Ο Φίλιππος Καββαδίας είναι μηχανολόγος μηχανικός που ζει στη Μεγάλη Βρετανία και εργάζεται στον τομέα της κλιματικής αλλαγής. Είναι όμως και ο δημιουργός του «Επιχείρηση Μικροράπτορας», ενός χιουμοριστικού και περιπετειώδους μυθιστορήματος για παιδιά 9+ ετών, που κυκλοφόρησε πρόσφατα στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Πατάκη. Με αφορμή τη νέα αυτή κυκλοφορία, που αποτελεί μέρος της πρώτης του σειράς βιβλίων για παιδιά, ο δημιουργός της μας μιλά για την πηγή έμπνευσης των ιστοριών του, αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο η θεματολογία του βιβλίου αγγίζει ζητήματα περιβάλλοντος και εξετάζει το ενδιαφέρον των παιδιών, ειδικά των αγοριών, για την ανάγνωση ως ψυχαγωγία.
Πώς προέκυψε η ιστορία για το Επιχείρηση Μικροράπτορας , που κυκλοφορεί πλέον και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Πατάκη;
Πριν μερικά χρόνια μια ατζέντης συγγραφέων εδώ στη Μεγάλη Βρετανία έκανε ένα διαγωνισμό αναζητώντας μια καινούρια ιστορία, η οποία στο επίκεντρό της θα είχε τη σχέση ενός παιδιού με ένα ζώο. Η πρώτη εικόνα που ήρθε στο μυαλό μου ήταν ένα παιδί να τρέχει σε ένα σκοτεινό δάσος με ένα πουλί να πετάει μαζί του. Σύντομα το πουλί έγινε μια ιπτάμενη δεινοσαυρίνα του είδους μικροράπτορας και από κει ήρθε η ιδέα ότι κάποιοι κακοί θέλουν να την απαγάγουν. Αυτό ήταν αρκετό για να δημιουργήσει μια μεγάλη περιπέτεια πολλών βιβλίων.
Συστήστε μας τους δύο βασικούς χαρακτήρες, τον Μάιλο και τον Φιν. Ποιοι είναι, τι τους αρέσει να κάνουν, τι τους κάνει τόσο ξεχωριστούς;
Ο Φιν είναι ένα παιδί που θέλει να μένει στο σπίτι, να παίζει βιντεοπαιχνίδια και να τρώει ντελίβερι. Δεν έχει παρέες και δεν φαντάζεται ότι θα μπορούσε ποτέ να δεθεί με κάποιο ζώο. Ο Μάιλο είναι επίσης μοναχικός και του αρέσει να διαβάζει και να γνωρίζει πολλά πράγματα. Δεν ξέρω αν είναι ξεχωριστοί, αλλά είναι αρκετά διαφορετικοί μεταξύ τους. Κανονικά δε θα γινόντουσαν ποτέ φίλοι, αλλά η περιπέτεια τους δένει. Ανακαλύπτουν ο ένας τον άλλον και γίνονται αχώριστοι.
Πώς εξελίσσετε η σχέση των δύο παιδιών αλλά και η ιστορία γενικά, μιας και ήδη στην Αγγλία κυκλοφορεί και το δεύτερο βιβλίο της σειράς, το Mission: Manta Ray. Έχετε ήδη κάποια άλλη ιστορία στο μυαλό σας με πρωταγωνιστές τα δύο αγόρια;
Όπως είπα, στο πρώτο βιβλίο ο Φιν και ο Μάιλο (και φυσικά η Άρτεμη, η μικροραπτορίνα) δένονται και δημιουργούν μια δυνατή φιλία. Στο δεύτερο βιβλίο, όπου μια καινούρια φίλη, η Τάσι, μπαίνει στην παρέα, ο Φιν είναι καχύποπτος και ζηλιάρης αλλά πρέπει να το ξεπεράσει. Στο τρίτο βιβλίο (το οποίο κυκλοφόρησε στην Αγγλία στις 3 Ιουλίου) είναι η σειρά του Μάιλο να μάθει κάτι για τον εαυτό του και συγκεκριμένα πώς να ξεπεράσει μια βαθειά θλίψη (η οποία προκαλείται από κάτι που θα καταλάβετε όταν το διαβάσετε). Στα βιβλία 4, 5 και 6 τα οποία δεν έχουν κυκλοφορήσει ακόμα, θα εξερευνήσω πιο βαθειά τους χαρακτήρες της Τάσι και μιας καινούριας ηρωίδας, της Εθήρ.
Και στα δύο βιβλία ασχολείστε με κάποιον τρόπο με το περιβάλλον, στο δε πρώτο και με τους δεινόσαυρους, θέματα που συνήθως θεωρούμε εμείς οι μεγάλοι ότι ιντριγκάρουν το αναγνωστικό ενδιαφέρον των αγοριών αναγνωστών. Συμβαίνει όντως αυτό; Ποια είναι τα σχόλια που λαμβάνετε από τους αναγνώστες σας πάνω σε αυτό το θέμα;
Στις επισκέψεις που κάνω σε σχολεία της Αγγλίας (έχω κάνει περίπου 90 μέχρι στιγμής) υπάρχουν πάντα παιδιά που ξέρουν τα πάντα για τους δεινόσαυρους. Για κάποιο λόγο είναι πάντα αγόρια. Δεν ξέρω γιατί συμβαίνει αυτό, αλλά γενικά αρέσει περισσότερο στα αγόρια να διαβάζουν κείμενα με γεγονότα και πραγματικά στοιχεία.
Έχετε αναφέρει ότι ένας από τους λόγους που ασχοληθήκατε με το βιβλίο για παιδιά ήταν για να δώσετε στα αγόρια περισσότερες αναγνωστικές επιλογές. Όμως έχει να κάνει με τη θεματολογία το γεγονός ότι τα αγόρια δε διαβάζουν;
Νομίζω εν μέρει ναι. Βλέποντας τι αρέσει στα αγόρια, για παράδειγμα στον γιο μου και στην παρέα του, αλλά και στους προσκόπους που είμαι αρχηγός, βλέποντας τι παιχνίδια παίζουν και τι κόμικς διαβάζουν, τι ταινίες βλέπουν, νομίζω ότι από τα περισσότερα βιβλία που εκδίδονται λείπουν κάποια βασικά συστατικά. Χιούμορ, κίνδυνος ο οποίος να φαίνεται πραγματικός, μια εξέλιξη για τον ήρωα ή την ηρωίδα, ένας ή μία τελικός/ή αντίπαλος ο/η οποίος/α κάθεται στην κορυφή αυτού του συστήματος και κυρίως η αίσθηση ενός μεγάλου ανεξερεύνητου κόσμου, η αίσθηση μιας επικής ιστορίας.
Το βασικό συστατικό της ιστορίας με τον Μικροράπτορα είναι η περιπέτεια. Έχει όμως η περιπέτεια φύλο;
Όχι, καθόλου. Βιβλία περιπέτειας αρέσουν και σε αγόρια και σε κορίτσια. Στα κορίτσια όμως αρέσουν και άλλες ιστορίες, ιστορίες για τις σχέσεις μεταξύ ανθρώπων και τα αισθήματά τους. Έχουν δηλαδή πολύ μεγαλύτερο αναγνωστικό εύρος, ενώ τα αγόρια στην πλειονότητά τους θα διαλέξουν κωμωδία ή περιπέτεια.
Σύμφωνα με τη δική σας εμπειρία, για ποιους λόγους θεωρείτε ότι τα αγόρια διαβάζουν λιγότερο από τα κορίτσια; Από τις επισκέψεις σας σε σχολεία και βιβλιοπωλεία καταλαβαίνετε πως υπάρχει ίσως κάτι που τους προβληματίζει και για αυτό δεν επιλέγουν το βιβλίο ως μορφή ψυχαγωγίας;
Δεν πιστεύω πως τα αγόρια διαβάζουν λιγότερο επειδή δεν τους αρέσουν τα βιβλία, αλλά επειδή συχνά δε βρίσκουν βιβλία που να τους “μιλούν”. Αυτό που παρατηρώ είναι ότι όταν βρουν κάτι που τους τραβάει, συνήθως non-fiction, κόμικς ή μάνγκα, αφοσιώνονται με πάθος. Δεν είναι δηλαδή ότι δε διαβάζουν· απλώς διαβάζουν διαφορετικά. Ίσως ο κόσμος του βιβλίου δεν έχει προλάβει να ακολουθήσει όσο γρήγορα αλλάζουν τα γούστα και οι επιρροές των παιδιών. Νομίζω ότι βιβλία με πιο έντονα οπτικά στοιχεία –εκτεταμένη, εντυπωσιακή εικονογράφηση, που πλησιάζει την αισθητική των βιντεοπαιχνιδιών και των κόμικς, θα μπορούσαν να τα φέρουν πιο κοντά στην ανάγνωση. Πολύ συχνά η αισθητική της εικονογράφησης στα παιδικά βιβλία εξακολουθεί να μοιάζει, στα μάτια τους, υπερβολικά «παιδική» ή και παλιομοδίτικη.
Ασχολείστε γενικά με το γράψιμο, αλλά ως τώρα όχι με το παιδικό βιβλίο, οπότε θα θέλαμε να μας εξηγήσετε τι ήταν αυτό που σας έκανε να στραφείτε στη λογοτεχνία για παιδιά. Τι σας κέντρισε το ενδιαφέρον;
Ο λόγος είναι απλός. Όταν άρχισα να γράφω ιστορίες για τα παιδιά μου, που τότε που ήταν μικρότερα, ένιωσα σαν να επιστρέφω στην παιδική μου ηλικία. Ο κόσμος όπως τον βλέπει ένα παιδί 10 χρόνων είναι πραγματικά μαγικός: όλα μοιάζουν πιθανά, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Αυτή η αίσθηση είναι που με έχει συνεπάρει και πλέον έχω αφοσιωθεί σε αυτόν τον κόσμο με όλη μου την ενέργεια. Μάλιστα, για να μπορώ να αφηγούμαι τις ιστορίες μου ακόμη πιο ολοκληρωμένα, ξεκίνησα και μαθήματα εικονογράφησης.
Διαβάζατε εσείς ως παιδί και αν ναι, τι είναι αυτό που θυμάστε πιο έντονα από εκείνη την εποχή, σε σχέση πάντα με το βιβλίο, και πώς επηρέασε την ενασχόλησή σας με τη συγγραφή;
Διάβαζα πολύ και θυμάμαι ότι όταν ανακάλυψα τον Άρχοντα Των Δαχτυλιδιών ήταν το πιο απίστευτο, φανταστικό, καταπληκτικό πράγμα που είχα ζήσει. Με συνεπήρε!
Τι ρόλο έπαιξαν οι σπουδές σας και η μετέπειτα επαγγελματική σας ενασχόληση με το περιβάλλον με τον τρόπο που επιλέγετε τα θέματά σας για τα βιβλία σας;
Είμαι Μηχανολόγος Μηχανικός και ασχολούμαι με τη Βιωσιμότητα. Υπάρχουν μηνύματα στα βιβλία μου σχετικά με αυτό, αλλά δεν τα τονίζω ιδιαίτερα. Νομίζω ότι πρώτα απ´όλα ένα βιβλίο θα πρέπει να διασκεδάζει τους αναγνώστες και τα πιθανά μηνύματα μπορούν να ακολουθούν.
Στα αγγλικά κυκλοφορεί ήδη το δεύτερο βιβλίο, το οποίο τιτλοφορείται Mission Impossible: Manta Ray. Πείτε μας για τη σειρά γενικά και για το πώς σκοπεύετε να εξελιχθεί.
Κυκλοφόρησε και το τρίτο, όπως είπαμε πριν, το οποίο τιτλοφορείται Mission Monster Mind, στο οποίο τα παιδιά προσπαθούν να παρεισφρήσουν σε ένα κάστρο στη Σκωτία και να κλέψουν τα μυστικά των κακών. Όσο για το μέλλον, έχω ιδέες για περισσότερα βιβλία στην ίδια σειρά. Ένα από αυτά είναι ταξίδι στο χρόνο και ονομάζεται Επιχείρηση Μινώταυρος!
Το βιβλίο του Φίλιππου Καββαδία “Επιχείρηση Μικροράπτορας” κυκλοφορεί στα ελληνικά σε μετάφραση Ελένης Τουλούπη και εικονογράφηση Euan Cook από τις Εκδόσεις Πατάκη.
