Συνέντευξη: James Norbury

Δύο αγαπημένοι φίλοι, ένα πάντα κι ένας δράκος, ξεκινούν ένα ταξίδι μέσα από τις εποχές του χρόνου. Στον δρόμο τους, μέσα στη φύση, συχνά χάνονται και, ενώ δεν γνωρίζουν πού βρίσκονται, συναντούν πολλά υπέροχα αξιοθέατα, τα οποία δεν θα είχαν ανακαλύψει ποτέ, αν είχαν πάρει τον σωστό δρόμο. “Το Μεγάλο Πάντα και ο Μικρός Δράκος” (εκδ. Διόπτρα), το βιβλίο-φαινόμενο της χρονιάς που φεύγει, έγινε σύμβολο αντοχής μέσα σε μια πολύ δύσκολη για όλους περίοδο. Ο δημιουργός του, ο James Norbury, αυτοδίδακτος εικονογράφος που σπούδασε ζωολογία, ζει, εργάζεται και μοιράζει τον ελεύθερο χρόνο του σε εθελοντικές εργασίες στη Μεγάλη Βρετανία, άρχισε να σκιτσάρει τους δύο χαρακτήρες και τις περιπέτειές τους, όχι με σκοπό να τις εκδόσει, αλλά να δώσει δύναμη σε όσους είχαν ανάγκη, να ξεκαθαρίσει και ο ίδιος τις σκέψεις του. Τα σκίτσα του μαζί με όσα έγραφε – εμπνευσμένα από τη βουδιστική φιλοσοφία – ενθουσίασαν το κοινό των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στα οποία τα ανέβαζε και έτσι αυτό που ξεκίνησε ως τρόπος ο ίδιος ο καλλιτέχνης να ξεφεύγει από την καθημερίνοτητα, βοήθησε τελικά πολλούς ανθρώπους να βρουν κάτι να πιαστούν. Ο James Norbury μίλησε στην Κόκκινη Αλεπού για το βιβλίο του, την πρωταρχική ιδέα του, αλλά και τον τρόπο που αυτό που δημιούργησε άγγιξε το αναγνωστικό κοινό.


Τι ήταν αυτό που σας έδωσε την ιδέα να γράψετε και να εικονογραφήσετε αυτό το βιβλίο; Ποια ήταν η πρωτη σκέψη που σας ώθησε να πιάσετε χαρτί και μολύβι;
Νομίζω ότι έχει να κάνει με το πόση ταλαιπωρία υπάρχει στον πλανήτη μας – οι άνθρωποι, τα ζώα και τα οικοσυστήματά μας βιώνουν τόσο πολύ πόνο αυτή τη στιγμή που πραγματικά ήθελα να κάνω κάτι για να τον μειώσω. Είχα μεγάλες απαιτήσεις, το ξέρω, αλλά σκέφτηκα ότι αν οι ζωγραφιές μου βοηθούσαν έστω και λίγους ανθρώπους, αν μπορούσαν να απαλύνω τον πόνο τους, ίσως αυτό με τη σειρά του να βοηθούσε την υπόλοιπη ζωή μας πάνω στη Γη. Ξέρω ότι είναι μια πολύ μεγάλη ιδέα και ίσως λίγο μη ρεαλιστική, αλλά ειλικρινά αυτό σκεφτόμουν όταν ξεκίνησα.

Είχατε στο μυαλό σας εξαρχής ότι αυτά που δημιουργούσατε θα γίνονταν βιβλίο και τι ρόλο έπαιξαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πριν και μετά την έκδοση;  
Δεν είχα σκεφτεί ποτέ ότι αυτά που έφτιαχνα θα γίνονταν τελικά βιβλίο. Στην αρχή, όταν ξεκίνησα να ποστάρω τις εικονογραφήσεις μου στο Instagram, χάρηκα που μερικοί άνθρωποι τις πρόσεξαν, έδωσαν σημασία και τις μοιράστηκαν με φίλους τους. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έπαιξαν πραγματικά καθοριστικό ρόλο να βγουν οι εικονογραφήσεις προς τα έξω και να τις δει το κοινό. Χωρίς αυτά δεν έχω ιδέα πώς κάποιος θα μπορούσε να είχε δει αυτά που δημιουργούσα. Θα έλεγα ότι χωρίς τα social media το βιβλίο δεν θα είχε γίνει ποτέ.

Σε ποιους αφιερώνεται αυτό το βιβλίο; Σε ποιους ανήκει τελικά;
Το βιβλίο το αφιέρωσα σε όλους όσοι αισθάνονται χαμένοι με κάποιον τρόπο. Και ανήκει σε όλους μας. Στόχος του είναι να μας βάλει στη διαδικασία να ξεκαθαρίσουμε τις σκέψεις μας, με την ελπίδα ότι θα μας δώσει τον χώρο και τον χρόνο να συγκεντρωθούμε σε αυτά που είναι σημαντικά και με αυτόν τον τρόπο να ξαναβρούμε τον δρόμο μας.

Το μεγάλο πάντα και ο μικροσκοπικός δράκος φαινομενικά είναι ένα αταίριαστο ζευγάρι. Είναι μεν και τα δύο ζώα, που ως μορφές έχουν τεράστια σχέση με την ασιατική κουλτούρα. Ποια είναι η ιστορία πίσω από αυτούς τους δύο χαρακτήρες και γιατί τους επιλέξατε ως πρωταγωνιστές του βιβλίου σας;  
Επέλεξα το πάντα γιατί είναι ένα μεγάλο και ευγενές ζώο, παιχνιδιάρικο και αργό στις κινήσεις του. Ηταν το κατάλληλο ζώο για να προσωποιήσω την ηρεμία και τη σοφία. Οι δράκοι κανονικά είναι μεγάλα, δυνατά και σοφά πλάσματα. Ο δικός μου όμως είναι μικρός, περίεργος και ίσως και λίγο εύκολο να πληγωθεί συναισθηματικά. Είναι νομίζω ένας χαρακτήρας που επιτρέπει στους αναγνώστες να συνδεθούν μαζί του.

Είστε αυτοδίδακτος εικονογράφος. Πώς ξεκινήσατε να δημιουργείτε; Υπάρχουν καλλιτέχνες που θαυμάζετε;
Ο πατέρας μου είναι καλλιτέχνης και ξεκίνησα να ζωγραφίζω από πολύ μικρή ηλικία. Ζωγραφίζω όλη μου τη ζωή, είναι κάτι που μου δίνει τη δυνατότητα να εξωτερισεύσω όλα όσα συμβαίνουν μέσα μου. Θαυμάζω πολύ καλλιτέχνες όπως ο Christopher Shy, ο Adolf Lachman και ο Tsutomu Nihei, όπως και πολλούς δημιουργούς κόμικς.

Περιμένετε ότι θα το βιβλίο θα έχει τόσο μεγάλη απήχηση και επιτυχία και τι συναισθήματα σας δημιουργεί όλο αυτό;
Η έκδοση του βιβλίου ήταν μια τεράστια επιτυχία και ότι το βιβλίο βρίσκεται στην κορυφή των καταλόγων με τα ευπώλητα σε πολλές χώρες του κόσμου είναι πραγματικά εκπληκτικό. Το γεγονός ότι πριν ακόμα την κυκλοφορία του βιβλίου στα αγγλικά είχαν ήδη πουληθεί τα εκδοτικά δικαιώματα σε περισσότερες από 20 γλώσσες, μας έδωσε μια ιδέα της επιτυχίας του, αλλά πραγματικά δεν είχα σκεφτεί πόσο δημοφιλές θα γινόταν.

Όλη αυτή η επιτυχία μου δημιουργεί πολλά ανάμεικτα συναισθήματα και με εκπλήσσει ακόμα και τώρα. Είναι πολύ παράξενο να βλέπεις αυτά που έχεις δημιουργήσει να βρίσκονται εκεί έξω. Είμαι πραγματικά ευγνώμων για όλους αυτούς τους ανθρώπους που δούλεψαν μαζί μου ώστε να δημιουργηθεί αυτό το βιβλίο. Έχω δουλέψει με μερικά εκπληκτικά άτομα που κατόρθωσαν να κάνουν τη διαδρομή ως την έκδοση μια εξαιρετικά ευχάριστη εμπειρία. Η αλήθεια είναι ότι κάποιες φορές αγχώνομαι – όπως στις ζωντανές συνεντεύξεις – αλλά όλη αυτή η διαδικασία με έχει κάνει πιο σίγουρο σαν άτομο. Πάνω απ ‘όλα, χαίρομαι για όλα αυτά τα μηνύματα που λαμβάνω καθημερινά από ανθρώπους που έχουν διαβάσει το βιβλίο και με κάνουν τόσο χαρούμενο που δεν άφησα τη ιδέα να πάει χαμένη, που έπιασα μολύβι και χαρτί και ξεκίνησα να ζωγραφίζω και να γράφω. Τα σχόλια είναι υπέροχα και ο κύριος λόγος που συνεχίζω να δημιουργώ. Υπάρχουν άνθρωποι που μου έχουν πει ότι νιώθουν λιγότερο μόνοι και δυστυχισμένοι εξαιτίας αυτού του βιβλίου.

Πιστεύετε ότι η πανδημία της Covid-19 έχει παίξει ρόλο στην αναζήτηση των ανθρώπων να πιστέψουν σε κάτι; Θεωρείτε το Μεγάλο Πάντα και τον Μικρό Δράκο ένα βιβλίο πνευματικής αναζήτησης;
Νομίζω ότι η αναζήτηση για κάτι βαθύτερο ήταν κάτι που ως άνθρωποι το κάναμε εξαρχής, από την πρώτη στιγμή που ως είδος αρχίσαμε να σκεφτόμαστε και το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου αντλεί ιδέες και έννοιες από τον Βουδισμό είναι απόδειξη αυτού. Νομίζω ότι πολλοί άνθρωποι βρήκαν τον Covid και την όλη κατάστση εξαιρετικά δύσκολη να ανταπεξέλθουν και οτιδήποτε μας βοηθά να τον κατανοήσουμε ή να μετριάσει τα αρνητικά μας συναισθήματα, είναι ιδιαίτερα σημαντικό αυτή τη στιγμή. Και ναι, είναι ένα πολύ πνευματικό βιβλίο – οι λέξεις προέρχονται κατευθείαν από την καρδιά μου και νομίζω ότι όποιος το διαβάσει θα το νιώσει.

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ

ΜοΜΑ: Curtis Scott

Ο Curtis Scott (αριστερά), υπεύθυνος του εκδοτικού του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης (MoMA), βρέθηκε τον Οκτώβριο στην Αθήνα και στο πλαίσιο των επισκέψεών του σε σχολεία μίλησε με τη Ζωή Κοσκινίδου για τα βιβλία Τέχνης που απευθύνονται σε παιδιά.

Anna Wilson

Η Anna Wilson γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αυστραλία, σπούδασε και ακολούθησε ακαδημαϊκό δρόμο, ταξίδεψε πολύ και γνώρισε πολλά μέρη. Όμως πάντα αγαπούσε να ζωγραφίζει. Ένα συμβάν στη ζωή της έπαιξε καταλυτικό ρόλο, ώστε να παρατήσει την ακαδημαϊκή της ενασχόληση και να αφιερωθεί σε αυτό που πάντα αγαπούσε αλλά φοβόταν να τολμήσει: να ζωγραφίζει. Κάπως έτσι ξεκίνησε να εικονογραφεί παιδικά βιβλία. Κάπως έτσι συνεργάστηκε με τη συγγραφέα Holly Hughes και μαζί δημιούργησαν αυτό το συγκινητικό και πολύ ατμοσφαιρικό βιβλίο που μιλάει για τη φιλία, τη σημασία της προσφοράς και τη μαγεία του χειμώνα… Με αφορμή την κυκλοφορία στα ελληνικά του βιβλίου “Το αγόρι που έφερε το χιόνι” (εκδ. Μάρτης) η Ζωή Κοσκινίδου μίλησε με την εικονο-γράφο.