγών από βιβλιοθήκες, σημειώνοντας αύξηση 65% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Συνολικά, στο στόχαστρο διάφορων συντηρητικών ομάδων στην Αμερική μπήκαν 4.240 τίτλοι βιβλίων, πολλοί από τους οποίους αντιπροσωπεύουν φωνές και εμπειρίες ΛΟΑΤΚΙ+ και BIPOC (ελευθ. μτφρ: Μαύρα, Γηγενή και μη Λευκά άτομα – Black, Indigenous & People of Color) ανθρώπων. Και τα δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας είναι έως και τον Αύγουστο το 2024.
Καθώς διανύουμε τη φετινή Εβδομάδα Απαγορευμένων Βιβλίων 2024, που ξεκίνησε στην Αμερική στις 22 Σεπτεμβρίου και ολοκληρώνεται στις 28 του μήνα, με θέμα «Ελεύθεροι ανάμεσα στις γραμμές» (λογοπαίγνιο με την έκφραση “Read Between the lines –> Freed Between the Lines), η Αμερικανική Ένωση Βιβλιοθηκών θέλει να υπενθυμίσει μέσα από τις καμπάνιες της και τις δράσεις που έχει σχεδιάσει όλα όσα διακυβεύονται. Μιλάμε για την απειλή προς την ελευθερία εξερεύνησης νέων ιδεών και διαφορετικών προοπτικών, καθώς οι απαγορεύσεις βιβλίων δεν περιορίζουν απλώς την πρόσβαση σε ιστορίες, αλλά υπονομεύουν τα δικαιώματα όλων των πολιτών ανεξαιρέτως.
Πρόεδρος των εκδηλώσεων της φετινής Εβδομάδας Απαγορευμένων Βιβλίων είναι η βραβευμένη σκηνοθέτιδα Ava DuVernay. Η δουλειά της DuVernay μέσα από σειρές και ταινίες όπως το ιστορικό δράμα Selma μέχρι το ντοκιμαντέρ 13th και το συγκλονιστικό When They See Us, φωτίζει τη δύναμη της αφήγησης. Οι μεταφορές κλασικών έργων και πολλάκις απαγορευμένων βιβλίων, όπως το A Wrinkle in Time της Madeleine L’Engle, μας υπενθυμίζουν γιατί είναι τόσο σημαντικό να προστατεύουμε τις διαφορετικές φωνές και να μην αφήνουμε να τις φιμώνουν.
Η ακτιβίστρια Julia Garnett από το Τενεσί είναι η επίτιμη πρόεδρος των νέων για το 2024. Εγινε γνωστή για την ατρόμητη στάση της υπέρ της ελευθερίας του λόγου, υπήρξε ηγέτιδα στην πληροφόρηση των συμμαθητών της στο Λύκειο Hendersonville σχετικά με το δικαίωμα να διαβάζουν και να μιλούν ελεύθερα, κερδίζοντας έτσι μέχρι και την αναγνώριση της Πρώτης Κυρίας των ΗΠΑ, της Dr. Jill Biden.
Τόσο η DuVernay όσο και η Garnett θα συμμετάσχουν στις εκδηλώσεις που έχουν ήδη προγραμματιστεί και λαμβάνουν χώρα αυτή την εβδομάδα.
Υπενθυμίζεται ότι η Εβδομάδα Απαγορευμένων Βιβλίων (Banned Books Week) ξεκίνησε το 1982 ως απάντηση σε μια ξαφνική αύξηση του αριθμού των αμφισβητούμενων (challenged) βιβλίων σε βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία και σχολεία. Εστιάζοντας στις προσπάθειες αφαίρεσης ή περιορισμού της πρόσβασης σε βιβλία, η Εβδομάδα Απαγορευμένων Βιβλίων εφιστά την προσοχή στις βλάβες της λογοκρισίας. Συνήθως (αλλά όχι πάντα) κατά την τελευταία εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, η ετήσια εκδήλωση υπογραμμίζει την αξία της ελεύθερης και ανοικτής πρόσβασης στην πληροφορία και συγκεντρώνει ολόκληρη την κοινότητα του βιβλίου – βιβλιοθηκονόμους, εκπαιδευτικούς, συγγραφείς, εκδότες, βιβλιοπώλες και αναγνώστες κάθε είδους – σε κοινή υποστήριξη της ελευθερίας αναζήτησης και έκφρασης ιδεών.
Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στο www.ala.org
Διαβάστε περισσότερα για τα θέματα λογοκρισίας στην Αμερική εδώ.
