Πρώτα μας αφηγήθηκε τη ζωή του Χαρίλαου Τρικούπη, μετά του Ελευθέριου Βενιζέλου, ύστερα της Μαρίας Κάλλας, ενώ με το πιο πρόσφατο βιβλίο της μας έβαλε για τα καλά σε μια μεγάλη περιπέτεια μυστηρίου και καταιγιστικής δράσης. Τα βιβλία της Κατερίνας Λαγού, που έχουν βραβευτεί και αγαπηθεί πολύ από τα παιδιά, έχουν έναν κοινό παρανομαστή: την Ιστορία, είτε αυτή δίνεται αυτούσια ως πληροφορία, είτε μέσα από τη μυθοπλασία. Όπως και να έχει, το σίγουρο είναι πως μέσα από τα βιβλία της πολλά παιδιά έχουν αγαπήσει την Ιστορία και έχουν διαβάσει έστω και άθελά τους για μεγάλα ιστορικά γεγονότα που έχουν καθορίσει την Ελλάδα. Με αφορμή το “Ιωάννης Κ.: το χρονικό ενός μυστηρίου”, η Κατερίνα Λαγού, συγγραφέας, υποψήφια διδάκτωρ Ιστορίας και ιδρυτικό μέλος της Λέσχης Ανάγνωσης Κέρκυρας, μίλησε στην Κόκκινη Αλεπού για τη σπουδαιότητας της Ιστορίας και τα παιδικά βιβλία γνώσης.
Θα θέλαμε να μας πείτε λίγα λόγια για τη σειρά βιβλίων που έχετε γράψει, με τις βιογραφίες ιστορικών προσώπων, ειπωμένες μέσα από τη μυθοπλασία. Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να θέλετε να μιλήσετε στα παιδιά για την Ιστορία, ποια η ιδέα πίσω από τη σειρά και υπήρχε σκοπός εξαρχής να γίνει σειρά ή προέκυψε η ανάγκη στην πορεία;
Όταν έγραψα την πρώτη ιστορία για τη ζωή του Χαρίλαου Τρικούπη ο στόχος δεν ήταν να κάνω μάθημα Ιστορίας, αλλά να συστήσω σε ένα παιδικό και εφηβικό κοινό έναν πολιτικό που θαυμάζω και που εμπνέει τα δικά μου βήματα. Το ότι, παρεμπιπτόντως, η ιστορία του Χαρίλαου μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί να αντιληφθεί την μαγεία της ιστορίας ή να κάνει αναγωγές με σύγχρονα γεγονότα ή να σκεφτεί κριτικά πάνω σε θέματα ιστορίας και ελληνικής ταυτότητας ή να ερευνήσει περισσότερο την ιστορική περίοδο ή το έργο του Τρικούπη μου δίνει χαρά, αλλά σίγουρα δεν ήταν στους αρχικούς μου στόχους.
Το γράψιμο αυτής της ιστορίας ήταν ένα ταξίδι στο χρόνο. Αφενός γιατί μέσα από την έρευνα και το γράψιμο επέστρεψα στην τρικουπική εποχή. Αφετέρου γιατί, στην προσπάθειά μου να επικοινωνήσω με παιδικά κι εφηβικά αυτιά, αναγκάστηκα να συνδεθώ με τον παιδικό εαυτό μου. Και η εμπειρία ήταν τόσο πλούσια σε συναισθήματα που ήθελα να την ξαναζήσω. Χωρίς να το καταλάβω άρχισα να μελετώ την βιβλιογραφία για τον Ελευθέριο Βενιζέλο, μετά για την Μαρία Κάλλας, τώρα για τον Ιωάννη Καποδίστρια. Η σειρά δημιουργήθηκε αρχικά από μια δική μου ανάγκη έκφρασης. Αλλά είχε και τύχη. Να βρει υποστήριξη από την εκδοτική ομάδα των εκδόσεων Ψυχογιός, που την αγκάλιασε και της έδωσε την ποιότητα που της άξιζε. Να βρεθεί σε χέρια ανθρώπων που την ξεχώρισαν. Και να αγαπηθεί από τον πιο αυστηρό κριτή: από τα παιδιά.
Η σειρά μέχρι στιγμής αποτελείται από τέσσερα βιβλία. Τρία αναφέρονται σε πολιτικά πρόσωπα, ενώ μόλις ένα σε πρόσωπο του καλλιτεχνικού χώρου. Υπάρχει κάποιος λόγος γι’ αυτό και τελικά πώς γίνεται η επιλογή των ιστορικών προσώπων;
Ο λόγος που τα περισσότερα πρόσωπα αυτής της σειράς είναι πολιτικοί έχει να κάνει με τις σπουδές μου στο Δίκαιο και την Ιστορία. Οι πολιτικοί είναι οι άνθρωποι που «συναντώ» στα καθημερινά μου διαβάσματα. Είναι λογικό κάποιοι από αυτούς να γεννούν τον θαυμασμό μου, το ενδιαφέρον μου. Και αυτό το ενδιαφέρον είναι που λειτουργεί ως γνώμονας κάθε φορά που αποφασίζω που θα στρέψω την επόμενη έρευνά μου.
Πόση γνώση χωράει σε ένα βιβλίο γνώσεων; Ποια είναι η έρευνα που κάνετε για τα πρόσωπα που συστήνετε στα παιδιά και πώς επιλέγετε τις πληροφορίες που θέλετε να μοιραστείτε μαζί τους;
Τα βιβλία γνώσης που εγώ αγαπώ είναι εκείνα που δε γεμίζουν απαραίτητα μυαλά, αλλά πυροδοτούν σκέψεις και γεννούν συναισθήματα. Έχω την εντύπωση πως μαθαίνουμε πιο εύκολα με το συναίσθημα. Πριν ξεκινήσω να γράψω μια βιογραφία κάνω εξαντλητική έρευνα. Βιβλία, Διαδίκτυο, ντοκιμαντέρ, εφημερίδες, φωτογραφίες, ταξίδια, μουσεία. Είναι το στάδιο που αγαπώ περισσότερο και το παρατείνω μέχρι που να έχω γνωρίσει τους ήρωες τόσο ώστε να μπορώ να δω με καθαρότητα τις μέρες τους, τους φίλους τους, τις ζωές τους. Και μόνο τότε αρχίζω να γράφω. Μήπως η ιστορία τους και η προσωπικότητά τους γοητεύσει κι άλλους εκτός από μένα. Από τις πάμπολλες πληροφορίες που έχω συλλέξει για εκείνους προσπαθώ να περιλαμβάνω μόνο εκείνες που με κάποιο τρόπο φωτίζουν ένα από τα δύο, είτε την ιστορία τους είτε την προσωπικότητά τους.
Εδώ στο τέταρτο βιβλίο μας εκπλήσσει ευχάριστα η αλλαγή στο ύφος κι από εκεί που μέχρι τώρα είχαμε μια εξιστόρηση πληροφοριών με τη χρήση της μυθοπλασίας, βρεθήκαμε με ένα βιβλίο μυστηρίου με τους δύο πρωταγωνιστές να μην είναι τα ίδια ιστορικά πρόσωπα. Πώς προέκυψε αυτή η αλλαγή στην εξιστόρηση; Από πού ήρθε η ιδέα;
Κάθε ιστορία επιβάλλει το δικό της ύφος. Η ιδέα ήρθε μέσα από πολλές αποτυχημένες προσπάθειες. Ήξερα ότι ήθελα αυτή η ιστορία να έχει γρήγορο ρυθμό, αλλά ό,τι έγραφα δεν με ικανοποιούσε. Το delete είχε γίνει το αγαπημένο κουμπί στο πληκτρολόγιό μου. Μόλις όμως εμφανίστηκε η Γιάννα κι ο Ιάσονας δεν ήθελα καθόλου να τους διαγράψω. Αντίθετα ήθελα να τους παρακολουθήσω και να δω που θα πάνε. Κι αυτό έκανα.
Θεωρείτε πως ένα βιβλίο μυστηρίου είναι πιο θελκτικό σε ένα παιδί και γιατί;
Αν κρίνω από τη διαχρονική επιτυχία που έχουν οι ιστορίες μυστηρίου σε βιβλία, ταινίες και σειρές θα έλεγα ότι το μυστήριο μας γοητεύει όλους, μικρούς και μεγάλους. Είναι η ελεγχόμενη αίσθηση κινδύνου μέσα από την ασφάλεια του σπιτιού μας; Η ανάγκη μας για επικράτηση του καλού; Η δική μας ενεργητική συμμετοχή στην προσπάθεια εύρεσης του ενόχου ή αποκάλυψης του μυστικού; Μάλλον όλα αυτά μαζί.
Εχετε στο μυαλό σας κι άλλα πρόσωπα ιστορικά για τα οποία θα θέλατε να γράψετε;
Έχω ένα σημειωματάριο και, κάθε φορά που συναντώ παιδιά, είτε δια ζώσης είτε διαδικτυακά, γράφω όλες τις υπέροχες ιδέες που μου προτείνουν για ανθρώπους που θα ήθελαν να μάθουν για τις ζωές τους. Εύχομαι να βρίσκω διαρκή ενέργεια κι ενθουσιασμό. Και ίσως και άλλες τρεις ζωές για να μην αφήσω κανέναν παραπονεμένο και να πραγματοποιήσω τις ιδέες όλων τους.
Όλα τα βιβλία της Κατερίνας Λαγού κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Ψυχογιός.
