Δεκαεπτά μέρες για τα Χριστούγεννα, 17 βιβλία για την καλύτερη γιορτή του χρόνου

Μόλις 17 ημέρες απομένουν ως τα Χριστούγεννα και στην Κόκκινη Αλεπού έχουμε πέσει με τα μούτρα στην ανάγνωση βιβλίων που μας βάζουν στο πνεύμα των γιορτών. Βιβλία για μικρά παιδιά, εικονογραφημένα, μυθιστορήματα, αλλά και βιβλία που όσο διαβάζεις την ιστορία ακούς μουσική. Τα Χριστούγεννα είναι η καλύτερη εποχή του χρόνου και μόλις έγινε καλύτερη μέσα από τα βιβλία και τις ιστορίες. Παρακάτω θα βρείτε μια επιλογή τίτλων που μας κέντρισε το ενδιαφέρον από την πολύ πρόσφατη βιβλιοπαραγωγή.

Ο γνωστός δημιουργός παιδικών εικονογραφημένων βιβλίων γνώσεων Yuval Zommer εμπνεύεται από την παράδοση των ημερών και μας μιλάει για τη ζωή ενός μικρού έλατου, από τη στιγμή που θα γεννηθεί μέσα από ένα σποράκι στο χώμα ως τη στιγμή που θα υψώσει τα κλαδιά του όσο πιο ψηλά μπορεί. Το δέντρο αυτό, που μεγαλώνει σε ένα δάσος ανάμεσα σε άλλα έλατα, βλέπει τον ευατό του να διαφέρει· λίγο στραβό, λιγότερο πυκνό από τη μία πλευρά, κανείς δεν το διαλέγει για να το στολίσει στο σπίτι του. Τα ζώα όμως του δάσους έχουν διαφορετική άποψη. “Το δέντρο που είμαι” (εκδ. Ψυχογιός, μτφρ. Πετρούλα Γαβριηλίδου) είναι μια λυρική, γεμάτη συναίσθημα ιστορία, με το γνωστό και πολύ αγαπητό στυλ εικονογράφησης του Zommer, που μιλάει για τη μαγεία των Χριστουγέννων με έναν τελείως διαφορετικό τρόπο. 5+

Το έλατο των Χριστουγέννων” (εκδ. Ίκαρος, μτφρ. Μάνος Μπονάνος) βασίζεται σε μια αληθινή ιστορία, που έκανε παιδικό βιβλίο η μοναδική Julia Donaldson και εικονογράφησε η Victoria Sandoy. Μιλάει και εδώ για την ιστορία ενός έλατου που από το μεγάλο δάσος βρέθηκε να στολίζει μια πλατεία τις ημέρες των γιορτών. Μόνο που αυτή η πλατεία δεν είναι μια οποιαδήποτε πλατεία, αλλά η Trafalgar στο Λονδίνο και το δέντρο δεν είναι ένα οποιοδήποτε δέντρο, αλλά το έλατο που επιλέγουν και στέλνουν κάθε χρόνο από το 1947 οι Νορβηγοί στους Άγγλους, ως ένδειξη καλής πίστης και φιλίας ανάμεσα στους δύο λαούς. Πρόκεται για ένα δέντρο που συμβολίζει τη φιλία και την ειρήνη, ένα δώρο από τους μεν στους δεν για τη βοήθεια που τους πρόσφεραν κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο τρόπος που η μυθοπλασία ακουμπάει την Ιστορία σε συνδυασμό με την εικονογράφηση δίνουν ένα μαγικό αποτέλεσμα. 5+

Τον Jimmy Fallon τον γνωρίζουμε ως ηθοποιό και παρουσιαστή, πριν μερικά χρόνια όμως, όταν έγινε ο ίδιος πατέρας, άρχισε να γράφει και παιδικά βιβλία. Το “5 νύχτες μέχρι τα Χριστούγεννα” (εκδ. Μεταίχμιο, μτφρ. Μάρω Ταυρή) είναι το πέμπτο του βιβλίο για παιδιά και μιλάει για την ανυπομονησία, την προσμονή και τη μαγεία των γιορτών μέσα από την ιστορία ενός μικρού αγοριού που μετράει αντίστροφα ως την ημέρα των Χριστουγέννων. Χιούμορ και εικονογράφηση που ταιριάζει απόλυτα στο κείμενο και το στυλ του Φάλον, σε ένα βιβλίο για παιδιά από 5 ετών.

Η ιστορία του Καρυοθραύστη είναι λίγο πολύ γνωστή: πρόκεται για την ιστορία που έγραψε το 1816 ο Πρώσος συγγραφέας E. T. A. Hoffmann με τον τίτλο Ο Καρυοθραύστης και ο Βασιλιάς Ποντικός. Η ιστορία αυτή ήταν που έγινε μπαλέτο το 1892 σε χορογραφία των Marius Petipa και Lev Ivanov και μουσική του Tchaikovsky. Ο Hoffmann αφηγείται την ιστορία ενός κοριτσιού, της Mary Stahlbaum και το πώς το αγαπημένο της παιχνίδι, ένας καρυοθραύστης, απέκτησε ζωή το βράδυ των Χριστουγέννων και νίκησε τον κακό Βασιλιά Ποντικό. Η ιστορία αυτή έχει γραφτεί και διασκευαστεί από τότε πολλές φορές. Μία από αυτές κρατάμε φέτος στα χέρια μας. Πρόκεται για το Ιστορίες από το μουσικό κουτί: Ο Καρυοθραύστης, μια πολυτελή έκδοση σε διασκευή κειμένου της Lily McΑrdle και εικονογράφηση της Bodil Jane (εκδ. Δεσύλλας, μτφρ. Μαρία Αγγελίδου), που εκτός από την ιστορία, κρύβει μέσα στο κουτί-βιβλίο έναν μηχανισμό που κουρδίζοντάς τον ακούγεται το “Βαλς των Λουλουδιών” από το διάσημο μπαλέτο σε μουσική του Τσαικόφσκι. Για παιδιά από 4 ετών και μεγάλους που δε σταματούν να πιστεύουν στη μαγεία των ημερών.

Για πολύ μικρά παιδάκια βρήκαμε το νέο βιβλίο της σειράς της Λίνας Σωτηροπούλου “Πίκο και Λόλα”, το “Ενα τέλειο δώρο” (εκδ. Μεταίχμιο) που ξεχωρίζει για την εικονογράφηση της Ναταλίας Καπατσούλια και τον τρόπο που η εικονογράφος μας βάζει στο πνεύμα των Χριστουγέννων, το “Ιστορίες Χριστουγέννων” (μτφρ. Φίλιππος Μανδηλαράς, εκδ. Δεσύλλας), μια συλλογή ιστοριών για μικρά παιδάκια, με πολύχρωμη εικονογράφηση και το “Η χριστουγεννιάτικη ευχή του κύριου Ασβού” της Lily Murray σε εικονογράφηση Julia Woolf (εκδ. Ψυχογιός, μτφρ. Ράνια Μπουμπουρή), ιστορία με παραθυράκια, ιδανική για χεράκια και ματάκια που τους αρέσει να ψάχνουν και να βρίσκουν (όλα για +2).

Ο Ντίκενς είναι συνδεδεμένος με τα Χριστούγεννα λόγω της Χριστουγεννιάτικης ιστορίας, άρα δεν θα μπορούσαμε να μην τον αναφέρουμε στο αφιερώμά μας. Ο μεγάλος Βρετανός συγγραφέας, με το πλήθος των κειμένων του έμεινε στην ιστορία ως ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες και ο σημαντικότερος της Βικτωριανής εποχής. Αν και τα παιδιά έχουν γνωρίσει το έργο του μέσα από διάφορες εκδόσεις και διασκευές, εδώ οι εκδόσεις Μίνωας μας προσφέρουν για τα Χριστούγεννα μια πολυτελή συλλογή διασκευασμένων έργων του υπό τη μορφή ενός εικονογραφημένου τόμου. Η συγγραφέας παιδικών βιβλίων Angela McAllister συνεργάστηκε με την εικονογράφο Jannicke Hansen για τη δημιουργία του “Ενας κόσμος γεμάτος… Ντίκενς” (μτφρ. Ιωάννα Μπαμπέτα), με οκτώ ιστορίες ( Όλιβερ Τουίστ, Το παλαιοπωλείο, Ντέβιντ Κόπερφιλντ, Μεγάλες Προσδοκίες, Ιστορία των δύο πόλεων, Χριστουγεννιάτικη ιστορία, Νίκολας Νίκλεμπι, Δύσκολοι καιροί). Για μεγαλόφωνη ανάγνωση 5+, για παιδιά 7+, 9+.

Το “Ο Άι Βασίλης απεργεί” της Μαρίας Καραγιάννη σε εικονογράφηση Γιώργου Σγουρού (εκδ. Καστανιώτη) είναι μια γλυκιά ιστορία όπου όλα τα παιδιά της γης θα ενώσουν τις δυνάμεις τους και την αγάπη τους και θα πείσουν τον Αγιο Βασίλη να σταματήσει την απεργία που έχει κηρύξει και να αναλάβει πάλι δράση, σκορπώντας χαρά σε όλους τους ανθρώπους. (5+)

Τα αρκουδάκια Forever Friends είναι απο τους πλεόν αναγνωρίσουμες χαρακτήρες σε εμάς τους γονείς που γεννηθήκαμε κάπου μεταξύ 1970 και 1980, καθώς σάρωναν την αγορά τη δεκαετία του 1990. Αρχικά πάνω σε ευχετήριες κάρτες και μετά σε κούπες, ως λούτρινα ή πάνω σε σημειωματάρια και μπρελόκ, τα χαριτωμένα αυτά αρκουδάκια που σχεδίασε πρώτη φορά η Deborah Jones μας γέμιζαν χαρά όταν τα αποκτούσαμε. Πλέον θα τα βρούμε και σε βιβλία, με τις ιστορίες τους να μας γεμίζουν χαμόγελα. Για τώρα τα Χριστούγεννα διαβάσαμε το “Εκεί που η μαγεία γεννιέται” σε κείμενα Helen Ford & Louise Holmes και εικονογράφηση Lizzie Walkery (εκδ. Anubis, μτφρ. Δώρα Γιακουμή). Ο Αι-Βασίλης κάνει δώρα σε όλους, άραγε όμως ο ίδιος έχει πάρει ποτέ κάποιο δώρο; Ακολούθησε το Αρκουδάκι σε αυτή την τρυφερή ιστορία, που θα το οδηγήσει να ανακαλύψει την πραγματική μαγεία των γιορτών. (3+)

H Κατρίνα Τσάνταλη έγραψε μια ιστορία για την ευγνωμοσύνη και πώς να αναγνωρίζουμε όλα τα καλά που έχουμε και μας σύστησε μέσα από το βιβλίο της “Γράμματα στο έλατο κρυμμένα” (εκδ. Διόπτρα) τη μικρή Νίνα. Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν και η μικρή κοίταζε απογοητευμένη το έλατο στο σαλόνι. Ήταν το πιο μικρό, το πιο κοντό και πιο άσχημο δέντρο που είχε δει ποτέ! Ψάχνοντας όμως ανάμεσα στα κλαδιά, βρήκε ένα γράμμα κλεισμένο με κόκκινο βουλοκέρι, με σφραγίδα από τον Βόρειο Πόλο και οδηγίες πώς να φτιάξει μόνη της γιορτινά και πολύ ιδιαίτερα μαγικά στολίδια. Την επόμενη μέρα βρήκε και άλλο ένα γράμμα και μετά ένα τρίτο… κι έτσι η Νίνα ανακάλυψε την πραγματική μαγεία των Χριστουγέννων και το μυστικό για μια νέα, ευτυχισμένη χρονιά! Η εικονογράφηση της Μαρίας Παγκάλου (γνωστή και ως Little Miss Grumpy) προσθέτει τόνους γλύκας και μαγείας στο κείμενο της Τσάνταλη. (5+)

Από τα πιο ξεκαριδιστικά βιβλία που έπεσαν στα χέρια μας είναι το “Γράμματα στον Αϊ- Βασίλη” της Emma Yarlett. Η δημιουγός του Nibbles (Αστερής στα ελληνικά) και των δρακοβιβλίων μας φέρνει μια πολύ αστεία ιστορία με πρωταγωνιστές τον Αγιο Βασίλη, τα ξωτικά, την κ. Πολική Αρκούδα, τους ταράνδους και φυσικά την Εμμα, που το γράμμα της έφτασε στον Αγιο Βασίλη μισοκαμμένο και τώρα εκείνος δεν ξέρει τι δώρο θέλει η μικρη για την Πρωτοχρονιά. Με εικονογράφηση που συνοδεύει ιδανικά το κείμενο, πολλές λεπτομέρειες που προκαλούν γέλιο και μια ιστορία που ζεσταίνει την καρδιά μας. (5+).

Επισκεφτείτε το μαγικό εργαστήρι του Άγιου Βασίλη στην οδό Καμινάδας και γνωρίστε τα πιο απίθανα ξωτικά. Θα ετοιμάσετε παρέα τα γιορτινά πακέτα και θα περάσετε ατέλειωτες ώρες διασκέδασης. Ο Gareth Peter και ο Tim Budgen δημιούργησαν το χριστουγεννιάτικο βιβλίο της σειράς “Who Will You Meet”, που έχει κερδίσει τις καρδιές των παιδιών στο εξωτερικό. Το “Ποιος μένει στην οδό Καμινάδας;” (εκδ. Διόπτρα), με τις δυνατές του ομοιοκαταληξίες και τις πολλές και διασκεδαστικές εικονογραφικές λεπτομέρειες, ετοιμάζεται να γίνει το αγαπημένο και των παιδιών στην Ελλάδα, χάρη στη μετάφραση της Λύντη Γαλάτη. (3+)

Τα χριστουγεννιάτικα βιβλία δεν απευθύνονται μόνο σε μικρά παιδιά. Η πασπαλισμένη με αστερόσκονη και μαγεία των Χριστουγέννων λογοτεχνία είναι εδώ και για τα μεγαλύτερα παιδια. Από τη φετινή παραγωγή ξεχωρίσαμε τέσσερα που για διαφορετικούς λόγους το καθένα μας κίνησαν το αναγνωστικό μας ενδιαφέρον. Ξεκινάμε με το “Μυστική πράκτωρας Καρακάξα: φάκελος Καλικάντζαροι” (εκδ. Πατάκη) του Φίλιππου Μανδηλαρά με την πράκτορα Καρακάξ (ναι, μια καρακάξα) να αναλαμβάνει ρόλο αφηγήτριας και να μας μιλάει για τους καλικάντζαρους και για όλες τις ιστορίες που έχουμε κατά καιρό ακούσει. Τι αλήθεια συμβαίνει με δαύτους, πώς γεννήκαν οι ιστορίες που διαβάζουμε και τι είναι τελικά οι καλικάντζαροι; Μέσα από τη μυθοπλασία, ο συγγραφέας μας αφήνει, με δόση “διαδραστικότητας”, να περιηγηθούμε στον κόσμο των εθίμων, των παραδόσεων και των δοξασιών. (7+ μεγαλόφωνη ανάγνωηση, 9+)

Προφανώς από τη λίστα μας δεν θα μπορούσε να λείπει “Το χριστουγεννιάτικο γουρουνάκι” (εκδ. Ψυχογιός, μτφρ. Σοφία Γρηγορίου), που έγραψε η J. K. Rowling, η συγγραφέας του Χάρι Πότερ και εικονογράφησε ο Jim Field. Ο Γου είναι το λατρεμένο λούτρινο γουρουνάκι του Τζακ. Βρίσκεται πάντα δίπλα του, συμπαραστάτης στα καλά και στα κακά. Μια παραμονή Χριστουγέννων, όμως, κάτι τρομερό συμβαίνει: ο Γου χάνεται.
Έτσι ο Τζακ παρέα με το Χριστουγεννιάτικο Γουρουνάκι, τον αχώνευτο αντικαταστάτη του Γου, θα ταξιδέψουν στη μαγική Χώρα των Χαμένων όπου θα ζήσουν απίθανες περιπέτειες. (7+ μεγαλόφωνη ανάγνωηση, 9+).

Το “Γουίνστον, ο ταχυδρόμος των Χριστουγέννων” (εκδ. Ψυχογιός, μτφρ. Σοφία Γρηγορίου) είναι ένα βιβλίο που διαβάζεται με σειρά ή και όχι… Τι θα πει αυτό; Το βιβλίο που έγραψε και εικονογράφησε ο Alex T. Smith περιλαμβάνει 24 και μισό κεφάλαια, που να μπορούν να διαβαστούν ένα κάθε μέρα από την 1η Δεκεμβρίου ως και την ημέρα των Χριστουγέννων. Αν όμως δεν πρόλαβες την 1η Δεκέμβρη, καμία ανησυχία, το βιβλίο διαβάζεται κανονικότατα και ως έχει! Την παραμονή των Χριστουγέννων, ο Γουίνστον βρίσκει παραπεταμένο ένα γράμμα που απευθύνεται στον Άγιο Βασίλη. Έτσι, αναλαμβάνει μια πολύ σημαντική αποστολή: θα ψάξει να βρει τον Άγιο Βασίλη, ώστε να του παραδώσει το γράμμα προτού ξημερώσουν Χριστούγεννα. Καθώς ο Γουίνστον περιφέρεται στη γιορτινή πόλη, θα ζήσει συναρπαστικές περιπέτειες, θα αποκτήσει μερικούς υπέροχους καινούριους φίλους και θα μάθει ότι μια πράξη καλοσύνης μπορεί να οδηγήσει σε ένα ευτυχισμένο τέλος. Μια θαυμάσια, τρυφερή ιστορία για όλη την οικογένεια, που θα σας κρατήσει συντροφιά ενώ περιμένετε τα Χριστούγεννα με μια χριστουγεννιάτικη δραστηριότητα για κάθε κεφάλαιο, την οποία μπορείς να την κάνεις μόνος/η σου ή με τους γονείς ή ακόμα καλύτερα, με τους φίλους σου! (7+)

Για το τέλος κρατήσαμε το “Επιχείρηση Τρίγωνα Κάλαντα” (εκδ. Μεταίχμιο, μτφρ. Μαρία Μαντή) σε εικονογράφηση Θέντας Μιμηλάκη (σ.σ. η αρχική εικονογράφηση του βιβλίου ανήκει στη Lena Hesse). Η Γερμανίδα συγγραφέας Juli Zeh την οποία γνωρίσαμε μέσα από το βιβλίο της για ενήλικες “Πρώτη του έτους” (εκδ. Μεταίχμιο, μτφρ. Απόστολος Στραγαλινός) αφηγείται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου της μια χριστουγεννιάτικη περιπέτεια. Είναι παραμονή Χριστουγέννων. Ο Τζος και η Λένα είναι πολύ αναστατωμένοι: όπως συνηθίζεται στη Γερμανία, έχουν ετοιμάσει για το αγγελάκι των Χριστουγέννων τη λίστα με τα δώρα τους. Μένει μόνο ο χριστουγεννιάτικος περίπατος, και όταν γυρίσουν, θα τα βρουν να τους περιμένουν κάτω από το δέντρο! Ο περίπατος τελειώνει και τα παιδιά ορμάνε στο σαλόνι. Και αντικρίζουν… το απόλυτο τίποτα. Ούτε το αγγελάκι των Χριστουγέννων είναι εκεί ούτε τα δώρα τους. Ο μόνος χαρούμενος είναι ο μπαμπάς, παθιασμένος ορνιθολόγος, που μόλις πριν από λίγο βρήκε ένα ασυνήθιστο τραυματισμένο πουλί. Ο Τζος και η Λένα έχουν μια υποψία και καταστρώνουν ένα σχέδιο. Μαζί με τους φίλους τους επισκέπτονται τον Ορνιθολογικό Σταθμό και βλέπουν αυτό που οι ενήλικες αγνοούν: κουλουριασμένο μέσα στο κλουβί και τυλιγμένο στα μεγάλα φτερά του βρίσκεται το αγγελάκι των Χριστουγέννων! (7+, 9+)

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ

Στους Heinz Janisch & Sidney Smith τα Hans Christian Andersen Awards 2024

Στον Αυστριακό συγγραφέα Heinz Janisch και στον Καναδό εικονογράφο Sidney Smith απονεμήθηκαν τα φετινά βραβεία Hans Christian Andersen, η μεγαλύτερη διάκριση για δημιουργό παιδικών βιβλίων που δίνεται κάθε δύο χρόνια από την IBBY (International Board of Books for Youth), τη Διεθνή Οργάνωση Βιβλίων για νέους.

Στο 65% οι προσπάθειες λογοκρισίας βιβλίων στις ΗΠΑ

H Υπηρεσία για την Πνευματική Ελευθερία (Office for Intellectual Freedom OIF) της Αμερικανικής Ένωσης Βιβλιοθηκών (ALA) δημοσίευσε χθες νέα στοιχεία που καταγράφουν τις προσπάθειες λογοκρισίας βιβλίων σε όλες τις ΗΠΑ, διαπιστώνοντας ότι οι προσπάθειες αυτές αυξήθηκαν κατά 65% το 2023 σε σχέση με το 2022, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγράψει ποτέ η ALA.

10 χρόνια Εκδόσεις Μάρτης

Οι Εκδόσεις Μάρτης κλείνουν φέτος τα 10 τους χρόνια και το γιορτάζουν! Το αρχικό όραμα της έκδοσης βιβλίων υψηλής αισθητικής που να εμπνέουν τα παιδιά και να πυροδοτούν τη φαντασία  τους παραμένει άσβεστο και ενδυναμώνεται χρόνο με τον χρόνο.