Η Eva Lindström είναι η δημιουργός παιδικών βιβλίων που τιμήθηκε με το σημαντικό Astrid Lindgren Memorial Award, κάνοντας την την 21η δημιουργό που τιμήθηκε με ένα από τα πιο σπουδαία βραβεία που αφορούν το παιδικό βιβλίο. Γεννήθηκε το 1952 στη σουηδική πόλη Västerås, όπου πέρασε τα παιδικά της χρόνια. Σπούδασε αρχικά και για έναν χρόνο στη Σχολή Τέχνης της Västerås και στα 17 χρόνια της ξεκίνησε τις σπουδές της στο Konstfack, το Πανεπιστήμιο Τεχνών, Χειροτεχνίας και Σχεδίου στη Στοκχόλμη, όπου ασχολήθηκε με τη ζωγραφική από το 1969 έως το 1974, μια περίοδο ακτιβισμού και αριστερού προσανατολισμού στο κολέγιο. Εκεί, μαζί με αρκετούς άλλους συμφοιτητές της στην τάξη της ζωγραφικής δημιούργησαν τη ριζοσπαστική ομάδα «Svarta hämnarna» (Οι Μαύροι Εκδικητές), η οποία χρησιμοποίησε τις γνώσεις της πάνω στην τέχνη της αφίσας για να δηλώσει τη στάση τους απέναντι στα πολιτικά τεκτενόμενα της εποχής. Η ίδια έχει δηλώσει πως «ήταν μια φανταστική και δυναμική περίοδος», μια περίοδος που έπαιξε το ρόλο της στην ανάπτυξη του ριζοσπαστικού εικονογραφικού στυλ της, το οποίο αναδείχθηκε αρχικά μέσα από τα κόμικς που δημιούργησε και δημοσιεύτηκαν στο γυναικείο περιοδικό Q, αλλά και τις εικονογραφήσεις της για το παιδικό περιοδικό Kamratposten, περιοδικό που λειτούργησε ως φυτώριο πολλών νέων ταλέντων στον τομέα της εικονογράφησης παιδικών βιβλίων σ τη Σουηδία.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 άρχισε να συνεργάζεται με μια σειρά συγγραφέων που φάνηκε να εκτιμούν το ασυνήθιστο και χιουμοριστικό ύφος των εικονογραφήσεών της. Τα έργα της προσέλκυσαν σχεδόν αμέσως την προσοχή του κοινού και των κριτικών, λαμβάνοντας εξαιρετικές κριτικές που επαινούν το χαλαρό χιούμορ που αναδύεται όχι μόνο μέσα από τα κείμενά της, αλλά και τις εικόνες της. Ωστόσο αρκετοί είναι εκείνοι που την κατέκριναν για το «ακατάστατο» στυλ της και τα «άσχημα παιδιά» που δημιουργούσε, κάπως ξένα προς τις επικρατούσες νόρμες των εικονογραφημένων βιβλίων της εποχής, όπου όλα έπρεπε να είναι γλυκά, χαρούμενα και “στρογγυλεμένα”.
Το 1988 η Eva Lindström κυκλοφόρησε το πρώτο της εικονογραφημένο βιβλίο, το εξαιρετικά πρωτότυπο Kattmössan (Το καπέλο της γάτας). Το επόμενο βιβλίο της Lurix (1996) ήταν το βιβλίο που έκανε το ευρύ κοινό να την ανακαλύψει και να την ξεχωρίσει. Με σημερινά δεδομένα το Lurix θα χαρακτηριζόταν ως μια πλούσια εικονογραφημένη ιστορία με μεγάλο σε έκταση κείμενο, σε αντίθεση με τη λογική των εικονοβιβλίων (λίγο κείμενο-πολλές εικόνες). Το Lurix ανήκει κειμενικά στην κατηγορία του autofiction, κάτι δηλαδή ανάμεσα σε βιογραφία και λογοτεχνία, στην οποία ο αφηγητής – μιλώντας σε πρώτο πρόσωπο – είναι ένα ζώο που δε γνωρίζει τι είδους πλάσμα είναι ή πού ανήκει. Το βρίσκει μια μοναχική γυναίκα, που αυτοαποκαλείται φιλόζωη, και με τη βοήθειά της χτίζει σταδιακά την ταυτότητά του. Είναι μια συγκινητική και δραματική ιστορία, αλλά πικάντικη με αρκετές δόσεις από το χιούμορ της Lindström που βοηθα να έρθει μια ισορροπία ανάμεσα στον βαθύς πόνος του να μη γνωρίζεις ποιος πραγματικά είσαι και την αγάπη.
Από το 1996 και μετά, η Lindstrom δεν έχει σταματήσει να γράφει και εικονογράφησε βιβλία για παιδιά, όπως τα Limpan är sugen (Sizzles is Peckish, 1997), Jag gillar Stig (I Like Stig, 1998), Apan och jag (Monkey and Me), En fågeldag (A Bird Day, 2000) , Vilma och Mona spanar och smyger (Vilma and Mona Go Sneaking and Spying, 2002), Jag rymmer (I’m Running Away, 2006), I skogen (In the Woods, 2008), Snöbollen’ (The Snowball, 2012), Mycket att göra hela tiden (Lots to do all the time, 2019), Bron, 2020 Ingenting är omöjligt för oss (Nothing is impossible for us, 2021). Πέρα από τα δικά της βιβλία, έχει εικονογραφήσει βιβλία δεκάδων άλλων συγγραφέων, έχει δημιουργήσει τέσσερις ταινίες κινουμένων σχεδίων, ενώ τα βιβλία της έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες. Εχει τιμηθεί για το έργο της με βραβεία όπως την τιμητική πλακέτα Elsa Beskow το 1993, ενώ έχει προταθεί και για Hans Christian Andersen Award.
«Ο λόγος που το έργο της Εva Lindström ξεχωρίζει είναι όχι μόνο για το ιδιαίτερο εικονογραφικό της στυλ, αλλά κυρίως για την ικανότητά της να δημιουργεί τόσο με λέξεις της όσο και με τα σχέδιά της εικόνες, διαθέσεις και συναισθήματα που μπορεί να σχετίζονται τόσο με μεγάλα ερωτήματα της ζωής όσο και με τα καθημερινά γεγονότα γύρω από τα οποία περιστρέφεται η ζωή ενός παιδιού. Συχνά εμπνέεται από τον κόσμο των εμπειριών και της λογικής των παιδιών. Σε πολλά βιβλία της αποτυπώνει τα είδη των «συναρπαστικών δραμάτων» – όπως τα χαρακτιρίζει – που βιώνουν τα παιδιά, ενώ οι ασυνήθιστοι αφηγηματικοί της κόσμοι, μέσα στους οποίους περιπλανιούνται περίεργοι, χαμένοι χαρακτήρες, διαθέτουν τεράστια πρωτοτυπία. Αξιοσημείωτο το οξυδερκές της χιούμορ που πάει χέρι χέρι με το παράλογο και το μυστήριο. Το σπουδαίο όμως στα βιβλία της Lindström είναι ο τρόπος με τον οποίο μέσα από την παιδική αίσθηση του χιούμορ δίνει καλλιτεχνική υπόσταση σε αυτό που ο Φινλανδός Νευρολόγος Matti Bergstrom ονομάζει «No man’s land της παιδικής ηλικίας», μια – ας την πούμε χώρα – που οι ενήλικες έχουν χάσει την ικανότητα να ταξιδεύουν σε αυτή και τα παιδιά έχουν ως μόνιμη κατοικία τους. Σ’ αυτή τη «no man’s land» τα παιδιά παίζουν εκείνα τα μυστικά παιχνίδια, τα βαθιά δημιουργικά, απελευθερωμένα από νόρμες και κανόνες, τα απολύτως απαραίτητα, τα οποία όμως δεν είναι πάντα αποδεκτά από τον κόσμο των ενηλίκων. Οι ενήλικες επιδιώκουν να αλλάξουν τα παιδιά και να τα εντάξουν το συντομότερο δυνατό στον δικό τους κόσμο, να τα διδάξουν, να παίζουν τα δικά τους παιχνίδια, να τους μεταλαμπαδεύσουν γνώσεις και τον δικό τους ηθικό κώδικα, προκειμένου να τους μάθουν να είναι δημιουργικά– αλλά με όρους ενηλίκων. Αυτό είναι που η Lindström κατορθώνει να παρουσιάσει μέσα από τα βιβλία της, κάτι που λίγοι δημιουργοί παιδικών βιβλίων πετυχαίνουν». Αυτά αναφέρει η κριτικός Ulla Rhedin, που έχει μελετήσει το εργο της Lindstrom και ήταν ο άνθρωπος που μίλησε για εκείνη μέσα από τις λέξεις τις με αφορμή την υποψηφιότητα της Σουηδής δημιουργού στα βραβεία Hans Christian Andersen το 2014.
Η επιτροπή του ALMΑ αναφέρει στο σημείωμα που συνοδεύει τη βραβευση της Lindström «Ο αινιγματικός κόσμος των εικόνων της Eva Lindström συνεχώς αλλάζει. Δέντρα ταξιδεύουν, ζώα αποκτούν γιγάντιες διαστάσεις, αντικείμενα εξαφανίζονται ξαφνικά για να επανεμφανιστούν λίγο μετά. Με κοφτές πινελιές και πυκνή χρήση των χρωμάτων, η Eva Lindström δημιουργεί έναν διφορούμενο διάλογο ανάμεσα στις λέξεις και τις εικόνες. Οι λεπτές γραμμές ανάμεσα στα παιδιά, τους ενήλικες και τα ζώα είναι πολύ αχνές και ρευστές. Με μεγάλη σοβαρότητα και άγριο χιούμορ παλεύουν με τα αιώνια ερωτήματα: Ποιοι είμαστε; Πού πάμε; Ποιος μας πήρε τα καπέλα*;»
*Ο μεταφρασμένος τίτλος του βιβλίου της Eva Lindström “Hit med våra mössor!”.
Το κείμενο γράφτηκε με πηγές από το βιογραφικό της Eva Lindström, πληροφορίες από τον Ibby και το κείμενο της πρότασης του σουηδικού τμήματος για την υποψηφιότητά της για HCAA το 2014, συνεντεύξεις της, άρθρα και κριτικές βιβλίων στον ξένο Τύπο, κυρίως διαδικτυακό.
