Η Τέχνη και τα παιδικά βιβλία ως σωσίβια σε δύσκολους καιρούς

Η Μαρία Μαντουβάλου, υπεύθυνη του παιδικού τμήματος στον Ευριπίδη της Κηφισιάς, επιλέγει και προτείνει κάθε μήνα βιβλία από τις νέες κυκλοφορίες που έφτασαν στα βιβλιοπωλεία.

Η Τέχνη δεν είναι αυτή που βοηθά τον άνθρωπο στην επιβίωση του αποκαλύπτοντάς του την εσωτερική αλήθεια; Η ηρωίδα του βιβλίου είναι ένα κορίτσι που ζει σε μια σύγχρονη μεγαλούπολη, όπου όλα τα βλέπει ίδια, μονότονα και άχροα. Την παρακολουθούμε να διασχίζει τους πολυπληθείς δρόμους. Το κορίτσι βλέπει τους ανθρώπους να κινούνται βιαστικά, σχεδόν παρόμοια, τους περισσότερους απορροφημένους στην οθόνη του κινητού τους. Το κορίτσι είναι αυτό που θα προσέξει το μπλε βιβλίο με το άλογο στο εξώφυλλο και θα το πάρει μαζί της. Επιστρέφοντας στο διαμέρισμα της, ένα διαμέρισμα που το αισθάνεται γκρίζο, μονόχρωμο, βαρετό, όπως τα υπόλοιπα της πολυκατοικίας όπου μένει, θα ανοίξει το βιβλίο και το άλογο θα τη ταξιδέψει σε κόσμους πολύχρωμους. Η ζωή της δεν θα είναι πια ποτέ η ίδια. Μια έκρηξη χρωμάτων συμβαίνει που αναμορφώνει την στερεότυπη ζωή μας μέσα από το βιβλίο «Γαλάζιος Καβαλάρης»  του Καναδού συγγραφέα και εικονογράφου Geraldo Valerio που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος. Ένα βιβλίο που εμπνεύστηκε από το καλλιτεχνικό κίνημα Γαλάζιος Καβαλάρης των εξπρεσιονιστών ζωγράφων Wassily Kandinsky και Franz Marc. Γαλάζιος Καβαλάρης λοιπόν ή πώς η Τέχνη μεταμορφώνει τη ζωή μας μέσα από τη μουσική των χρωμάτων. Ένα επίκαιρο βιβλίο για τον σημαντικό ρόλο της Τέχνης σε οποιαδήποτε μορφή της, ιδίως σε δύσκολους καιρούς.

Και μέσα στα αυστηρά πρέπει και τα μη των τελευταίων καιρών, ήρθε η Φυλή των Βρομύλων σαν μία ανάσα ελευθέριας να μας χαρίσει γέλιο μέσα από την απίστευτη εικονογράφηση της Magali Le Huche, γνωστής από τη σειρά μουσικών βιβλίων με ήρωα τον Ρένο (Ο Ρένος και ο Μότσαρτ,ο Ρένος και η τζαζ κλπ, εκδ. Πατάκη). Τα παιδιά της Φυλής των Βρομύλων απολαμβάνουν τη ζωή τους στη φύση και τα καταφέρνουν μια χαρά χωρίς την ανάγκη των μεγάλων. Συμβιώνουν αρμονικά με τους φίλους τους τα ζώα, χαίρονται την ελευθερία, τη ζωή που τους χαρίζει η απλότητα της φύσης, μαθαίνουν. Η ελευθερία τους θα απειληθεί από τη διευθύντρια του ορφανοτροφείου του γειτονικού χωριού. Η Υβόν Καρέ έχει βάλει στόχο να τα κλείσει στο άψογα τακτοποιημένο ορφανοτροφείο όπου η πειθαρχία, η τιμωρία, οι κανόνες και οι εντολές κατακλύζουν κάθε γωνιά του. Θα τα καταφέρει η Φυλή των Βρομύλων να σώσει τον τρόπο ζωής της, να πείσει τους ενήλικες για το δίκιο της και ακόμα και την Υβόν Καρέ πως θα της έκανε καλό να λερωθεί κι εκείνη λίγο; «Η Φυλή των Βρομύλων»  των  Elise Gravel και Magali Le Huche κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μικρή Σελήνη. Η Φυλή των Βρομύλων με το σκίτσο της Magali Le Huche γιορτάζει τη χαρά της ελευθερίας που χαρίζει η απλότητα.

Η εικονογράφηση του Lane Smith  δεν μπορούσε να περάσει απαρατήρητη. Ο δημιουργός των «There is a tribe of kids» και «Είναι βιβλίο» (εκδόσεις Καλειδοσκόπιο), συνεργάζεται με τον Jory John, γνωστό από τα βιβλία «Καληνύχτα λέμε», «Εντάξει λέμε», «Σε αγαπάω λέμε» (εκδόσεις Παπαδόπουλος) για να φτιάξουν το «Μία καμηλοπάρδαλη με λαιμουδένιο λαιμό» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα. Ο Έντουαρντ είναι μία καμηλοπάρδαλη δυσαρεστημένη, μην πω δυστυχισμένη, με τον τεράστιο λαιμό της. Αισθάνεται πως όλοι τον κοιτάζουν και όπως χαρακτηριστικά λέει: «είναι ένας λαιμός που μόνο μία μαμά θα μπορούσε να αγαπήσει». Βρίσκει υπέροχο τον λαιμό όλων των άλλων ζώων και προσπαθεί να καμουφλάρει το δικό του. Η συνάντηση με τον Σάιρους τη χελώνα θα αλλάξει τον τρόπο  που βλέπει τον εαυτό του, που αντιλαμβάνεται το ωραίο και το άσχημο, το φυσιολογικό και το μη φυσιολογικό. Πολλά βιβλία έχουν γραφτεί και μάλιστα με ήρωες ζώα για την αυτοεκτίμηση, όμως εδώ ξεχωρίζω το δέσιμο της εικονογράφησης με τη λιτή, με χιούμορ και ευγένεια αφήγηση.

Στις δύσκολες στιγμές μας δεν υπάρχει πάντα κάτι που σκεφτόμαστε και όλα γίνονται καλύτερα; Και τι είναι αυτό που δίνει ζωή στα όνειρα αν όχι οι εμπειρίες; Ο Ρέι ζει μέσα σε ένα ντουλάπι, οι εμπειρίες του ελάχιστες, έτσι που τη ζωή του την  αισθάνεται άδεια και βαρετή, ο ύπνος του είναι δίχως όνειρα. Όλα όμως θα αλλάξουν την ημέρα που θα βγει από το ντουλάπι και θα κάνει ένα ταξίδι. Ο κόσμος του δεν θα είναι πια ίδιος  ακόμα και μέσα σε ένα ντουλάπι. Ο Ρέι είναι ο ήρωας στο βιβλίο της Μαριάνα Κόπο «Ρέι μία φωτεινή μέρα»  που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Ένα βιβλίο για τις εμπειρίες που διεγείρουν τη φαντασία μας, που δίνουν ζωή στα όνειρα μας, που μας μαθαίνουν να βλέπουμε. Για να θυμόμαστε και να ελπίζουμε,για να συγκρίνουμε και να μαθαίνουμε,για να ζούμε.

Την ανάγκη των εμπειριών και των αναμνήσεων που αυτές γεννούν βρίσκουμε και στο βιβλίο «Σ’ ένα βάζο μέσα» της Ντέμπορα Μαρσέρο που επίσης κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Όπως εμείς ανατρέχουμε στο ημερολόγιο μας ή σε ένα άλμπουμ με φωτογραφίες έτσι και ο Λουέλιν επιστρέφει στις αγαπημένες του αναμνήσεις που έχει συλλέξει σε μικρά γυάλινα βάζα. Η εικόνα με τα πολυάριθμα βάζα που γεμίζουν τα ράφια του δωματίου, το καθένα να μπορεί να αφηγηθεί τη δική του μοναδική ιστορία, είναι εξαιρετική. Οι εμπειρίες του, όλα αυτά που απολαμβάνει καθημερινά, του δίνουν μεγαλύτερη χαρά και αποκτούν μεγαλύτερη αξία όταν τα μοιράζεται με την φίλη του Έβελιν. Όταν η Έβελιν θα μετακομίσει στην πόλη, η φιλία τους θα κρατήσει καθώς στέλνουν ο ένας στο άλλον βάζα με ό,τι βιώνουν στην καθημερινότητα τους, φέρνοντας έτσι ο ένας τον άλλον κοντά του. Ένα πρωινό που ο Λουέλιν μαζεύει χρώματα της φύσης που τόσο αγαπά για να τα στείλει στην φίλη του, θα συναντήσει  τον Μαξ. Ευτυχώς έχει ένα ακόμα βάζο μαζί του για να μοιραστεί με το νέο φίλο που μπαίνει στη ζωή του.

Η μαγεία των ήχων του επόμενου βιβλίου με πρόλαβε στο κλείσιμο της στήλης. Μετά τον παλιότερο ήχο στο διάστημα, τον ήχο του Μπιγκ Μπανγκ, περίπου 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, όλα έγιναν δυνατά. Ο κόσμος μας αποτελείται από ένα σύνολο άπειρων ήχων,από τον ήχο της χιονόπτωσης έως τον δικόμας μονάδικο ήχο της φωνής. Αναζητώντας την αρμονία δημιουργούμε τη μουσική,απολαμβάνουμε τους ήχους της φύσης, κατασκευάζουμε σπάνια σπίτια που παράγουν μελωδίες,αν και το συνηθισμένο σπίτι μας είναι από μόνο του ένα σύνολο μουσικών οργάνων! Το σώμα μας μάς μιλά μέσα από τους τόσους ήχους που παράγει. Αναζητώντας τρόπους επικοινωνίας χρησιμοποιούμε τον ήχο της φωνής μας. Υπάρχουν τόσες χιλιάδες γλώσσες επικοινωνίας στον κόσμο αν και δεν είναι λίγες οι φορές που και πάλι δεν μπορούμε να συννενοηθούμε και προτιμούμε τη σιωπή για να αφουγκραστούμε, να αντιληφθούμε καλύτερα. Το βιβλίο των Romana Romanyshyn και  Andriy Lesiv, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Φουρφούρι, είναι γεμάτο από τους ήχους του κόσμου,είναι ένα βιβλίο που το αφουγκρά ζεσαι, ένα ευφυές βιβλίο!


H Mαρία Μαντουβάλου είναι υπεύθυνη του παιδικού τμήματος του Βιβλιοπωλείου Ευριπίδης (κατάστημα της Κηφισιάς). Γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά μεγάλωσε στην Πάτρα. Την παιδική της ηλικία την έζησε στους κήπους και τα κτήματα του Σκαγιοπούλειου Ιδρύματος, αρχικά Γεωργικής Σχολής, όπου ο πατέρας της υπήρξε διευθυντής. Τελείωσε το σχολείο στην Πάτρα και ξεκίνησε τις σπουδές της στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών, που όμως δεν τις τελείωσε, καθώς η γνωριμία της με τη Νέλλη Βουτσινά στο βιβλιοπωλείο “Τροχός” την οδήγησε σε άλλους δρόμους. Έτσι ξεκίνησε η βιβλιοπωλική της σταδιοδρομία. Στη συνέχεια η γνωριμία της με την Αναστασία Λαμπρία και τον Κώστα Παπαδόπουλο των εκδόσεων Ποταμός της έδωσε την ευκαιρία να εργαστεί στα βιβλιοπωλεία τους, Ex-Libris και Ποταμός.

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ

Βιβλία που προβληματίζουν και συγκινούν

Η Μαρία Μαντουβάλου, υπεύθυνη του παιδικού τμήματος στο βιβλιοπωλείο “Ευριπίδης” της Κηφισιάς, επιλέγει και προτείνει κάθε μήνα βιβλία από τις νέες κυκλοφορίες που έφτασαν στα βιβλιοπωλεία.

Τα βιβλία του φθινοπώρου (μέρος β’)

Η Μαρία Μαντουβάλου, υπεύθυνη του παιδικού τμήματος στο βιβλιοπωλείο “Ευριπίδης” της Κηφισιάς, επιλέγει και προτείνει κάθε μήνα βιβλία από τις νέες κυκλοφορίες που έφτασαν στα βιβλιοπωλεία.

Τα βιβλία του φθινοπώρου (μέρος α’)

Η Μαρία Μαντουβάλου, υπεύθυνη του παιδικού τμήματος στο βιβλιοπωλείο “Ευριπίδης” της Κηφισιάς, επιλέγει και προτείνει κάθε μήνα βιβλία από τις νέες κυκλοφορίες που έφτασαν στα βιβλιοπωλεία.