Κείμενο: Σοφία Πολίτου Βερβέρη
Εικονογράφηση: Ιουλία Μακρή
Εκδόσεις: Φουρφούρι
Χρονιά έκδοσης: 2025
Ηλικίες: 13+, 15+
Ενα μικρό αγόρι ζει στη Χώρα του Πυκνού Δάσους, όπου μεγαλώνει μόνο του, καθώς οι γονείς του έχουν φύγει στη Χώρα της Δουλειάς. Τους νοσταλγεί και του λείπουν. Δεν του λείπει η καθημερινή φροντίδα, καθώς κάποιοι νοιάζονται για τις καθημερινές του ανάγκες σταθερά, όπως το φαγητό, τα ρούχα και το σπιτικό του. Ωστόσο το αγόρι βιώνει μεγάλη μοναξιά, η οποία εντείνεται από τον οίκτο και την έγνοια των περαστικών, έγνοια που μοιάζει καλοπροαίρετη μα καταλήγει φορτική. Έτσι, το αγόρι αρχίζει να διαβάζει βιβλία ψάχνοντας την Αλήθεια. Μέχρι που βρίσκει μια μέρα στον δρόμο του μια μικρή κλέφτρα με το όνομα Αλίθια, η οποία θα του αποκαλύψει πράγματα και θα τον αλαφρώσει από το ψυχικό βάρος.
Πρόκειται για ένα βιβλίο παράξενο. Ποιητικό, με ιδιαίτερο λεξιλόγιο και εικόνες. Ωστόσο, είναι γεμάτο συμβολισμούς – μα γεμάτο συμβολισμούς, τόσο, που χάνουμε την ιστορία και τους χαρακτήρες. Η Σοφία Πολίτου Βερβέρη έστησε ένα οικοδόμημα τόσο ονειρικό και αλληγορικό, που τελικά μοιάζει δυσοίωνα ακατανόητο. Το κείμενο βρίθει μεταφορών, παρομοιώσεων, συμβολικών σχημάτων και παραλληλισμών που γίνεται βαρύγδουπο. Τα φροντιδικά χέρια (παππούς και γιαγιά) μοιάζουν με σκαθάρια που γύρισαν από τον πόλεμο, μέσα στο κεφάλι του αγοριού φωλιάζει ένα πουλάκι, τα λόγια των ανθρώπων μεταμορφώνονται σε μια βαριά πέτρα που έχει σχήμα ζαχαρωτού. Ακόμα και η Αλίθια είναι ένα λογοπαίγνιο για την …αλήθεια, που του αποκαλύπτει κάτι που δεν γνωρίζουμε ποτέ και δεν καταλαβαίνουμε σε κάνενα επίπεδο. Η πλοκή ξεκάθαρα θυσιάζεται στο βωμό της ατμόσφαιρας, κάτι που δεν είναι εξ ορισμού κακό, αλλά εδώ δεν υπάρχει κάτι άλλο πέρα από την ατμόσφαιρα… που εξαντλείται γρήγορα.
Το βιβλίο κατανοώ πως μιλάει για τη μοναξιά και το άγχος του αποχωρισμού, άλλωστε το αναφέρει και ένας μικρός επίλογος στο τέλος του βιβλίου. Το αγόρι πλέκει ένα φανταστικό σύμπαν, ίσως σε μια προσπάθεια να αντέξει τη μοναξιά, όμως δεν πρόκειται για ένα σύμπαν βοηθητικό ή επεξηγηματικό. Το περιβάλλον του παραμένει δυσοίωνο και σκοτεινό, και τα βιβλία δεν τον βοηθούν. Η μικρή κλέφτρα Αλίθια τού μοιάζει πολύ στην εικονογράφηση (ωραίο εύρημα), κάτι που ίσως δηλώνει ότι είναι αποκύημα της φαντασίας του, φτιάχνοντας έναν φανταστικό φίλο για να βοηθήσει την ερημιά του. Και πράγματι ανακουφίζει και βοηθά, όπως μας λέει το βιβλίο, αφού το αγόρι στο τέλος είναι χαρούμενο και ενεργητικό. Αλλά με ποιον τρόπο; Γιατί εμείς, οι αναγνώστες που συμπάσχουμε με τον μικρό πρωταγωνιστή δεν μαθαίνουμε το μυστικό που του ψιθυρίζει η Αλίθια στο αυτί και τον φωτίζει ολάκερο;
Η εικονογράφηση της Ιουλίας Μακρή είναι αντίστοιχη με το κείμενο. Κυριαρχεί το μαύρο και το γκρίζο, που δεν αλλάζουν σύμφωνα με τα συναισθήματα του ήρωα, αλλά παραμένουν ίδια στη λύπη και στη χαρά. Χρώματα μουντά, γραμμές λοξές. Δεν βοηθούν στο μάτι, παρότι είναι εικαστικά άρτια και ενδιαφέροντα.
Αυτό που με προβληματίζει είναι για μια ακόμη φορά το πού απευθύνεται αυτό το βιβλίο. Σε παιδιά που βιώνουν αποχωρισμό από γονείς; Μα δεν είναι βιβλίο παιδικό. Σε γονείς που αποχωρίζονται από τα παιδιά; Μα δεν είναι η ιστορία τους. Σε ανθρώπους που πασχίζουν για την ανακούφιση μέσω της Αλήθειας (ή έστω της Αλίθιας); Μα τότε φτάνω σε ένα συμπεράσμα προσωπικό, προσπαθώντας ίσως να βρω την απάντηση στο προαιώνιο (και α-νόητο) ερώτημα του τι θέλει να πει ο ποιητής. Ποιητή, μη μας βασανίζεις.
