Εικονογραφημένες ιστορίες που θα μας κρατήσουν παρέα το καλοκαίρι

Photo: Stephen Andrews / Unsplash

Έτοιμοι για ένα καλοκαίρι γεμάτο βιβλία, ιστορίες, χρώματα και φανταστικές εικόνες; Η Κόκκινη Αλεπού ετοίμασε και σας παρουσιάζει μια λίστα με δεκαέξι εικονογραφημένα βιβλία, ιδανικά για μεγαλόφωνες αναγνώσεις, για να περνούν ευχάριστα οι διακοπές του καλοκαιριού.

Η συμμορία των 11 της Rocio Bonilla (εκδ. Κόκκινη Κλωστή Δεμένη) είναι μια όμορφη, θαλασσινή ιστορία, με πρωταγωνιστή το ντροπαλό ψαράκι που το έλεγαν Ιάσονα. Μια μέρα, μια ομάδα από μικρά και μεγάλα ψάρια εμφανίστηκαν μπροστά του και του ζήτησαν να γίνει μέλος της παρέα τους. Μόνο εκείνος, όχι οι φίλοι του… Ο Ιάσονας ένιωσε πολύ σπουδαίος. Είναι υπέροχο ν’ ανήκει στη συμμορία των 11 γιατί όλοι θαυμάζουν και σέβονται τα μέλη της. Όμως τους θαυμάζουν στ’ αλήθεια ή μήπως τους φοβούνται; Μια ιστορία για την πραγματική φιλία και τον σεβασμό προς τον άλλο, με ένα εικονογραφικό twist στο τέλος του βιβλίου που τονίζει την ουσία και τη σπουδαιότητα των δύο παραπάνω.

Ο κακός σπόρος των Τζόρι Τζον και Πιτ Όσγουολντ (εκδ. Διάπλαση, μτφρ. Αλίκη Καρυωτάκη) μιλάει για την ομορφιά της ψυχής μέσα από την ιστορία ενός ηλιόσπορου. Ενας σπόρος που κάποτε ζούσε στην αγκαλιά του μεγάλου ηλίανθου, βρέθηκε μια μέρα σε μια σακούλα ξηρών καρπών προς κατανάλωση. Αλλά αντί να φαγωθεί, βρέθηκε στραπατσαρισμένος μέσα στα σκουπίδια. Τότε όλα άλλαξαν για εκείνον. Εγινε κακός. Έλεγε ψέµατα χωρίς λόγο. ∆εν περίµενε ποτέ στην ουρά. Ποτέ δεν έπλενε τα χέρια του και τα πόδια του. Και έκανε κι ένα σωρό άλλα κακά πράγµατα και φυσικά όλοι έβλεπαν μόνο πάνω του το κακό. Κι εκείνος πίστεψε πως ήταν κακός. Ώσπου αποφάσισε να αλλάξει ή να προσπαθήσει τουλάχιστον.



H βιβλιοθήκη του Οράτιου του αγαπημένου Davide Cali, σε εικονογράφηση Sebastian Pelon (εκδ. Ικαρος, μτφρ. Μυρσίνη Γκανά) είναι μια όμορφη και λίγο συγκινητική ιστορία που περιστρέφεται γύρω από την αγάπη του γέρου Οράτιου για τα βιβλία. Ο συνταξιούχος πλέον άνδρας θα αποφασίσε να δημιουργήσει μια κινητή βιβλιοθήκη και με αυτή να μοιράζει ιστορίες στην περιοχή που ζει, στη Σικελία. Τη φτιάχνει, τη φορτώνει με κάθε λογής βιβλία και ξεκινάει τις καθημερινές του διαδρομές. Τι θα γίνει όμως όταν από λάθος η κινητή βιβλιοθήκη θα καταστραφεί; Η γεμάτη έντονα χρώματα και απλές γραμμές, που βγάζουν μια ρετρό ατμόσφαιρα, εικονογράφηση, σε συνδυασμό με την όμορφη ιστορία και τις ατελείωτες αναφορές στις ιταλικές λιχουδιές και τα τοπικά προϊόντα της γειτονικής χώρας, κάνει το βιβλίο να μοιάζει με έναν μίνι οδηγό του ιταλικού νότου και μας ανοίγει την όρεξη για ταξιδάκια. Μοναδική παραφωνία ένα τόσο δα μικρό λαθάκι στη μετάφραση, εκεί που το “una vieja ape” αποδίδεται ως “μέλισσα” (ape είναι είδος τρίκικλου της εταιρίας Piaggio, vieja σημαίνει παλιός) και κάνει λίγο την ανάγνωση να κολλήσει.

Ακόμα ένα βιβλίο με θαλασσινό θέμα, αυτή τη φορά χωρίς λόγια. Το βουβό βιβλίο (silent book) που βασίστηκε σε μια ιδέα των Αργυρώ Μουντάκη και Δώρα Ανδρεαδάκη και εικονογραφήθηκε από τον Κώστα Θεοχάρη, αφηγείται την ιστορία ενός ναυτικού, που μια νύχτα με έντονη καταιγίδα θα βρεθεί να κινδυνεύει επειδή ο φάρος δε λειτουργεί. Ο φαροφύλακας τότε θα ρίξει μια φωτοβολίδα, ενώ ο μικρός γιός του θα ρίξει το λάσο του για να πιάσει το φεγγάρι. Θα το τραβήξει κοντά στον φάρο, αντικαθιστώντας έτσι τη χαλασμένη λιχνία με τη λάμψη του. “To παιδί και το φεγγάρι” (εκδ. Ψυχογιός) είναι μια ιστορία για τη δύναμη της φαντασίας, εικονογραφημένο εντελώς κινηματογραφικά, με την ιστορία να εξελίσσεται από σελίδα σε σελίδα σαν να βλέπεις ταινία κινουμένων σχεδίων μικρού μήκους.



Ο Άλφονς είναι εδώ με ακόμα ένα βιβλίο, φτάνοντας έτσι τη σειρά στους οκτώ τίτλους. Στο “Τι είπε ο μπαμπάς, Άλφονς;” (εκδ. Μάρτης) ο αγαπημένος ήρωας των παιδιών συμμετέχει μαζί με τον πατέρα του και την αδερφή του στο συγύρισμα του σπιτιού. Είναι Σάββατο και πρέπει να γίνουν πρώτα όλες οι δουλειές, για να μπορέσουν μετά όλοι να ξεκουραστούν. Πρώτα τα ψώνια, μετά τα ρούχα, ύστερα το σπίτι. Ολα πρέπει να γίνουν στην ώρα τους και με τη σειρά τους. Κι όταν όλες οι δουλειές τελειώσουν τότε έρχεται η καλύτερη ώρα της ημέρα: η ώρα της χαλάρωσης. Ή μήπως όχι; Είναι τόσο ανακουφιστικό να ξέρεις ότι υπάρχουν εκεί έξω εικονογραφημένα βιβλία που στερούνται στερεοτύπων και επικεντρώνονται στην ουσία της ιστορίας. Με λόγο απλό, καθημερινό, πολύ χιούμορ και την ιδιαίτερη εικονογράφηση της Gunilla Bergstrom, αναγνώστες, μικροί και μεγάλοι, μπαίνουν στην ιστορία της σπουδαίας Σουηδής συγγραφέα και στο σύμπαν που δημιούργησε με ήρωα τον Άλφονς και απολαμβάνουν ακόμα μία “περιπέτεια” του μικρού αγοριού και της οικογένειάς του.

Βάλτε για λίγο τον εαυτό σας στη θέση της μικρής Λουίζας και θα καταλάβεται γιατί αυτό το βιβλίο της εικονογράφου Έφη Λαδά το αγαπάνε τα παιδιά. Γιατί κάνει εικόνα την ερώτηση που ακούν περισσότερο στη ζωή τους! Τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις; Η πρωταγωνίστρια της ιστορίας στο “Όταν μεγαλώσω θα σας πω” (εκδ. Ψυχογιός) δεν έχει καμία αγωνία για όσα αναρωτιούνται οι άλλοι για το μέλλον της. Τίποτα δεν έχει μεγαλύτερη σημασία γι’ αυτήν από το να παρατηρεί τα πάντα γύρω της και να αξιολογεί όσα βλέπει και ακούει. Όλα θα γίνουν την κατάλληλη στιγμή. Τώρα σημασία έχει να είναι παιδί. Όσο για το τι θα γίνει μετά; Ε, αυτό θα τους το πει όταν μεγαλώσει.



Έτοιμοι για μερικά μαγικά; “Ο Μάγος” (εκδ. Επόμενος Σταθμός) του Δημήτρη Μπασλάμ, σε εικονογράφηση της Χρύσως Χαραλάμπους έρχεται να μας… μαγέψει. Μια ιστορία σε έμμετρο λόγο, ένα αγόρι που θέλει όλα να γίνονται μαγικά και η καθημερινότητά του να αλλάζει με μια κίνηση του χεριού του ή δύο-τρία μαγικά λόγια. Αστείο, πολύχρωμο, διασκεδαστικό σαν τραγούδι με εύθυμο ρυθμό, ιδανικό για μεγαλόφωνες αναγνώσεις. Και το κοινό σας από κάτω θα γελάει τρανταχτά. Εξαιρετική η εικονογράφηση της Χαραλάμπους, με τα έντονα χρώματα και τις έντονες γραμμές, συμπληρώνει ιδανικά το μακροσκελές κείμενο του Δημήτρη Μπασλάμ και οι δύο μαζί μας παραδίδουν ένα ενδιαφέρον βιβλίο.

Αν ψάχνετε για ένα βιβλίο καληνύχτας, ιδανικό για τα μικρά παιδιά, τότε σας έχουμε το “Καληνύχτα, Λιλή” των Σιλβί Πουαλεβί και Charlotte Gastaut, σε μετάφραση Μαρίας Παπαγιάννη (εκδ. Καλέντη). Τα ζεστά, απαλά χρώματα και τα αντικείμενα του παιδικού δωματίου πρωταγωνιστούν στην ιστορία, οι ζωγραφιές κυριαρχούν, ενώ σε κάθε σελίδα εμφανίζεται η ηρεμία του ροζ σαν μια κλωστή που συνδέει όλα τα στάδια, με τους φόβους και τα όνειρα των παιδιών, για να τα οδηγήσει ήσυχα στη στιγμή της καληνύχτας. Τις εικόνες συνοδεύει το απλό και τρυφερό κείμενο της Σιλβί Πουαλεβί, το οποίο απέδωσε στα ελληνικά η Μαρία Παπαγιάννη, δίνοντας στο άκουσμα της ιστορίας αρμονία, μέσα από μια σχεδόν μελωδική ανάγνωση.



Η Maϊa Brami μας καλεί σε ένα ταξίδι για να ανακαλύψουμε τη Γη μας, το σπίτι μας, με ξεναγούς παιδιά! Φτιαγμενο σαν εικονογραφημένο μυθοπλαστικό ντοκιμαντέρ, χάρη και στη δουλειά της εικονογράφου Karine Daisay, το βιβλίο αυτό παρουσιάζει παιδιά από όλο τον πλανήτη που μιλούν για τις χώρες τους. Ενώ στην Ισπανία ο Χοσέ βοηθάει στο μάζεμα των ελιών που θα δώσουν ένα από τα καλύτερα ελαιόλαδα στον κόσμο, η Άκους από την Γκάνα ονειρεύεται τα ποδήλατα του μέλλοντος, από μπαμπού. Στο μεταξύ, ο Σονάμ, μαθητής σε ένα πράσινο σχολείο του Μπουτάν, μαθαίνει πως η πραγματική επιτυχία είναι να είσαι ευτυχισμένος. Το «Η Γη είναι φίλη μου» (μτφρ. Σπύρος Γιανναράς, εκδ. Καπόν) ξετυλίγονται ιστορίες ειπωμένες από χίλια παιδικά. Η μεγάλη σε μέγεθος γραμματοσειρά βοηθάει την πρώτη ανεξάρτητη ανάγνωση, ενώ η πολύχρωμη εικονογράφηση κεντρίζει αμέσως το ενδιαφέρον.

Παραλία ή κάμπινγκ; Όποιοι και από τα δύο να διαλέξετε για τις φετινές σας διακοπές, το σίγουρο είναι ότι η Bluey θα σας ακολουθήσει! Και τα δύο εικονογραφημένα βιβλία, με όχημα τη φαντασία και το χιούμορ, μιλούν με απλό τρόπο για «μεγάλα» θέματα και συμβάλλουν στην ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης των παιδιών. Τόσο το “Κάμπινγκ” όσο και το “Παραλία” (μτφρ. Δώρα Γιακουμή, εκδ. Anubis) αποτελούν τρυφερές εικονογραφημένες περιπέτειες που πραγματεύονται τη δύναμη της παιδικής αθωότητας και φαντασίας, που δε γνωρίζει σύνορα και διαφορές.



Μπορούμε στ’ αλήθεια να βοηθήσουμε τα δέντρα; Μπορούν τα δάση να σωθούν και μαζί με αυτά ολόκληρος ο πλανήτης; Και πώς μπορούν να βοηθήσουν σε αυτό τα παιδιά (αλλά και οι μεγάλοι); Ένας ιαγουάρος, ένας ουρακοτάγκος, δύο αρκουδάκια και ένας σκίουρος δείχνουν τον δρόμο, και έτσι τα πάντα είναι δυνατά! Γιατί αν βοηθήσουμε εμείς τα δέντρα, θα βοηθήσουμε ολόκληρο τον πλανήτη. Το “Μπορούμε στ’ αλήθεια να βοηθήσουμε τα δέντρα;” των Katie Daynes και Róisín Hahessy (μτφρ. Βασιλική Νίκα, εκδ. Πατάκη), είναι ένα βιβλίο γνώσεων ιδανικό για μικρά παιδιά, με πολύ πλούσι εικονογράφηση, κείμενα κατάλληλα για ηλικίες 4+ και τόσες πληροφορίες όσες ένα παιδί μπορεί να κατανοήσει και να απορροφήσει.

Ο Ρομπέν των θαλασσών και οι Νταήδες του βυθού (εκδ. Susaeta) της Γιώτας Αλεξάνδρου, σε εικονογράφηση Βασίλη Γρίβα επανακυκλοφορεί και διηγείται ξανά την ιστορία του Ιερεμία. Ο Ξιφίας Ιερεμίας υποφέρει καιρό από τα Κοφτερά Χαμόγελα, τους Νταήδες του Βυθού. Και υποφέρει σιωπηλά. Ώσπου ανοίγει την καρδιά του στη νονά του τη Γοργόνα, υψώνει τη… μύτη και τους κοιτάζει στα μάτια ήρεμα και θαρρετά. Και βάζει τα όριά του. Δίπλα του στέκονται και όλα τα πολύπαθα ψάρια του βυθού. Η ιστορία της Γιώτας Αλεξάνδρου μιλάει για τον σχολικό εκφοβισμο, ενώ στις πίσω σελίδες του βιβλίου υπάρχει και παράρτημα με συμβουλές προς τα παιδιά που σε περιστατικά σχολικού εκφοβισμού είναι στη θέση του θύματος, του θύτη ή του θεατή, καθώς και προτάσεις για την επεξεργασία της ιστορίας στη σχολική τάξη.



Η μικρή λαγουδίνα ετοιμάζει τα πιο νόστιμα και λαχταριστά γλυκά σε ολόκληρο το δάσος. Τα ζυμώνει με μεράκι και φαντασία, τα ψήνει με αγάπη και φροντίδα και τα μοιράζει με καλοσύνη και γενναιοδωρία σ όλους του κατοίκους του δάσους. Όταν ο πεινασμένος λύκος δοκιμάσει τα γλυκά της, συμβαίνει κάτι μαγικό. Το “Η ζαχαρένια καρδιά του λύκου” (Ελληνοεκδοτική) της Ευθυμίας Ανδριώτη, σε εικονογράφηση της Ναταλίας Καπατσούλια, είναι μια ιστορία για τη «ζαχαρένια» δύναμη της αγάπης, που πάντα γλυκαίνει και ομορφαίνει τη ζωή και αλλάζει την τροπή των πραγμάτων.

Ένα δώρο προορίζεται για το αρκουδάκι. Το πακέτο όμως βρίσκεται όμως στην άλλη πλευρά του ποταμού. Το αρκουδάκι, για να ανοίξει το δώρο, πρέπει να περάσει το ποτάμι και να βραχεί. Το αναβάλλει διαρκώς και το αφήνει για Μετά, Πιο Μετά και Σε Λίγο, οι οποίοι έρχονται και του κάνουν παρέα όσο περιμένει. Με το πέρασμα του χρόνου οι φίλοι του μετατρέπονται σε Πριν, Πιο Πριν, Πριν Λίγο. Το αρκουδάκι και μαζί και οι μικροί αναγνώστες του βιβλίου του Βίκτωρα Μοσχόπουλου “Όχι τώρα” (εκδ. Πατάκη) μαθαίνουν μέσα από αυτό το σύγχρονο παραμύθι την αξιοποίηση του χρόνου όταν ο καινούριος φίλος, το Τώρα, μας παίρνει από το χέρι και μας αποκαλύπτει την ανάγκη της δράσης.



Ο Μαρίνος είναι ένα τιγράκι που ονειρεύεται να εξερευνήσει τα πιο σκοτεινά βάθη των ωκεανών. Το μόνο που του χρειάζεται είναι κουράγιο, αποφασιστικότητα και… να φτιάξει ένα υποβρύχιο. Πάμε να ακολουθήσουμε όλοι μαζί τον Μαρίνο στις περιπέτειές του κι έπειτα να ανακαλύψουμε τι έκαναν τρεις διάσημοι εξερευνητές των ωκεανών. “Ο Μαρίνος στα βάθη της αβύσσου” της Sharon Rentta ανήκει σε μια πολύ ενδιαφέρουσα σειρά εικονογραφημένων βιβλίων γνώσεων για μικρά παιδιά με τίτλο “Ζωάκια εξερευνητές” (εκδ. Δεσύλλας), μτφρ. Μυρτώ Καλοφωλιά). Τρία διαφορετικά ζωάκια, ο Μαρίνος ο τίγρης, η Ανθή η πολική αρκούδα και η Στέλλα η σκιουρίνα, ζουν τις περιπετειές τους και παράλληλα παρέχουν στα παιδιά πλήθος πληροφοριών για τα σημεία που επισκέπτονται. Η εικονογραφηση των βιβλίων είναι αυτή που σίγουρα θα σας κεντρίσει το ενδιαφέρον, με την ρετρό αισθητική και την έντονη παιδικότητα.

Το Ταξίδι της Σταγόνας της Nίκης Ευελπίδου, σε εικονογράφηση της Zafouko Yamamoto (Ελληνοεκδοτική) είναι το πρώτο παραμύθι της σειράς γνώσεων Περιβαλλοντικές Ιστορίες. Η σειρά αυτή στόχο έχει αφενός να εξοικειωθούν τα παιδιά με θέματα φυσικής γεωγραφίας, περιβάλλοντος και γεωλογίας μέσα από ιστορίες εμπνευσμένες από αληθινά γεγονότα, οι οποίες περιγράφουν απλουστευμένα πραγματικές διεργασίες που συμβαίνουν στη φύση. Αφετέρου, να κατανοήσουν πως στη φύση, όπως και στη ζωή γενικότερα, κάθε δράση οδηγεί σε μια αντίδραση, ώστε μεγαλώνοντας να γίνουν σκεπτόμενοι και ευαισθητοποιημένοι ενήλικες. Στο πρώτο βιβλίο Το Ταξίδι της Σταγόνας παρακολουθούμε την πορεία που ακολουθεί η σταγόνα της βροχής σε περίπτωση αιφνίδιας πλημμύρας. Παρουσιάζονται οι πραγμα­τικές διεργασίες που συμβαίνουν από τη στιγμή που η βροχή αρχίζει το ταξίδι της στην επιφάνεια της γης, μέχρι να επιστρέψει –μέσω της εξάτμισης– στην ατμόσφαιρα. Η έκδοση πλαισιώνεται από αφηγηματικούς χάρτες (η πρόσβαση είναι δωρεάν, σαρώνοντας τον σχετικό QR-CODE) που συνδυάζουν κείμενο, φωτογραφίες και βίντεο και με τρόπο παραστατικό «ξεναγούν» τους μικρούς και μεγάλους αναγνώστες στις περιοχές, τα γεγο­νότα και τις καταστάσεις που συνδέονται με το Ταξίδι της Σταγόνας. Η Νίκη Ευελπίδου είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών. Η έρευνα της επικεντρώνεται στη γεωμορφολογία, παράκτια γεωμορφολογία, τις μεταβολές της θαλάσσιας στάθμης, την παλαιογεωγραφία, τη μελέτη και μοντελοποίηση φυσικών κινδύνων, δίνοντας έμφαση στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και της καινοτομίας.

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ