Γράφει η Χριστίνα Φιλήμονος, rights manager,
μεταφράστρια και επιμελήτρια στις Εκδόσεις Carnivora
Το Άγριο Βιβλίο εγκαινιάζει τη νεανική σειρά της Carnívora, Dionea, δίνοντας ταυτοχρόνως το στίγμα της με τον πιο εύγλωττο τρόπο. Πρόκειται, δηλαδή, για έναν τίτλο τόσο σύγχρονο όσο και δυνάμει διαχρονικό, που φέρει τα χαρακτηριστικά των βιβλίων που γίνονται συνήθως κλασικά.
Από τη μία, το περιεχόμενο και η αυτοαναφορικότητά του, που φέρνουν στο επίκεντρο τη λογοτεχνία, τη φιλαναγνωσία και την τεράστια αξία των βιβλίων σε πολλαπλά επίπεδα της κοινωνίας και της ζωής μας, το καθιστούν ένα ανάγνωσμα γεμάτο αναμνήσεις, ζεστασιά, χιούμορ, στοιχεία που πάνε κόντρα στον «άγριο» τίτλο του. Από την άλλη, η ασυναγώνιστη πένα ενός εκ των κορυφαίων πεζογράφων της Λατινικής Αμερικής, η αβίαστη και πλούσια πρόζα του Βιγιόρο, κάνει τη ροή του κειμένου απολαυστική.
Κυρίως για τους παραπάνω λόγους το θεωρήσαμε ένα βιβλίο παντός καιρού και για όλες τις ηλικίες. Όσο από κάποιον ενήλικα η βιβλιοφιλική αυτή ιστορία ενηλικίωσης μπορεί να διαβαστεί αναδρομικά, με κάποια νοσταλγία και περιέργεια, με διαφορετικό τρόπο θα προσεγγιστεί από έναν έφηβο, που βρίσκεται ίσως στα πρώτα σκαλοπάτια της σχέσης του με τη λογοτεχνία.
Η περιπέτεια του δεκατριάχρονου Χουάν θυμίζει το ταξίδι κάθε αναγνώστη που αφήνει πίσω του τις ταμπέλες της «καλής» και «κακής» λογοτεχνίας ή του μέτριου ή κακού μαθητή και τη σύνδεση του διαβάσματος με τη νόρμα και την υποχρέωση. Με τη βοήθεια του ιδιόρρυθμου, φοβερά ενδιαφέροντα θείου Τίτο, θα μάθει για την αξία της συν-ανάγνωσης, για το πώς τα βιβλία είναι ζωντανοί οργανισμοί και αλλάζουν με την κάθε ανάγνωση, πώς γίνονται καλύτερα όταν μοιραζόμαστε το περιεχόμενό τους, για το πώς η λογοτεχνία μπορεί να λειτουργήσει ως καταφύγιο για τον καθένα μας, ανοίγοντας έναν κόσμο που καθρεφτίζει τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τις δυνατότητές μας· με λίγα λόγια, για το πώς μας συνδέουν με τον εαυτό μας και με τους γύρω μας. Στο Άγριο Βιβλίο τα βιβλία παρουσιάζονται ως φάρμακα της ψυχής (με έμμεσες αναφορές στην πρακτική της βιβλιοθεραπείας): «Πόσο ωραίο θα ήταν να πήγαινες σε ένα μέρος μισό βιβλιοθήκη και μισό φαρμακείο! […] Ένα μέρος όπου η φαντασία θα αποτελούσε μέρος της πραγματικότητας. Ένα μέρος γεμάτο φάρμακα, για τις αρρώστιες που θεραπεύονται με χάπια, αλλά και για αυτές που θεραπεύονται με βιβλία».
Εντυπωσιακό είναι το πώς σε όλη την έκταση του έργου οι αναφορές σε μεγάλους συγγραφείς του παγκόσμιου λογοτεχνικού χάρτη εμπλέκονται με τρόπο απολύτως φυσικό και αδιάκριτο με τις αναφορές σε φανταστικά βιβλία και χαρακτήρες. Με αυτόν τον τρόπο ο συγγραφέας πετυχαίνει να φαίνεται η ανάγνωση και η ενασχόληση με τη λογοτεχνία ως αναπόσπαστο, ζωντανό κομμάτι της καθημερινότητας των (επίσης φανταστικών) χαρακτήρων. Η βαθιά γνώση της λογοτεχνίας που έχει ο Χουάν Βιγιόρο μετατρέπεται μέσω του μαγικού ρεαλισμού, έντονου σε όλο το βιβλίο, σε μια συζήτηση κι ένα παιχνίδι με τον αναγνώστη. Πέρα από τα μηνύματα, τη στοργική του ατμόσφαιρα, τους ιδιαίτερους χαρακτήρες και την ευφυΐα του, το Άγριο Βιβλίο είναι, κυρίως, ένα βιβλίο γεμάτο μαγεία.
