Την πρωτογνωρίσαμε μέσα από τη δουλειά της ως Art Director στο βιβλίο του Φώτη Δούσου και της Αγγελικής Μπόζου “Παβ, ο φάλτσος τζίτζικας και η περιπέτεια με τα τυφλά μυρμήγκια“, όμως τα σχέδιά της τα βλέπουμε σχεδόν σε καθημερινή βάση, ακόμα κι αν δεν το ξέρουμε, αφού η Στέλλα Δημητρακοπούλου έχει συνεργαστεί με μεγάλες εταιρείες, Φεστιβάλ και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Μέσα στο καλοκαίρι κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μικρή Σελήνη το πρώτο παιδικό βιβλίο που εικονογράφησε η ίδια, το Μαμούν, σε κείμενο της Αλίκης Γιαννάκη και του Ματθαίου Αμανατιάδη. Με αφορμή το βιβλίο αυτό, μιλήσαμε μαζί της για την εικονογράφηση, τις διαφορές ανάμεσα στο ενήλικο και το παιδικό κοινό, αλλά και το Mtv, τη μουσική και τα ταξίδια.
Θα ήθελα καταρχάς να μας συστηθείς: πώς αποφάσισες να ασχοληθείς με το επάγγελμα του designer, πού σπούδασες, τις πρώτες σου δουλειές, πώς βρέθηκες να ασχολείσαι με το παιδικό βιβλίο και να εικονογραφείς το βιβλίο των Γιαννάκη-Αμανατιάδη;
Τα πρώτα μου ερεθίσματα προέρχονται από την οικογένεια. Το αρχιτεκτονικό γραφείο του πατέρα μου, τα καμπυλογράμματα, οι μαρκαδόροι, τα σχέδια. Στη συνέχεια η ζωγραφική, το Mtv, ο χορός και η λογοτεχνία. Αγαπούσα πολύ τη λογοτεχνία και τη ζωγραφική, γι’ αυτό και συνδύασα τις πτυχιακές μου σπουδές στη Φιλοσοφική Σχολή με τη σχολή Βακαλό με αντίστοιχα μεταπτυχιακά και στις δύο. Η πρώτη μου δουλειά ξεκινάει στον κόσμο της εφημερίδας, στο πλέον ιστορικό περιοδικό Εικόνες και έπειτα συνέχισα να εργάζομαι ως Creative και Art director σε μεγάλα φεστιβάλ, εμπορικές και διαφημιστικές εταιρείες, αλλά και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Ταυτόχρονα διατηρούσα και εξακολουθώ να διατηρώ και το δικό μου δημιουργικό γραφείο με ανεξάρτητες συνεργασίες και projects. Παρόλο που η εικονογράφηση ήταν κομμάτι των σπουδών μου και θέμα της διπλωματικής του πρώτου μου μεταπτυχιακού, δεν είχα μέχρι τώρα εκδώσει κάποιο σχετικό βιβλίο, εκτός από κάποιες μεμονομένες εικονογραφήσεις που έκανα κυρίως σε άρθρα περιοδικών. Η Μικρή Σελήνη εμφανίστηκε τυχαία ένα όμορφο πρωινό και έτσι ξεκίνησαμε την πρώτη μας συνεργασία με τον “Παβ” κι εμένα στη θέση της Art director. Έπειτα, τρύπωσε στο μυαλό μας το “Μαμούν” κι αποφασίσαμε να το δοκιμάσουμε αυτή τη φορά και εικονογραφικά.
Τι σημαίνει για σένα να μπορείς να εικονογραφείς βιβλία που απευθύνονται σε παιδιά; Τι είναι αυτό που παίρνεις σαν αντάλλαγμα όταν δημιουργείς για ανθρώπους που τώρα αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τον κοσμο γύρω τους;
Η εικονογράφηση είναι η οργάνωση συναισθημάτων, χρωμάτων και γραμμών. Σου δίνει την ελευθερία να παρουσιάσεις διαφορετικές πτυχές του κόσμου, να ανατρέψεις τους κανόνες αλλά και τις μορφές. Είναι ένα παιχνίδι και έτσι θέλω να το βλέπω, ως ένα παιχνίδι που δίνει χαρά και στον δημιουργό αλλά και στον παραλήπτη. Ένα παιχνίδι φαντασίας, ενεργοποίησης συναισθημάτων, κατανόησης λέξεων και της βαρύτητας που αυτές έχουν. Ένας κόσμος που κάνει τον νου να ταξιδεύει, όπως και κάθε μορφή Τέχνης εξάλλου.
Βλέπεις καθόλου μέρος του εαυτού σου μέσα στον εικονογραφημένο κόσμο που δημιουργείς, είτε μιλάμε για παιδικά βιβλία, είτε για εικαστικά που έχεις δημιουργήσει για ανθρώπους και εταιρείες με τις οποίες συνεργάζεσαι;
Είναι αναπόφευκτο όταν δημιουργείς να συνδέεις κομμάτια του εαυτού σου με το παραγόμενο έργο. Είναι η προέκταση των σκέψεών σου, των φίλτρων σου για τη ζωή, η αγάπη που έχεις για κάποια πράγματα που θέλεις να φέρεις στο προσκήνιο. Είτε πρόκειται για μια δράση, μια εταιρική ταυτότητα, μια ιστορία όπως ο Ξου. Αυτό που ουσιαστικά κάνω είναι να αφηγούμαι εικονογραφικά μια δεύτερη ιστορία, προτείνοντας μια εικαστική προσέγγιση πάνω στο νόημα του κειμένου για να διεγείρω περαιτέρω συνειρμούς.
Εικονογράφηση παιδικών βιβλίων ή δημιουργία εικαστικών για ενήλικο κοινό; Ποιες οι διαφορές τους, ποια τα κοινά τους στοιχεία;
Το μόνο σίγουρο είναι ότι απευθύνονται σε διαφορετικό κοινό. Αυτό βέβαια δε σημαίνει απαραίτητα ότι χρειάζονται και διαφορετικές δημιουργικές προσεγγίσεις. Είναι ένα στοίχημα να μπορείς να μιλήσεις εικαστικά και στους μικρούς αλλά και στους μεγάλους, ωστόσο θεωρώ πως υπάρχει ή οφείλει να υπάρχει μια γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ τους. Κι αν δεν υπάρχει να προσπαθήσεις να τη φτιάξεις ως εικονογράφος, δηλαδή να τη ζωγραφίσεις. Το παιδικό βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά, αλλά επιλέγεται και αγοράζεται από την μαμά ή τον μπαμπά, ένα ενήλικο μάτι και χέρι δηλαδή. Τα παιδικά βιβλία πραγματεύονται διαχρονικές αξίες, ανθρώπινα πάθη, λάθη, αδυναμίες, την αγάπη, το μίσος, την αδικία, την προδοσία, τη φιλιά, όλα αυτά που υπάρχουν και στην ενήλικη λογοτεχνία. Με άλλον τρόπο φυσικά. Η εικονογράφηση δεν είναι παρά μια προσπάθεια ανίχνευσης και σύνθεσης των διαφορετικών αυτών σχέσων, στοιχείων και θεματικών. Δημιουργείς εικόνες μέσα από αυτό που λέει ή υπονοεί το ίδιο το κείμενο. Αυτή ειναι η μαγεία. Στο “λέει” και “υπονοεί“. Η ίδια μεθοδολογία υπάρχει και σε μια εταιρεία που θέλει να προβληθεί, να κάνει rebranding ή να διαφημίσει κάποιο προϊόν της. Έρευνα, δημιουργία βασικών αξιών και καλή συνεργασία. Από τη δική μου πλευρά, αυτό που προσπαθώ κάθε φορά είναι να προτάσσω την αλήθεια αυτού που παρουσιάζω, έτσι τουλάχιστον όπως την βλέπουν τα μάτια μου, για να μπορώ να το παρουσιάζω καλά. Αλλιώς δεν βγαίνει η δουλειά.
Υπάρχουν πράγματα που σε επηρεάζουν στον τρόπο που δημιουργείς, πχ. αγαπημένες ταινίες, σειρές, βιβλία; Τι ρόλο παίζει η μουσική στην καθημερινότητά σου, οι Τέχνες, τα περιοδικά, η μόδα, οι βόλτες, τα ταξίδια κλπ;
Φυσικά υπάρχουν πολλές αναφορές πίσω από κάθε μου σχέδιο αλλά με εμπνέουν και τα απλά, τα μικρά, τα ασήμαντα. Μια τυχαία συζήτηση σε ένα καφέ ή η προσεκτική παρατήρηση ενός ζώου ας πούμε. Αντλώ επίσης έμπνευση από τους περίπατους στο κέντρο της Αθήνας. Η μουσική φυσικά είναι πάντα παρούσα. Τέλος, τα ταξίδια. Αυτή η πισίνα που κάθε φορά που βουτάς βγαίνεις καινούργιος από τα πάντα. Βγαίνεις πραγματικά καινούργιος.
Ποιο είναι το soundtrack του Ξου; Τι μουσική άκουγες όταν δούλευες πάνω στο βιβλίο;
Ωραία ερώτηση. Ο Ξου είναι φαν της μουσικής. Ακούει απο κλασσική μέχρι και ποπ, κυρίως ξένη. Του αρέσει η dance μουσική γιατί τον κρατάει σε εγρήγορση, αλλά η μεγάλη του αγάπη είναι το γαλλικό τζαζ ραδιόφωνο.
Τι σου έχει λείψει πιο πολύ αυτήν την περίεργη περίοδο που διανύουμε λόγω πανδημίας και πώς αυτή έχει επηρεάσει τον τρόπο που δουλεύεις;
Η αλήθεια είναι ότι πέρα από τον κίνδυνο για τη υγεία μας και το φόβο που έχει απλωθεί παγκοσμίως, το μοντέλο σπίτι-γραφείο ή η τηλεργασία είναι μια ευτυχής εξέλιξη για τον τρόπο που οργανώνονται κάποια επαγγέλματα. Στην καραντίνα μου δόθηκε ο χρόνος για να σκεφτώ και να συγκεντρωθώ, κάτι που προηγουμένως έμοιαζε με πολυτέλεια. Αυτό που μου λείπει όμως είναι αγκαλιές, τα φιλιά και τα χαμόγελα. Τα χαμόγελα που ελπίζω να ξαναδούμε σύντομα.
Περισσότερα για τη Στέλλα Δημητρακοπούλου εδώ κι εδώ.
