Η φετινή έκθεση Νεανικού Γαλλόφωνου Βιβλίου, που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι από τις 29 Νοεμβρίου έως τις 4 Δεκεμβρίου, εμπνεύστηκε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, που θα γίνουν το καλοκαίρι στη γαλλική πρωτεύουσα, και “είδε“ τα ανθρώπινα σώματα μέσα από πολλές και διαφορετικές οπτικές.
Το θέμα της “Η τεκτονική των σωμάτων”. Οι κινήσεις και οι μεταβολές των σωμάτων σε μία κοινωνία που κι αυτή συνεχώς μεταβάλλεται. Πώς παρουσιάστηκαν τα σώματα μέσα από τα έργα της νεανικής λογοτεχνίας το 2023; Σε διαρκή κίνηση και εμπνέουν τους συγγραφείς και τους εικονογράφους.
Στην αφίσα της έκθεσης του Μοντρέιγ, ένα περίεργο πλάσμα μ’ αινιγματικό βλέμμα χορεύει. Είναι κορίτσι ή αγόρι; Άνθρωπος ή ζώο; Το στίγμα του θέματος έχει δοθεί. Η θεματική του σώματος, κεντρικής σημασίας για την σύγχρονη νεανική λογοτεχνία, έχει τεθεί. Στερεότυπα, κοινωνικές εντολές, ποικιλία φύλων, διακρίσεις.
“Η καρδιά της νεανικής λογοτεχνίας χτυπά μέσα στην κοινωνία. Θρέφει, συνοδεύει και συζητά όλα τα θέματα που αφορούν στο σώμα“, παρατηρεί η διευθύντρια της έκθεσης Συλβί Βασαλό. Αλλά, συνεχίζει, “με μια λογοτεχνική απόσταση, με κείμενα και εικόνες που επιτρέπουν στα παιδιά και τους νέους αναγνώστες να ταυτιστούν ή να επιλέξουν άλλα πρότυπα“.**
Η μέχρι στιγμής περιπλάνησή μου στον χώρο του παιδικού-νεανικού βιβλίου συμπεριλαμβάνει δύο διεθνείς εκθέσεις. Η πρώτη είναι της Μπολόνια και η δεύτερη, αυτή εδώ η χειμωνιάτικη, στο Μοντρέιγ. Η πρώτη είναι μία μεγάλη έκθεση που αφορά κυρίως εκδότες και ανθρώπους που εμπορεύονται βιβλία. Στην δεύτερη, αποκλειστικά γαλλόφωνη και πιο μικρή σε έκταση, συναντά κανείς πολλά παιδιά και νέους αναγνώστες. Είναι σαν να κάνεις βόλτα σ’ένα τεράστιο παιδικό-νεανικό βιβλιοπωλείο. Βιώνεις την εμπειρία διαφόρων δράσεων, όπως αναγνώσεις για μικρά παιδιά με τους συνοδούς τους. Βλέπεις ατελείωτες ουρές με νέους αναγνώστες που περιμένουν υπομονετικά να συναντήσουν και να εξασφαλίσουν μία επαφή με την/τον αγαπημένη/ο τους συγγραφέα. Γεμίζεις αισιοδοξία για την δυναμική παρουσία πολλών μικρών εκδοτικών.
Θα πρέπει να σημειωθεί η πραγματικά εντυπωσιακή παραγωγή βιβλίων για πολύ μικρές ηλικίες. Βιβλία με μοναδικούς σχεδιασμούς, βιβλία-αντικείμενα, βιβλία ανάγλυφα απόλυτα αισθητηριακά και διαδραστικά, βιβλία με μικτές τεχνικές εικονογράφησης, όπως φωτογραφία και ζωγραφική μαζί. Η επαφή με τον πραγματικό κόσμο, που τόσο πολύ πίστευε η παιδαγωγός Maria Montessori για τις πρώτες εμπειρίες των παιδιών, μαζί με το άγγιγμα της τέχνης. Όλα αυτά τα ξεχωριστής αισθητικής βιβλία είναι μικρά έργα τέχνης, ολόκληροι κόσμοι που σε γοητεύουν με την πρώτη ματιά.
Συμβουλή προς βιβλιοφάγους: αν ποτέ την επισκεφτείτε, να πάρετε μαζί σας μία άδεια βαλίτσα για να την γεμίσετε με βιβλιοθησαυρούς!
*Την αφίσα της έκθεσης δημιούργησε η Ελβετίδα εικονογράφος Albertine
** Ελεύθερη απόδοση στα ελληνικά, αποσπασμάτων από το άρθρο της Anne-Flore Herve στη διαδικτυακή έκδοση της εφημερίδας Ouest- France, 04/12/2023.
Φωτογραφίες: Γόνη Λούκα
