Συγγραφέας: J.J. Austrian
Εικονογράφος: Mike Curato
Μετάφραση: Ηλιάνα Αγγελή
Εκδόσεις: Κλειδάριθμος
Χρονιά έκδοσης: 2020
Ηλικίες: 3+, 5+, 7+
Ενα σκουλήκι αγαπάει ένα άλλο σκουλήκι και τι πιο φυσικό από το να θέλουν αυτά τα δύο πλάσματα να περάσουν την υπόλοιπη ζωή τους μαζί. Δεν συμφωνείτε; Αποφασίζουν λοιπόν να παντρευτούν. Όμως τα άλλα ζώα αρχίζουν να τους θέτουν μια σειρά από ερωτήματα που βάζει τα δύο σκουλήκια σε σκέψεις: ποιος θα είναι ο γαμπρός και ποιος η νύφη, ποιος θα τους παντρέψει, τι θα φοράνε, πώς θα φορέσουν τις βέρες αφού είναι σκουλήκια και δεν έχουν χέρια, κοκ. Οι ερωτήσεις πέφτουν βροχή, όμως η καλή διάθεση των δύο σκουληκιών, που δεν φαίνεται να τα ταράζει τίποτα, είναι αυτή που θα υπερτερήσει, με αποτέλεσμα να επικρατήσει η αγάπη τους, και τελικά ο γάμος να πραγματοποιηθεί.
Το εικονοβιβλίο των Austrian και Curato κυκλοφόρησε πριν από τέσσερα χρόνια στην αμερικάνικη αγορά και έγινε δεκτό με ενθουσιασμό λόγω της θεματολογίας του, αλλά και του απλού τρόπου με τον οποίο ο συγγραφέας μιλάει σε μικρής ηλικίας παιδιά για την αγάπη και το πόσο σημαντική είναι αυτή ακόμα κι όταν εμφανίζεται σε μορφές άλλες από αυτές που εμείς γνωρίζουμε από το περιβάλλον μας. Το βιβλίο συμπεριλήφθηκε αμέσως στη Rainbow Project Book List, ως ένα βιβλίο που βοηθάει παιδιά και νέους ηλικίας ως 18 ετών που τους απασχολούν θέματα και καταστάσεις που έχουν να κάνουν με την ομοφυλοφιλία, την αμφιφυλοφιλία και τους τραντζέντερ ανθρώπους.
Ενα από τα βασικά χαρακτηριστικά αυτού του βιβλίου είναι η απλότητα με την οποία ο συγγραφέας εξιστορεί ένα γεγονός: τον γάμο δύο σκουληκιών. Τα δύο πλάσματα δεν ξεχωρίζουν σε τίποτα το ένα από το άλλο (παρά μόνο στον τρόπο που είναι ζωγραφισμένα τα μάτια τους), έτσι δεν φαίνεται στον μικρό σε ηλικία παρατηρητή το φύλο του. Άλλωστε, τα σκουλίκια δεν έχουν φύλο, είναι ερμαφρόδιτα. Ας πάρουμε τα πράγματα από την ανάποδη για μια στιγμή κι ας ξεκινήσουμε από το στοιχείο εκείνο που είναι εύκολα αντιληπτό από την πλευρά του ενήλικα αναγνώστη: η ιστορία έχει να κάνει με ένα σκουλήκι που αγαπάει ένα άλλο σκουλήκι και που τελικά παντρεύονται. Οταν λοιπόν διαβάζουμε την ιστορία το πρώτο πράγμα που αντιλαμβανόμαστε εμείς που έχουμε σχέση με ένα ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον είναι η σαφής αναφορά στους όμοφυλους γάμους. Μέχρι εδώ καλά, άλλωστε και η ιδέα των δημιουργών είναι ακριβώς αυτή, να μιλήσει για τους ομόφυλους γάμους και τις διάφορες μορφές που παίρνει η αγάπη.
Όμως, ένα μικρό παιδί, που δεν γνωρίζει την κοινωνική αυτή σύμβαση, τον γάμο, και το τι ορίζουμε εμείς οι μεγάλοι ως “φυσιολογικό” ή “μη φυσιολογικό”, αυτό που καταλαβαίνει δεν είναι ο “διαφορετικός” γάμος ή ότι τα σκουλήκια δεν έχουν φύλο ή το ποιος θα γίνει ο γαμπρός και ποιος η νύφη. Αυτό που αντιλαμβάνεται είναι η έννοια της αλλαγής, ότι κάτι στην ιστορία αλλάζει. Με μια προσεχτική ανάγνωση του – λιγοστού μεν, ουσιαστικού δε – κειμένου, βρίσκουμε μια φράση που χτυπάει πιο έντονα· είναι η φράση “έτσι γίνεται πάντα“. Μέχρι να φτάσουμε όμως στο τέλος της ιστορίας και να δούμε πως “δεν γίνεται έτσι πάντα” και πως τα πράγματα μπορούν να γίνουν και διαφορετικά, να αλλάξουν και το συνηθισμένο και το κατεστημένο να ανατραπούν. Kαι ίσως, μικροί και κυρίως μεγάλοι, να αντιληφθούμε ότι δεν είναι οι παραδόσεις και τα πρέπει που κάνουν έναν γάμο “σωστό”, αλλά η αγάπη ανάμεσα σε δύο πλάσματα.
Δεν θα μπορούσαμε να κλείσουμε αυτό το άρθρο χωρίς να αναφερθούμε στη δύναμη της εικονογράφησης του Curato, η οποία αν και φαίνεται εντελώς απλή – φλατ θα λέγαμε – και χωρίς πολλές λεπτομέρειες, παίζει έναν κρυφό ρόλο που δύσκολα αντιλαμβάνεσαι με την πρώτη ματιά: το λευκό φόντο, η απουσία “σκηνικών” και η εικονογράφηση των χαρακτήρων χωρίς περιττά χαρακτηριστικά δίνει τη δυνατότητα στους πρωταγωνιστές να ξεχωρίσουν στο μάτι του αναγνώστη εύκολα χωρίς να χρειάζεται ο τελευταίος να ξοδέψει χρόνο αποκρυπτογραφώντας κρυμμένες λεπτομέρειες της ιστορίας.
