Συγγραφέας: Corrinne Averiss
Εικονογράφηση: Kristyna Litten
Απόδοση – επιμέλεια: Ράνια Τζαμπίρη
Εκδόσεις: Τζιαμπίρης-Πυραμίδα
Χρονιά έκδοσης: 2022
Ηλικίες: 5+, 7+
Μου αρέσει πολύ να διαβάζω τις αφιερώσεις που υπάρχουν στα βιβλία. Με πιάνω να αναρωτιέμαι για το άτομο που ίσως υπήρξε η αφορμή για το βιβλίο που θα διαβάσω στη συνέχεια.
«Για τις μέρες που κρατάμε στην καρδιά μας και όχι στο μυαλό μας. Αφιερωμένο στη μικρή μας ομάδα εξερευνητών-…CA
Αφιερωμένο στον παππού και στη γιαγιά μου – KL».
Στο βιβλίο «Ο μακρύς δρόμος για το σπίτι» παρουσιάζεται η σχέση μιας γιαγιάς ελεφαντίνας, της Νανού, με τον μικρό της εγγονό, τον Όττο. Τι θα συμβεί όταν η γιαγιά δε θα θυμηθεί τον δρόμο της επιστροφής; Παράδοξο το γεγονός ότι ένας ελέφαντας που χαρακτηρίζεται για τη δύναμη της μνήμης του να δυσκολεύεται να θυμηθεί.
Στο κείμενο, παρόλο που είναι μεγάλο, η έμμετρη γραφή του δίνει τη δυνατότητα στο παιδί-αναγνώστη να καταλάβει όλα τα συναισθήματα τα οποία βιώνει ο μικρός Όττο και να κατανοήσει ταυτόχρονα τα χαρακτηριστικά της απώλειας μνήμης της γιαγιάς. Η αρχική αντίδραση του Όττο που είναι φόβος και ανησυχία για την υγεία της γιαγιάς αντικαθίσταται από την αποδοχή και τη συμφιλίωση με την καινούρια κατάσταση.
Καθώς διάβαζα την ιστορία, η οποία ενισχύεται με την πολύ ωραία νατουραλιστική εικονογράφηση, θυμήθηκα το βιβλίο «Γιατί η γιαγιά μου δε θυμάται το όνομά μου;» της Όλγας Λυμπεροπούλου που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος και την Εταιρεία Νόσου Alzaheimer και Συναφών Διαταραχών Αθηνών με την υποστήριξη του ΕΚΕΒΙ το 2009. Στο βιβλίο της Λυμπεροπούλου σκιαγραφούνται με έναν απλό, αλλά καθόλου απλοϊκό τρόπο τα χαρακτηριστικά της νόσου Alzaheimer. Και στα δύο βιβλία οι συγγραφείς εστιάζουν στη σχέση που έχει το άτομο με την οικογένειά του.
«Για να μη φοβούνται, πρέπει να τους δείχνουμε κάθε μέρα πόσο πολύ τους αγαπάμε.» (Γιατί η γιαγιά μου δεν θυμάται το όνομά μου;, της Όλγας Λυμπεροπούλου
«Η Νανού χαμογέλασε και η καρδιά της γέμισε με ευχαρίστηση και περηφάνια. Λίγο πριν κοιμηθούν, αγκάλιασε τον Όττο και του ψιθύρισε στο αυτί:
Όταν λένε ότι ένας ελέφαντας δεν ξεχνάει ποτέ, εννοούν ότι δεν ξεχνάει ποτέ να φροντίσει την οικογένειά του.». (Ο μακρύς δρόμος για το σπίτι, Corrinne Averiss –Kristyna Litten).
Και τα δύο βιβλία είναι γραμμένα να διαβαστούν από παιδιά ηλικίας 5 ετών και άνω. Θα πρότεινα σίγουρα να τοποθετηθούν στα ράφια των σχολικών βιβλιοθηκών και να αξιοποιηθούν στα πλαίσια των εργαστηρίων δεξιοτήτων. Όλο και περισσότερα άτομα εμφανίζουν προβλήματα μνήμης. Είναι σημαντικό να υπάρχουν αφηγηματικά κείμενα που να θίγουν αυτό το θέμα χωρίς να τρομάζουν τον αναγνώστη.
Και επειδή πολλές φορές όταν διαβάζω ένα βιβλίο μου έρχονται στο μυαλό μελωδίες και ταινίες, έτσι και σε αυτή την περίπτωση μου ήρθαν στο μυαλό οι εξής ταινίες και ντοκιμαντέρ:
«Μητέρα» (Mother – 2019) του Κριστόφ Μπίλσεν (Βέλγιο)
«Αγάπη» (Amour, 2012) του Μίκαελ Χάνεκε (Γαλλία, Γερμανία, Αυστρία)
Κλείνοντας, φέρνω στο νου τα λόγια του μικρού μου γιου που με αφορμή το προβλήματα μνήμης που έχει η δική μας γιαγιά είχε πει: «Δεν πειράζει που δε θυμάται η γιαγιά τα ονόματά μας, δεν πειράζει που δε με αναγνωρίζει , ξέρει όμως ότι κάτι είμαι για εκείνη. Το νιώθει, αυτό έχει σημασία. Αυτό δεν μπορεί να το ξεχάσει».
Τα δύο βιβλία που παρουσιάζονται σήμερα θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ενημερωτικά και ενδυναμωτικά για τους μικρούς αναγνώστες.
Σημειώνεται ότι ο Σεπτέμβριος είναι μήνας αφιερωμένος στην ενημέρωση γύρω από τη Νόσο του Αλτσχάιμερ, ενώ η 21η Σεπτεμβρίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Αλτσχάιμερ, με σκοπό την ευαισθητοποίηση για τη νόσο και την αφύπνιση και ενεργοποίηση της Πολιτείας.
Το βιβλίο Γιατί η γιαγιά μου δεν θυμάται το όνομά μου; της Όλγας Λυμπεροπούλου είναι εξαντλημένο, όμως υπάρχει διαθέσιμο για κατέβασμα σε μορφή pdf από την ιστοσελίδα “Κλικ Ζωής” της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας. Διαθέσιμο εδώ.
