Συγγραφέας: Ντέιβ Έγγερς
Εικονογράφος: Σων Χάρρις
Μετάφραση: Πάρις Τσαγγαίος, Αναστασία Καραστάθη, Αργυρώ Πιπίνη
Εκδόσεις: Μέλισσα
Χρονιά έκδοσης: 2022
Ηλικίες: 5+
Τι μπορεί να κάνει ένας πολίτης; Θα πάρουμε πολλές απαντήσεις από τον Ντέιβ Έγγερς: να βοηθήσει τον γείτονα, να ασχολείται με τα κοινά, να διορθώσει το στραβό, να βοηθήσει να αλλάξουν οι νόμοι, να νοιάζεται για όλα, να προστατεύει το καλό, να μην κρύβεται και να μην αμφιβάλλει για τη δύναμή του.
Στο βιβλίο αυτό η αφήγηση και η εικονογράφηση αποτελούν δύο αυτόνομες, αλλά παράλληλες ιστορίες, που αφηγούνται τη δυναμική του ενεργού πολίτη. Θα μπορούσε κανείς να τις παρακολουθήσει ανεξάρτητα. Συνδυαστικά, όμως, η μία ενδυναμώνει την άλλη και ο αντίκτυπος στον αναγνώστη πολλαπλασιάζεται. Λόγια όπως “Ένας πολίτης…σώσει την κατάσταση, όταν όλα έχουν έρθει τα πάνω κάτω” στέκονται μεν αυτόνομα, συμπληρώνουν/όνται δε από την εικόνα διάσωσης μιας αναποδογυρισμένης χελώνας από τον νεαρό πολίτη που -αν και «έχει τα δικά του»- νοιάζεται για τον διπλανό του.
Η ιστορία των λέξεων αυτού του βιβλίου είναι πολύ αξιόλογη, ωστόσο κάθε φορά που το διαβάζω, την προσοχή μου τραβά η εικονογράφηση. Καταρχάς, αν και πρόκειται για απλές χάρτινες σελίδες, υπάρχει μια 3D προοπτική που προκαλείται από την τεχνική της χαρτοκοπτικής και χειροτεχνίας που χρησιμοποιούνται από τον εικονογράφο. Στα πιο ουσιαστικά, η επιλογή για πολίτες-παιδιά (και όχι ενήλικες), νιώθω πως έχει καλύτερο αντίκτυπο: μπορούν τα παιδιά ευκολότερα να ταυτιστούν, να παρακινηθούν και αποκτήσουν τις βάσεις ενός ευσυνείδητου πολίτη.
Ο εικονογράφος πιστεύω επίτηδες επέλεξε δύο προκλητικές πρώτες εικόνες: ενός -πιθανά φοβισμένου- αγοριού, να κοιτά ένα -πιθανά άγριο- παιδί με σκύλο να τρέχουν. Το «άδειασμα» του αναγνώστη στην υπόλοιπη εικονογραφική ιστορία είναι αφοπλιστικό: οι πρωταγωνιστές, προσεκτικά επιλεγμένοι -αναμεταξύ τους μια μουσουλμάνα, δύο μαύροι και ένα ξανθό αγόρι με φούστα τουτού!- είναι όλοι δημιουργικοί, προστατευτικοί, δυναμικοί αλλά και τρυφεροί, αλτρουιστές, αλληλέγγυοι, ενεργοί πολίτες, δηλαδή!
Στο τέλος του βιβλίου, ο Σων Χάρρις περνά ένα δυνατό μήνυμα: δείχνει πώς ο παρατηρητής των εξελίξεων (ή αλλιώς, όλοι εμείς που χαζεύουμε τα νέα από τον καναπέ μας) μπορεί, όχι μόνο να αφυπνιστεί από τους συμπολίτες του αλλά και, να ‘αποθεώσει’ το έργο τους, συνεισφέροντας σε αυτό όποτε νιώσει έτοιμος. Υποδηλώνεται δηλαδή η αξία της ενεργότητάς μας ως πολίτες, τόσο μέσω των έργων που μπορούμε να καταφέρουμε, όσο και ως μοχλός αφύπνισης και ενεργοποίησης των συμπολιτών μας.
