Συγγραφέας: Marta Breen
Σχέδιο: Jenny Jordahl
Μετάφραση: Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη
Εκδόσεις: Παπαδόπουλος
Χρονιά έκδοσης: 2022
Ηλικίες: 9+, 12+, 15+
Για να καταλάβει κανείς τι είναι η πατριαρχία και ο φεμινισμός πρέπει να πιάσει το νήμα της Ιστορίας από την αρχή, από την εποχή που οι γυναίκες δεν ήταν τίποτα περισσότερο από κτήματα των ανδρών, χωρίς κανένα απολύτως δικαίωμα στη ζωή τους, χωρίς κανένα δικαίωμα επιλογής. Αιώνες αγώνων μας έφεραν στο τώρα όπου όμως και σήμερα οι αγώνες κατά της πατριαρχίας και υπέρ των ίσως δικαιωμάτων για όλους είναι απαραίτητοι, μιας και όπως λέει και η ίδια η συγγραφεάς του βιβλίου, Marta Breen “.
Μετά το εξαιρετικό “Γυναίκες στη μάχη“, που έχει πλέον μεταφραστεί σε 27 γλώσσες, η Νορβηγίδα συγγραφέας Marta Breen και η επίσης Νορβηγίδα εικονογράφος Jenny Jordahl παίρνουν τους ρόλους των ξεναγών και μέσα από τις πολύχρωμες σελίδες του graphic novel τους “Η πτώση της πατριαρχίας” μας μιλούν για την ιστορία των γυναικών και των αγώνων τους για τα δικαιώματά τους από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας. Πιάνοντας το νήμα από την Αρχαία Ελλάδα, οι δύο δημιουργοί μέσα από το κείμενο και την εικόνα, μας μιλούν για την κατάσταση που επικρατούσε τότε για τις γυναίκες, το πώς τις αντιμετώπιζαν και τι πίστευαν για αυτές. Από τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη και τον Πυθαγόρα ως τον Δαρβίνο, τον Φρόιντ, τον Ουίλιαμ Μπάροουζ, τον Ρενουάρ και τον Μποντλέρ, αναφέρονται μια μία οι μισογυνιστικές τους απόψεις και καθρεφτίζεται καθαρά και ξάστερα μέσα από τα λεγόμενά τους η θέση της γυναίκας στην εκάστοτε εποχή.
Χωρισμένο το βιβλίο ανά εποχή, δίνει βάση στο πώς ζούσαν οι γυναίκες τότε και τι συνέβαινε όταν προσπαθούσαν να σπάσουν τα δεσμά της πατριαρχίας: γάμος, παιδιά, σπίτι ήταν οι μόνες λύσεις και από τη δικαιοδοσία του πατέρα περνούσαν σε αυτή του συζύγου χωρίς να έχουν δικαίωμα για τίποτα, ούτε καν πάνω στα ίδια τους τα παιδιά – μάλιστα, γίνεται ειδική μνεία για τον γάμο και το τι σήμαινε αυτό για τις γυναίκες των περασμένων αιώνων. Συνεχίζει με τις κραταιές ανδρικές απόψεις περί γυναικών, αναφέρει πολλές από τις γυναίκες που πολέμησαν, κατέκτησαν δικαιώματα, όμως αγνοήθηκαν, λησμονήθηκαν από την Ιστορία ή χλευάστηκαν, πάλεψαν και πολλές από αυτές δολοφονήθηκαν για τον αγώνα τους. Μιλάει για τις γυναίκες εκείνες που κόντρα στον ρόλο που τους “φόρεσαν” κατάφεραν να αλλάξουν τον τρόπο ζωής τους, ακόμα κι αν αυτό σήμαινε πως έπρεπε να μεταμφιέζονται σε άντρες, μιλάει για το “ανδρικό βλέμμα” (male gaze), όρο που εισήγαγε η Βρετανή θεωρητικός του κινηματογράφου Λόρα Μάλβεί, φέρνοντας ως παράδειγμα τον Γούντι Αλεν, και θέτει το θέμα της πατριαρχίας ακόμα με όρους σινεμά (πρωταγωνιστής, δεύτερος ρόλος). Χρησιμοποιώντας τα επιχειρήματα των ανδρών, αντιστρέφει όλες τις απόψεις της πατριαρχίας για να δείξει το σαθρό έδαφος στο οποίο έχουν βασιστεί και έχουν περάσει στους αιώνες. Με τρόπο απλό, αλλά απόλυτα κατανοητό, με όσες πληροφορίες χρειάζονται και με την εικονογράφηση της Jordahl να λειτουργεί ως δεύτερο κείμενο στο βιβλίο, οι νεαροί αναγνώστες μαθαίνουν όλα εκείνα που το σχολείο δεν τους διδάσκει, διαβάζουν την ιστορία του σεξισμού και της αντίστασης των γυναικών, για να φτάσουν στο σήμερα, στον σύγχρονο φεμινισμό και στις εκπροσώπους της εποχής μας. Με χιούμορ – όπου αυτό είναι δυνατό – Breen και Jordahl γράφουν ένα εξαιρετικό βιβλίο γνώσης για παιδιά – αγόρια και κορίτσια – έφηβους και νέους, που εξηγεί χωρίς ίχνος διδακτισμού γιατί ο φεμινισμός είναι μια ριζοσπαστική πράξη κοινωνικής μάχης. Απαραίτητο σε όλες τις βιβλιοθήκες, ιδανικό για νεαρούς σε ηλικία πολίτες που θέλουν να γνωρίσουν την ανθρώπινη Ιστορία από όλες τις πλευρές.
Διαβάστε εδώ τη συνέντευξη της συγγραφέα Marta Breen.
