Συνέντευξη: Βασίλης Αλεξάκης

Ο συγγραφέας του Τάλγκο, του Κλαρινέτου, του Πριν, του Θα σε ξεχνάω κάθε μέρα – μεταξύ πολλών άλλων–  μιλάει στην Κόκκινη Αλεπού για το Γιατί κλαις;, το εικονογραφημένο του βιβλίου που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, για τις κακοποιητικές σχέσεις ανάμεσα σε γονείς και παιδιά, την πρώτη κυκλοφορία του κειμένου αυτού και την απουσία – για εκείνον – προόδου στον γονεϊκό ρόλο.

Κ. Αλεξάκη, το βιβλίο σας αυτό πρωτοκυκλοφόρησε το 2001, σωστά;
Πιο πριν ακόμα! Πρωτοδημοσιεύτηκε σαν άρθρο στη Le Monde κι έκανε τεράστια επιτυχία. Το πήραν και το διάβαζαν στα ραδιόφωνα τότε, χιλιοδιαβάστηκε, και κάποτε ένας Ελβετός εκδότης θέλησε να το βγάλει σαν εικονογραφημένο βιβλίο, με δικά του σχέδια, στα γαλλικά, ενώ λίγο αργότερα μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε και στην Κορέα. Είναι το μόνο μου βιβλίο μεταφρασμένο στα κορεάτικα! Εκτός από τη Le Monde και το βιβλίο που βγήκε στην Ελβετία, το κείμενο αυτό περιλαμβάνεται και σε μια συλλογή διηγημάτων που είχα βγάλει και τιτλοφορείται “Ο Μπαμπάς και άλλα διηγήματα” (εκδ. Εξάντας, 1997), όπου “γράφω για να ξορκίσω τους φόβους μου” (σ.σ. από το οπισθόφυλλο του βιβλίου).

Ποια είναι η ιστορία πίσω από αυτό το κείμενο;
Toν εαυτό μου ήθελα να κοροϊδέψω. Είχα τότε μικρά παιδιά και ήμουν λίγο εκνευρισμένος, με ενοχλούσαν, τους έλεγα συνέχεια τι να κάνουν και τι να μην κάνουν, κι όλο έθετα απαγορεύσεις. Κάποια στιγμή βρήκα τον εαυτό μου λίγο γελοίο. Σκέφτηκα τότε να γράψω κάτι, όμως όταν το ξεκίνησα αποφάσισα να αλλάξω το φύλο του πρωταγωνιστή, είπα “μάλλον γυναίκα πρέπει να λέει αυτά”.

Γιατί γυναίκα κι όχι άντρας;
Γιατί είναι πολύ πιο σύνηθες να βλέπεις μια μητέρα να βγαίνει βόλτα με το παιδί, παρά έναν πατέρα. Διότι αν δεν ήταν η μητέρα, ο πατέρας θα έλεγε “πήγαινε να βρεις τη μαμά σου“. Εκτοτε έχω διαπιστώσει πως δεν είναι λίγες οι μαμάδες που είναι ακριβώς όπως ο χαρακτήρας του κειμένου.

Πού κατατάσσετε το βιβλίο αυτό σαν είδος; Είναι παιδικό εικονογραφημένο; Είναι ενήλικο εικονoγραφημένο;
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει αυτό το είδος λογοτεχνίας, του εικονογραφημένου για ενήλικες. Πρόκειται για ένα βιβλίο ενηλίκων, που όμως βρίσκεται στα ράφια των βιβλιοπωλείων στα παιδικά, χωρίς όμως αυτό να το επηρεάζει, αφού έχει διαβαστεί και αγαπηθεί πολύ.

Είχατε σκεφτεί ποτέ να γράψετε παιδικό βιβλίο;
Όχι, ποτέ. Πρέπει να έχεις ένα κίνητρο για να γράψεις για παιδιά. Δεν ξέρω αν είμαι ικανός να γράψω για τέτοιο κοινό. Δεν έχω ιδέα αν είναι πιο εύκολο ή πιο δύσκολο, είναι ένας κόσμος τελείως άγνωστος σε μένα.

Γράφοντάς το αυτό το κείμενο θέλατε να προκαλέσετε κάποιο συναίσθημα;
Κατ’ αρχάς είναι μια σάτιρα του εαυτού μου. Ηθελα παράλληλα όμως να αισθανθεί αυτός που θα το διαβάσει ότι κάποιες συμπεριφορές είναι εφιαλτικές και να καταλάβει πόσο ανελεύθερα μεγαλώνουν τα παιδιά ακόμα και σήμερα, μέσα σε ένα καθεστώς τρομοκρατίας. Και τα παιδιά αυτά, μεγαλώνοντας έτσι, θα γίνουν οι ενήλικες του μέλλοντος που θα τους σκάσει μια χούντα και θα την δεχτούν αδιαμαρτύρητα. Το κείμενο μιλάει λίγο και για τον ευνουχισμό του ατόμου.

Πιστεύετε ότι δεν έχει αλλάξει τίποτα στον τρόπο δηλαδή που οι άνθρωποι μεγαλώνουν τα παιδιά τους; Δεν είχε σημειωθεί καμία πρόοδος;
Αν κρίνω από την προσωπική μου εμπειρία, πηγαίνοντας την εγγονή μου στην παιδική χαρά, αυτό που βλέπω είναι αυτό που περιγράφω στο κείμενο. Παρατηρώ μια συντήρηση και μια παραδοσιακή συμπεριφορά που δεν αλλάζει με τίποτα. Κοριτσάκια που έχουν υποστεί τέτοια συμπεριφορά, κάνουν ακριβώς τα ίδια στα δικά τους παιδιά μεγαλώνοντας. Εχω την αίσθηση ότι δεν μαθαίνουμε, δεν προοδεύουμε, κάτι που το βρίσκω απελπιστικό.

Το βιβλίο του Βασίλη Αλεξάκη Γιατί κλαις; κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε εικονογράφηση Νικόλα Ανδρικόπουλου.


ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ

Anna Wilson

Η Anna Wilson γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αυστραλία, σπούδασε και ακολούθησε ακαδημαϊκό δρόμο, ταξίδεψε πολύ και γνώρισε πολλά μέρη. Όμως πάντα αγαπούσε να ζωγραφίζει. Ένα συμβάν στη ζωή της έπαιξε καταλυτικό ρόλο, ώστε να παρατήσει την ακαδημαϊκή της ενασχόληση και να αφιερωθεί σε αυτό που πάντα αγαπούσε αλλά φοβόταν να τολμήσει: να ζωγραφίζει. Κάπως έτσι ξεκίνησε να εικονογραφεί παιδικά βιβλία. Κάπως έτσι συνεργάστηκε με τη συγγραφέα Holly Hughes και μαζί δημιούργησαν αυτό το συγκινητικό και πολύ ατμοσφαιρικό βιβλίο που μιλάει για τη φιλία, τη σημασία της προσφοράς και τη μαγεία του χειμώνα… Με αφορμή την κυκλοφορία στα ελληνικά του βιβλίου “Το αγόρι που έφερε το χιόνι” (εκδ. Μάρτης) η Ζωή Κοσκινίδου μίλησε με την εικονο-γράφο.

Αντώνης Παπαθεοδούλου & Μυρτώ Δεληβοριά

Είστε έτοιμοι να δώσετε “Εξετάσεις για την Αϊ-Βασιλική Ακαδημία”; Ο συγγραφέας Αντώνης Παπαθεοδούλου και η εικονογράφος Μυρτώ Δεληβοριά έχουν έτοιμα τα τεστ και τις δοκιμασίες που πρέπει να περάσετε για να γίνετε δεκτοί στην περίφημη αυτή ακαδημία. Ποιος θα είναι ο επόμενος Άι-Βασίλης και τι χρειάζεται τελικά κανείς για να περάσει τις εξετάσεις; Οι δύο βραβευμένοι και πολύ αγαπητοί στο αναγνωστικό κοινό δημιουργοί μίλησαν με τη Ζωή Κοσκινίδου για το νεό τους εικονογραφημένο βιβλίο, ένα από τα πιο ωραία, αυθεντικά αστεία, χριστουγεννιάτικα βιβλία που κυκλοφόρησαν φέτος, για το πώς συνεργάζονται, τα πραγματικά αστεία βιβλία και το “παιδί” στα κείμενα και τις εικονογραφήσεις τους, αντίστοιχα.

Mac Barnett & Jon Klassen

Το χριστουγεννιάτικο εικονογραφημένο βιβλίο “Πώς κατεβαίνει ο Αγιος Βασίλης από τις καμινάδες;” τα έχει όλα: παιχνιδιάρικο και πολύ αστείο κείμενο, εκπληκτική εικονογράφηση και εννοείται πως ως χριστουγεννιάτικο βιβλίο περικλείει όλη τη ζεστασιά και τη μαγεία των ημερών. Πίσω από το βιβλίο αυτό κρύβεται ένα πολύ γνωστό και αγαπημένο δημιουργικό δίδυμο, ο Αμερικανός συγγραφεάς Mac Barnett και ο Καναδός εικονογράφος και συγγραφέας Jon Klassen. Οι δυο τους έχουν δημιουργήσει μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα παιδικά εικονογραφημένα, είτε μαζί, είτε μόνοι τους. Με αφορμή την κυκλοφορία του νέου τους βιβλίου στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μάρτης, η Ζωή Κοσκινίδου μίλησε μαζί τους για τις απίθανες θεωρίες περί Αγιου Βασίλη που διατυπώνουν, τα αστεία και τις ιδέες που γίνονται βιβλία, αφήνοντας σαφή υπονοούμενα για πιθανή μετακόμιση στην Ελλάδα!