Συγγραφή/Εικονογράφηση: Όλια Μαρία Νταγκογιάννη
Εκδόσεις: Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Χρονιά έκδοσης: 2024
Ηλικίες: 12+, 15+
Να ξεκαθαρίσω κάτι από την αρχή που έχει σημασία: Η Όλια Νταγκογιάννη είναι συνάδελφος στα εκπαιδευτικά προγράμματα της Athens Comics Library, έχουμε δουλέψει μαζί, έχουμε ταξιδέψει μαζί, έχουμε κουβαλήσει τραπέζια και καρέκλες για τα εργαστήριά μας και για το αγαπημένο μας Comicdom Junior. Και της έχω αδυναμία ως δημιουργό comic. Και είχαμε μιλήσει όσο προετοίμαζε τις Κυκλαδίτισσες.
Το κόμικ αυτό φτιάχτηκε με αφορμή την ομώνυμη – εξαιρετική – έκθεση του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης που ολοκληρώθηκε τον Μάιο στην Αθήνα, πριν μεταφερθεί στη Σαντορίνη, για να συνοδεύει και να ολοκληρώνει την εμπειρία. Και το πέτυχε. Εδώ δε θα το κρίνω σε σχέση με την έκθεση, αλλά ως αυτόνομο ανάγνωσμα. Άλλωστε, αυτό είναι και το μεγάλο στοίχημα. Να βιώσεις την ουσία της έκθεσης χωρίς αυτή.
Το να έχεις ως δημιουργός συγκεκριμένη αποστολή, μια δουλειά που σου ανατίθεται με περιορισμούς, μπορεί να είναι ευχή αλλά και κατάρα. Ευχή γιατί έχεις θέμα, στόχο, δε σκορπίζεσαι, συγκεντρώνεσαι και με κάποιο τρόπο έχεις ένα μονοπάτι να βαδίσεις. Αλλά και κατάρα, γιατί δεν έχεις την απόλυτη ελευθερία που θα είχες σε ένα δικό σου έργο, ενώ μπορεί να σου ζητείται να κάνεις κάτι που ίσως και να μην μεταφράζεται ακριβώς στην τέχνη των κόμικς ή και σε αφηγηματική μορφή γενικά.
Εκεί, κολλημένη ανάμεσα στην ευχή και την κατάρα, με πήρε η Όλια. Δεν έκανα τίποτα. Απλά άκουγα τις ιδέες που είχε στο μυαλό της. Ξέρετε, αυτό που θες να ακούσει κάποιος δυνατά ό,τι έχεις στο κεφάλι σου, να επιβεβαιώσει ότι δεν έχεις παλαβώσει τελείως. Με ευχαρίστησε και την επόμενη φορά που άκουσα για τις Κυκλαδίτισσες ήταν όταν υπέγραφε το αντίτυπό μου.
Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό. Είναι για πιο μεγάλα παιδιά γιατί έχει έννοιες σύνθετες και αναζητήσεις λίγο πιο ώριμες, αλλά ο τρόπος που γίνεται είναι τρυφερός και ενδιαφέρον. Η πραγματικότητα αναμειγνύεται με το μύθο και εμπλουτίζονται οι ιστορίες με στοιχεία από πραγματικά εκθέματα της έκθεσης, ανάγλυφα, κεραμικά, ειδώλια.
Τρία κορίτσια, που με κάποιο τρόπο συνδέονται με τις Κυκλάδες, κάνουν ένα ταξίδι στο αρχιπέλαγος με διαφορετική αποστολή αλλά ένα στόχο. να μάθουν τι σημαίνει να είσαι Κυκλαδίτισσα. Από την Αριάδνη μέχρι τη Λητώ και από την Κύνθια μέχρι τη Φραν, Κυκλαδίτισσες μυθικές και «πραγματικές» συναντιούνται και μιλάνε για τη γυναικεία δύναμη και φύση. Και μέσα σε όλα αυτά ιστορικά και αρχαιολογικά στοιχεία (η Όλια είναι αρχαιολόγος) δοσμένα όπως πρέπει.
Η δημιουργός είναι κυρίως αφηγήτρια και το σχέδιο δεν είναι το δυνατό της στοιχείο. Αλλά στα κόμικς, ευτυχώς, η ιστορία και ένα επικοινωνιακό σχέδιο είναι τα σημαντικά. Εδώ η Όλια κάνει καλή δουλειά στο σχέδιο που ναι, θα μπορούσε να είναι λίγο ακόμα… πιο πάνω, αλλά επιτελεί το σκοπό του. Κάνει πολύ καλύτερη δουλειά στο χρώμα.
Όλα τα δίνει στην ιστορία, όπως οφείλει, και κερδίζει το στοίχημα. Όλες οι ιστορίες που βλέπουμε έχουν μια συγκλονιστική απλότητα, είναι βαθιές, πολυεπίπεδες. Η Αριάδνη της είναι τόσο ζωντανή, τόσο αληθινή. Ακόμα δεν καταλαβαίνω πως κατάφερε να κάνει μια μυθική φιγούρα τόσο σύγχρονη.
Ένα ακόμα στοιχείο που με κέρδισε προσωπικά είναι το χιούμορ. Πόσο ευκολά μπορεί να πέσεις στην παγίδα «τώρα μιλάμε για σοβαρά αρχαιολογικά ευρήματα» και να ξεχάσουμε να γελάσουμε. Ας μην το ξεχνάμε γενικά.
Οι Κυκλαδίτισσες μας δείχνουν τις Κυκλάδες μας, γεμάτες από κόσμο το καλοκαίρι, λίγο αλλοτριωμένες από την ουσία τους, όπως δεν τις έχετε ξαναδεί. Αναζητήστε το στο shop του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, στο βιβλιοπωλείο του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθξνικής Τραπέζης αλλά και στο βιβλιοπωλείο Πολιτεία.
