Για εμάς που αγαπάμε τα βιβλία, υπάρχουν κάποιες ερωτήσεις που λατρεύουμε να τρέμουμε. «Ποιος είναι ο αγαπημένος σου συγγραφέας;» «Ποιο είναι το αγαπημένο σου βιβλίο;». Όχι εγώ. Tουλάχιστον στο πρώτο ερώτημα δίνω την ίδια απάντηση από 17 περίπου χρόνων. Ο αγαπημένος μου συγγραφέας είναι ο Neil Gaiman.
Δε θα ξεχάσω ποτέ την πρώτη φορά που διάβασα κάτι δικό τους. Ήταν το The Sandman και ήμουν στην εφηβεία. Ήταν μοιραίο να συμβεί. Αυτό το έργο ήταν και θα παραμείνει ένα από τα πιο σημαντικά ορόσημα στη ζωή μου. Αυτό που ένιωσα, διαβάζοντας τις πρώτες ιστορίες, άλλαξε για πάντα στη ζωή μου. Δεν είναι πολλές οι φορές που μπορείς με βεβαιότητα να το πεις αυτό και λίγες οι φορές που θα το συνδέσεις με ένα έργο Τέχνης.
Έχει γράψει σχεδόν τα πάντα. Από βιβλία για παιδιά προσχολικής ηλικίας με τις χαριτωμένες περιπέτειες του Chu μέχρι Σκανδιναβική Μυθολογία, και από comic μέχρι ποιήματα. Στο ενδιάμεσο έχει γράψει βιβλία φαντασίας, ιστορίες τρόμου, κωμωδίες, βιβλία επιστημονικής φαντασίας μέχρι και τραγούδια. Και όλα με τον ίδιο υπέροχο τρόπο.
Οι ιστορίες του μπορεί να είναι χαρούμενες και ανάλαφρες, όπως η Πειρατόσουπα (εκδ. Μεταίχμιο), για την οποία σας έχουμε ήδη πει. Μπορεί να είναι υπέροχες, ρομαντικές και εμπνευσμένες περιπέτειες σε άλλους κόσμους όπως η Αστερόσκονη (εκδ. Κέδρος). Ή μπορεί απλά να γράψει αυτό που πολλοί, και όχι άδικα, θεωρούν ότι ήταν ο πρώτος Χάρυ Πότερ, με τα Books of Magic. Όχι, αλήθεια, αν ποτέ βρείτε τις παλιές εκδόσεις της Modern Times να τις τσεκάρετε. Πρωταγωνιστεί ένα αγόρι με γυαλιά που είναι μάγος. Και έχει μια κουκουβάγια.
Όμως, όσο μεγάλη και αν είναι η γκάμα του και όσο μάστορας και αν είναι στο να λέει ιστορίες, έχει και αυτός τις αδυναμίες του. Και η μεγάλη του αδυναμία είναι οι σκοτεινές ιστορίες. Μιλάμε για πολύ σκοτεινές ιστορίες. Για πλάσματα πίσω από τις κρυφές πόρτες με κουμπιά για μάτια, όπως στο Σπίτι στην ομίχλη (εκδ. Οξύ) ή για τους Λύκους μες στους τοίχους (εκδ. Φουρφούρι). Ναι, ναι, τόσο τρομαχτικά. Κινδυνεύει-η-ζωή-σου-και-όλος-ο-κόσμος τρομαχτικά. Οι ήρωές του – αρκετές φορές παιδιά – βρίσκονται συχνά μπλεγμένοι σε περιπέτειες που κάνουν την τρίχα σου να σηκώνεται. Ιστορίες που τρέμεις ότι θα σε στοιχειώσουν και θα σου φέρουν εφιάλτες ακόμα και στον ξύπνιο σου. «Και είναι όλα αυτά για παιδιά» θα ρωτήσεις; Και όμως, είναι. Είναι μοναδικός ο τρόπος που αφηγείται τις ιστορίες του ο Neil Gaiman. Και αυτό γιατί είναι μοναδικός ο τρόπος που βλέπει τον κόσμο. Ο ίδιος λέει: «Τα παραμύθια είναι πέρα για πέρα αληθινά. Όχι γιατί μας λένε ότι οι δράκοι υπάρχουν, αλλά γιατί μας λένε ότι οι δράκοι μπορούν να νικηθούν».
Και αυτός είναι και ο λόγος που ο Neil Gaiman είναι ο αγαπημένος μου συγγραφέας. Μπορεί μια φρικιαστική μητέρα από την άλλη μεριά να θέλει να σου ξεριζώσει τα μάτια και να ράψει κουμπιά στη θέση τους (το γράφω και ανατριχιάζω), αλλά o Gaiman αφηγείται την ιστορία με τέτοια… γλύκα που μαλακώνει ο τρόμος. Οι ήρωες θα βρουν δύναμη μέσα τους αλλά και θα συναντήσουν βοηθούς με τέτοιο φως που θα σκορπίσουν το σκοτάδι. Σου ψιθυρίζει με αυτή την ήρεμη βαθιά φωνή που έχει ο Neil ότι ξέρει ότι φοβάσαι, ότι αυτό που ζεις είναι φρικιαστικό γιατί η ζωή μπορεί να σου φαίνεται το πιο τρομαχτικό μέρος αλλά σε κάθε γωνία σε περιμένει αγάπη, φιλία, ζεστασιά, πίστη. Τελικά αυτό που ζεις είναι απλά μια συναρπαστική περιπέτεια.
Στο τέλος τέλος, ακόμα και στις πιο εφιαλτικές ιστορίες του, ακόμα και όταν συμβαίνουν τα πιο σκοτεινά, τραγικά πράγματα ξέρεις ότι όλα θα πάνε καλά. Ή μάλλον ότι όλα είναι όπως έπρεπε να είναι. Ότι ο κόσμος είναι καλός γιατί ο άνθρωπος έχει τη δύναμη για το μεγαλύτερο καλό. Και αυτό είναι κάτι που θέλουν και πρέπει να ακούσουν όλα τα παιδιά.
*Γράφει η Βασιλεία Βαξεβάνη
