Είχα την τύχη να γνωρίσω την Τάνια Ιωακειμίδου από κοντά στα πρώτα γενέθλια της Κόκκινης Αλεπούς και να μιλήσουμε όχι μόνο για το βιβλίο της, Η μαμά μου η καροτσάτη, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Εναστρον, αλλά για την αναπηρία γενικά, την εικόνα που έχουν τα παιδιά για αυτή και το πως ένα βιβλίο θα μπορούσε να βοηθήσει να αλλάξει η στάση μας απέναντι στα Ατομα με Αναπηρία (ΑμεΑ). Με αφορμή εκείνη τη συνάντηση, της ζήτησα να μας πει λίγα παραπάνω λόγια για αυτό το βιβλίο που εξηγεί ίσως με τον καλύτερο τρόπο το θέμα της κινητικής αναπηρίας.
“Η μαμά μου η καροτσάτη” είναι αληθινή ιστορία. Είναι η ιστορία σας. Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για αυτή;
Πράγματι, είναι ουσιαστικά ένα αυτοβιογραφικό παιδικό βιβλίο. Προέρχεται από την εμπειρία μου ως μητέρα με αναπηρία. Πριν από 7 χρόνια είχα ένα ατύχημα το οποίο με άφησε παραπληγική. Έκτοτε κινούμαι με αναπηρικό αμαξίδιο και μεγαλώνω τον 9χρονο πλέον γιό μου από τη θέση αυτή. Το βιβλίο αποτυπώνει τις σκέψεις και τις αγωνίες που είχα στην αρχή για το κατά πόσο θα μπορέσω να αντεπεξέλθω στον γονεϊκό μου ρόλο και πως στη συνέχεια ξεπεράστηκαν, περασμένες όμως σαν σκέψεις του μικρού Ιάσονα.
Πως αποφασίσατε να τη γράψετε και να τη στείλετε για έκδοση; Τι διαφορετικό έχει η ιστορία του Ιάσονα και της μαμάς του;
Γενικά είμαι άνθρωπος που πάντα έγραφε, απλώς τα γραπτά μου τα κρατούσα για τον εαυτό μου. Την ιστορία αυτή έτυχε να την δει κάποιος φίλος και του άρεσε. Το γεγονός αυτό, σε συνδιασμό με το ότι με πλησίαζαν πολλά παιδιά και με ρωτούσαν για το αναπηρικό μου αμαξίδιο, μου έδωσε την ιδέα ότι ίσως η ιστορία αυτή έχει κάτι το ξεχωριστό και θα άξιζε να διαβαστεί από μικρά παιδιά και να λύσει τις απορίες τους. Και νιώθω πολύ τυχερή που οι Εκδόσεις Έναστρον μου έδωσαν την ευκαιρία να την εκδώσω και να την παρουσιάσω στο ευρύτερο κοινό.
Ποιος ήταν ο σκοπός σας όταν την γράφατε; Να γνωρίσουν τα παιδιά την αναπηρία ή να πείτε την ιστορία του Ιάσονα και της μητέρας του;
Σκοπός μου ήταν να γνωρίσουν τα παιδιά την εικόνα της αναπηρίας μέσα από την ιστορία του μικρού Ιάσονα. Να τα εξοικιώσει με την αναπηρία έτσι ώστε να πάψουν να τη φοβούνται. Επίσης, να δώσω ένα μήνυμα πως οτιδήποτε και αν μας τύχει στη ζωή, δεν θα πρέπει να το βάζουμε κάτω, αλλά να προσαρμοζόμαστε στις καινούργιες συνθήκες και να κοιτάμε μπροστά. Η ζωή είναι απρόβλεπτη. Πάντα όμως, ακόμα και με τις δυσκολίες της, συνεχίζει να είναι όμορφη και στο χέρι μας είναι να την κάνουμε δημιουργική.
Στο βιβλίο, μία από τις ανησυχίες του παιδιού είναι η εικόνα, πώς θα δουν οι συμμαθητές του την εικόνα της μαμάς του σε αναπηρικό αμαξίδιο. Πιστεύετε πως οι σημερινοί γονείς και τα παιδιά αντιλαμβάνονται πιο εύκολα την εικόνα ενός ανθρώπου σε αμαξίδιο ή παραμένει ακόμα ένα θέμα που αποφεύγουμε να το συζητήσουμε με τα παιδιά μας;
Σίγουρα τα πράγματα έχουν βελτιωθεί πολύ σε σχέση με παλαιότερα. Υπάρχει περισσότερη ενημέρωση και τα παιδιά δέχονται πολλά ερεθίσματα είτε μέσω του σχολείου, όπου πλέον βλέπουμε χαρακτήρες στα σχολικα βιβλία που κινούνται με αναπηρικό αμαξίδιο, είτε μέσω της τηλεόρασης, όπως για παράδειγμα η προβολή των Παραολυμπιακών Αγώνων το καλοκαίρι στο Ρίο της Βραζιλίας. Όλο αυτό νομίζω ότι δίνει ένα έναυσμα και στους γονείς να μιλήσουν στα παιδιά τους για την αναπηρία. Και βέβαια εδώ πρέπει να διευκρινήσουμε ότι αναπηρία δεν είναι μόνο η κινητική, αλλα και η αισθητηριακή (τυφλωση, κώφωση) και η νοητική.
Πως μπορούμε να εξηγήσουμε σε ένα παιδί τί σημαίνει αναπηρία και ποιές είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι σε αμαξίδια;
Ένας καλός τρόπος είναι να χρησιμοποιήσουμε ένα βιβλίο. Υπάρχουν πολλά αξιόλογα βιβλία που θίγουν το συγκεκριμένο θέμα και δίνουν το ερέθισμα στα παιδιά να κάνουν ερωτήσεις και την ευκαιρία στους γονείς να απαντήσουν και έτσι να ανοίξει μια εποικοδομητική συζήτηση. Όσο για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι χρήστες αναπηρικών αμαξιδιών, θα αρκεστώ απλώς να πω ότι είναι πολλές και ποικίλες. Από την πρόσβαση στον χώρο μέχρι την κοινωνική αποδοχή.
Το βιβλίο κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2016 και στόχος σας είναι να το παρουσιάσετε σε όσο το δυνατόν περισσότερα σχολεία. Τι ερωτήσεις και σχόλια σας κάνουν τα παιδιά όταν τους διαβάζετε την ιστορία; Για τι ενδιαφέρονται πιο πολύ;
Η παρουσίαση του βιβλίου μου στα σχολεία είναι κάτι που πραγματικά απολαμβάνω πολύ. Αυτό που παρατηρώ πολύ συχνά είναι ότι όταν τους διαβάζω το κομμάτι με την περιγραφή του αμαξιδίου της μαμάς, αυτά κοιτάνε το δικό μου και το παρατηρούν με προσοχή για να δουν αν ανταποκρίνεται στην περιγραφή. Επίσης, έχουν πολλές ερωτήσεις σχετικά με το πως κάνω διαφορα πράγματα. Για παράδειγμα με ρωτάνε πως μπαίνω στο αυτοκίνητό μου ή πως κάθομαι στο κρεββάτι μου ή ακόμα και πως κινώ το αμαξίδιό μου. Υπάρχουν βέβαια πάντα και οι “άσχετες” ερωτήσεις για παράδειγμα αν είμαι παντρεμένη! Γενικά πάντως βλέπω ότι αντιλαμβάνονται το γενικότερο νόημα του βιβλίου και το μήνυμα που περνάει και αυτό είναι κάτι που με χαροποιεί ιδιαίτερα και μου δίνει δύναμη για τη συνέχεια.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Σίγουρα να παρουσιάσω την Καροτσάτη Μαμά σε ακόμα περισσότερα σχολεία και να περάσω το μήνυμα ότι όλοι είμαστε διαφορετικοί, αλλά όλοι είμαστε ίσοι. Ακόμα, θα ήθελα η συγγραφική μου πορεία να μην σταματήσει εδώ, αλλά να συνεχιστεί με βιβλία που έχουν να δώσουν μηνύματα στα παιδιά σχετικά με τις αξίες της ζωής. Για το λόγο αυτό, παρακολούθησα και σεμινάρια συγγραφής παιδικού βιβλίου, έτσι ώστε το επόμενο βήμα μου να είναι ακόμα καλύτερο και πιο ολοκληρώμενο.
