Κείμενο: Isabelle Marinov
Εικονογράφηση: Chris Nixon
Μετάφραση: Μαρία Κωνσταντοπούλου
Εκδόσεις: Παπαδόπουλος
Χρονιά έκδοσης: 2025
Ηλικία: 5+
«Δεν μπορεί! Σίγουρα θα βρίσκομαι σε λάθος πλανήτη… Είναι σαν εξωγήινος… Kι εγώ νιώθω σαν εξωγήινος… Ίσως η Μάγια κι εγώ μπορούμε να γίνουμε φίλοι… Ο Λίο είχε μάθει πλέον κάτι παραπάνω για τις φιλίες.» Αν και εγώ προτιμώ τον ελληνικό τίτλο, ο πρωτότυπος «Ο Λίο και το χταπόδι» αποκαλύπτει ήδη κάποια πράγματα για την ιστορία μας.
Η Isabelle είναι μητέρα ενός αυτιστικού παιδιού. Αυτή η βιωματική εμπειρία της έδωσε την έμπνευση και τη δύναμη να μεταφέρει τον κόσμο μέσα από την αντίληψη και την αίσθηση του ίδιου του παιδιού με αυτισμό. Η Ιsabelle ενθουσιάστηκε όταν συνειδητοποίησε πόσα κοινά έχει το χταπόδι του Ειρηνικού με τα άτομα με Άσπεργκερ* και έτσι έχτισε την ιστορία της γύρω από τις αρετές και τις ιδιαιτερότητές τους: αγαπούν την ησυχία και τους γρίφους, ενοχλούνται με το έντονο φως και την πολυκοσμία. Ο Λίο ταίριαξε πολύ με τη Μάγια γιατί βρήκε αυτό που του έλειπε από τους ανθρώπους: καταλαβαίνει πως αισθάνεται η Μάγια, γιατί τα χταπόδια του Ειρηνικού εκφράζουν αυτό που νιώθουν αλλάζοντας το χρώμα και την υφή τους! Το βιβλίο μας αναδεικνύει άλλο ένα υπέροχο χαρακτηριστικό των ατόμων με Άσπεργκερ: τη διάθεσή τους για διάβασμα και την ικανότητά τους να μαθαίνουν. Τέλος, η ιστορία προβάλει μια ακόμη πλευρά του αυτισμού: το να κάνει κανείς φίλους με αφορμή τα κοινά ενδιαφέροντα, όπως λέει ο καθηγητής ψυχολογίας Tony Attwood ως επίλογο.
Ίσως σας παρέσυρα να νομίσετε ότι πρόκειται για βιβλίο γνώσεων γύρω από τον αυτισμό και τα χταπόδια, αλλά όχι! Πρόκειται για ένα βιβλίο από τα λίγα με ήρωα ένα παιδί στο φάσμα του αυτισμού. Το ένθετο του σημειωματάριου του Λίο με την αποτύπωση των γνώσεων που απέκτησε διαβάζοντας για τα χταπόδια είναι πολύ έξυπνος τρόπος παροχής εγκυκλοπαιδικής πληροφορίας στη ροή του λογοτεχνικού κειμένου.
Η εικονογράφηση έχει στοιχεία γραμμικότητας, με παντελή απουσία των βασικών χρωμάτων και χρήση των παλ αποχρώσεων, κυρίως του κόκκινου (χταπόδι) και του μπλε (ενυδρείο). Οι επιδερμίδες των ανθρώπων έχουν ποικίλες -φυσικές και μη- αποχρώσεις. Η επιλογή ενός μαύρου παιδιού ως τον νέο φίλο του Λίο υποδηλώνει ότι οι διαφορές μας, αλλά και οι λόγοι που συνδεόμαστε δεν σχετίζονται με την εξωτερική μας εμφάνιση, αλλά με τον εσωτερικό μας κόσμο ή/και τα κοινά μας ενδιαφέροντα.
Τα παιδιά είναι έτοιμα να μάθουν για τα πάντα, όσο μικρά κι αν είναι. Με γνώμονα αυτήν την πεποίθηση, βρίσκουμε πάντα τον κατάλληλο τρόπο να ανταποκριθούμε. Το ποιοτικό, τολμηρό, εξωσχολικό βιβλίο είναι ο βασικός πυλώνας των γονιών και φροντιστών για να υπερασπιστούμε όχι μόνο το δικαίωμά των παιδιών μας στη γνώση, αλλά και την αντιπροσώπευση των εξωτερικών και εσωτερικών τους χαρακτηριστικών, όσο ιδιαίτερα και αν είναι.
*Το σύνδρομο Άσπεργκερ είναι μια ισόβια διαταραχή που επηρεάζει το πως το άτομο αντιλαμβάνεται τον κόσμο, επεξεργάζεται τις πληροφορίες που λαμβάνει και αλληλεπιδρά με άλλα άτομα. Αποτελεί όπως και ο κλασσικός αυτισμός μια «διαταραχή φάσματος» επειδή επηρεάζει τα άτομα με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και σε ποικίλο βαθμό. (Πηγή: autismhellas.gr).
