Δε θα έπρεπε να γράφω αυτό το αφιέρωμα. Δε θα έπρεπε να υπάρχει λόγος να γράφω για comics που ασχολούνται με ζητήματα σεξουαλικότητας και φύλου, όπως δε θα έπρεπε να γιορτάζουμε έναν μήνα για τα αυτονόητα. Αλλά να που είμαστε – ακόμα – εδώ. Σε αυτό το μικρό αφιέρωμα θα σας μιλήσω για μερικά από τα αγαπημένα μου comics για παιδιά και εφήβους που τυχαίνει να πραγματεύονται και τέτοια θέματα. Ή αλλιώς «Μετά το Heartstopper τι;»
Για να σας προετοιμάσω. Όλα στα αγγλικά θα είναι, γιατί ως γνωστόν, αν δεν γίνει κάτι σούπερ επιτυχημένη σειρά σε συνδρομητική πλατφόρμα, δε μεταφράζεται και δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα. Όπως ακριβώς έγινε και με την τηλεοπτική σειρά Heartstopper, που βασίστηκε στην ομώνυμη σειρά comic books της Alice Oseman, έκανε χαμό στο Netflix για να φτάσει και σε εμάς μεταφρασμένο στα ελληνικά (εκδ. Διόπτρα). Μακάρι, λοιπόν, αυτό το αφιέρωμα να κεντρίσει το ενδιαφέρον των εκδοτικών, αλλά και των δημιουργών, ώστε να αποτινάξουν όποιο φόβο έχουν και να τολμήσουν το αυτονόητο: να εκδώσουν καλές ιστορίες που μπορεί να συμπεριλαμβάνουν και LGBTQ+ θέματα.
Drama (Raina Telgemeier, Scolastic/Graphix, 2012)
Αν πρώτη φορά ακούτε για τη Raina Telgemeier, είστε τυχεροί. Είναι μια εξαιρετική δημιουργός, πολυβραβευμένη που έχει το μαγικό τρόπο να μιλά για την εφηβεία και τα θέματά της. Στο Drama ακολουθούμε την Callie, ένα κορίτσι Γυμνασίου που του αρέσει να στήνει θεατρικές παραγωγές – εξού και το Drama του τίτλου. Αλλά επειδή μιλάμε για Γυμνάσιο προφανώς η λέξη drama δεν αφορά μόνο αυτό, αλλά όλο το δράμα που ζουν τα εφηβάκια.
Το όνειρό της Callie είναι να στήσει ένα φαντασμαγορικό μιούζικαλ για τη γιορτή του σχολείου. Τότε μπαίνουν στη ζωή της ο Justin και ο Jesse. Ο Justin είναι ανοιχτά ομοφυλόφιλος. Η Callie ερωτεύεται τον Jesse, αλλά εκείνος μάλλον ακόμα το παλεύει μέσα του. Εφηβικοί έρωτες και σεξουαλικότητες που δεν έχουν αναδυθεί. Αθώα φιλιά μεταξύ αγοριών και η αιώνια αναζήτηση: «με θέλει;». Πόσο σημαντικό αυτό το «με θέλει». Όχι μόνο αυτός που γουστάρεις αλλά αν σε θέλει η οικογένεια και οι φίλοι σου. Αν σε αποδέχεται η κοινωνία. Αυτό και αν είναι δράμα.
Η Telgemeier έχει έναν ιδιαίτερο τρόπο να αναδεικνύει όλα τα σοβαρά θέματα που ακουμπάει. Από το θάνατο και την αρρώστια μέχρι την απόρριψη, όλα της τα έργα ξεχειλίζουν από ζωή, τρυφερότητα και χιούμορ. Και οι κόσμοι που πλάθει είναι ζωντανοί και όμορφοι. Και εδώ με πολύ απλό αλλά όχι απλοϊκό, μπλεγμένο μέσα σε μια ιστορία βάζει και το θέμα της ομοφυλοφιλίας. Αρμονικά. Όπως θα έπρεπε να είναι. Οπότε εννοείται έχει απαγορευτεί στο Τέξας…
Lumberjanes (Shannon Watters, Grace Ellis, Gus Allen, ND Stevenson, Boom Box!, 2014-2020)
Κανονικά αυτό θα έβαζα πρώτο πρώτο, πάνω πάνω σε λίστες κάθε είδους, πρώτη μούρη σε ράφια. Αλλά είπα να «αποφοιτήσετε» πρώτα από την Telgemeier για να βουτήξετε στον υπέροχα παρανοϊκό κόσμο του Lumberjanes. Πέντε κορίτσια πάνε στην κατασκήνωση Miss Qiunzella Thiskwin Penniquiqul Thistle Crumpet’s Camp for Girls Hardcore Lady Types. Και από αυτό και μόνο καταλαβαίνουμε ότι το Lumberjanes είναι το απόλυτο εφηβικό comic για τον φεμινισμό και όχι μόνο. Οι Jo, April, Molly, Mal και Ripley τα βάζουν με ανθρώπους που μεταμορφώνονται σε αρκούδες, με τρίματες αλεπούδες, με γρίφους και αινίγματα αλλά πάνω από όλα τα βάζουν με την πατριαρχία και το κατεστημένο!
Γιατί είναι στη λίστα; Γιατί η αρχηγός της παρέας Jo είναι ένα transgender κορίτσι που μεγαλώνει με δύο μπαμπάδες και αυτό καθόλου δεν απασχολεί κανέναν και καμία από τις αδερφικές της φίλες. Παράλληλα, η Molly με την Mal είναι ζευγάρι και συχνά βλέπουμε στο comic τρυφερά καρέ με τις δυο τους.
Για αυτό είναι σε αυτή τη λίστα με τα LGBTQ+ comics για παιδιά. Το γιατί είναι στη λίστα από τα καλύτερα πράγματα που έχω διαβάσει τα τελευταία χρόνια δεν έχει καμία σχέση με αυτό και δεν είναι καν κεντρικό σημείο της ιστορίας. Και αυτός είναι ο ιδανικότερος τρόπος να μιλήσεις για ένα θέμα που ακόμα διχάζει. Να παρουσιαστούν μέλη της LGBTQ+ κοινότητας όχι ως κάτι ιδιαίτερο και ξεχωριστό, όχι ως αξιοθέατο αλλά μέλη ισότιμα και σεβαστά της κοινότητας.
Monstress (Marjorie Liu, Sana Takeda, Image Comics, 2015-σήμερα)
ΕΠΙΚΟ! Η μόνη λέξη που μπορεί να περιγράψει το Monstress – και λίγα λέω. Σάρωσε τα πάντα από βραβεία και συνεχίζει να μας ταξιδεύει σε ένα κόσμο τόσο υπέροχο και βαθύ αλλά ταυτόχρονα ανατριχιαστικό.
Μαγεία και δαίμονες, φιλία και καθήκον, επικές μάχες, όλα μπλέκονται σε αυτή την ιστορία που ξετυλίγεται με ασύλληπτα καλό σχέδιο.
Α, και όλα αυτά παρεμπιπτόντως μέσα σε μια μητριαρχική κοινωνία, όπου η πρωταγωνίστρια είναι σε ομοφυλοφιλική σχέση. Και μιλώντας για την πρωταγωνίστρια, η Maika είναι μία από τις πιο παντοδύναμες κεντρικές φιγούρες που έχω συναντήσει, ελκυστική και ταυτόχρονα τρομαχτική. Το Monstress είναι μια απολαυστικά γκέι ιστορία που διαδραματίζεται σε έναν σκληρό και σκοτεινό κόσμο steampunk που αξίζει να ζήσετε μικροί μεγάλοι.
The Witch Boy (Molly Knox Ostertag, Scolastic/Graphix, 2017).
Καλά που κάνουμε και αυτές τις λίστες για να θυμόμαστε ότι έχουμε και κάτι τριλογίες να ολοκληρώσουμε. Μία από αυτές είναι και το Witch Boy. Στην κεντρική οικογένεια της ιστορίας, τα αγόρια μαθαίνουν να αλλάζουν τη μορφή τους, ενώ τα κορίτσια γίνονται μάγισσες. Δεν υπάρχουν εξαιρέσεις, δεν μπορεί να γίνει αλλιώς, δεν επιτρέπεται να γίνεις κάτι άλλο πέρα από αυτό που προστάζει ο νόμος και η παράδοση. Ο Aster όμως ακόμα να καταφέρει να αλλάξει τη μορφή του, ενώ τον συναρπάζει η μαγεία όσο και απαγορευμένο και αν είναι αυτό. Όταν κάτι απειλεί τα αγόρια της οικογένειάς του αποφασίζει να χρησιμοποιήσει τις δυνάμεις του για να βοηθήσει ακόμα και αν κινδυνεύει να εξοστρακιστεί.
Το Witch Boy είναι μια ξεκάθαρη αλληγορία που πετυχαίνει με εκπληκτικό τρόπο να μιλήσει σε πιο μικρές ηλικίες για τα φύλα και τα στερεότυπα, για την κοινωνική έμφυλη σύμβαση και το βάρος που μπορεί αυτή να φορτώσει τα μέλη της κοινότητας.
Princess Knight (Osamu Tezuka, Kodansha, 1953)
Να προδώσουμε ηλικία εμείς οι μεγαλύτεροι και να σηκώσουμε χέρια όσοι είχαμε πετύχει την anime μεταφορά του Princess Knight; Ακόμα αναρωτιέμαι ποιος φανατικός θαυμαστής του ημίθεου των manga Osamu Tezuka κατάφερε να προβληθεί αυτή η σειρά στην κρατική τηλεόραση.
Σε αυτό το υπέροχο manga – που μπορείτε να βρείτε και στην Athens Comics Library – η πριγκίπισσα Sapphire μεγαλώνει σαν αγόρι για να μπορέσει να διαδεχτεί τον πατέρα της στο θρόνο αντί για τον άκαρδο θείο της. Η πρωταγωνίστρια είναι ένας πρωτοπόρος ανδρόγυνος χαρακτήρας που έχει αποδεχτεί πλήρως την gender-fluid ταυτότητά της και περνά φανταστικά. Το 1953… Γιατί όλα όσα συζητάμε παραπάνω είναι στη δυτική κουλτούρα των comics που κάναμε αμάν να δούμε ομόφυλα ζευγάρια και γενικά LGBTQ+ θεματολογία. Στην Ιαπωνία πάλι το πράγμα πάει αλλιώς. Παραδοσιακά και πριν εκφυλιστούν από την επαφή τους με τη δυτική κουλτούρα, οι σχέσεις μεταξύ του ίδιου φύλου ήταν αποδεκτές και αναμενόμενες για κάποιες ομάδες όπως οι σαμουράι.
Υπάρχουν ολόκληρες κατηγορίες με manga που αφορούν ομόφυλα ζευγάρια, ανδρόγυνους πρωταγωνιστές που γενικά είναι ένας παράδεισος LGBTQ+ ιστοριών με τον μοναδικό τρόπο των manga. Κοπιάστε και βουτήξτε!
Αυτά ήταν λίγα από τα comics που είχα να σας παρουσιάσω με αφορμή τον μήνα Pride. Υπάρχουν τόσα πολλά ακόμα υπέροχα, όμορφα, συγκινητικά, ξεκαρδιστικά comics ακόμα και αλλά τόσα που θα βγουν – και που μακάρι να δούμε και στα ελληνικά. Η ευχή μου είναι να σας τα παρουσιάσω όχι στα πλαίσια ενός μήνα που γιορτάζει τη μάχη που δίνουν κάποια από τα μέλη της κοινωνίας μας για βασικά δικαιώματα και αξιοπρέπεια, αλλά γιατί απλά είναι καλές ιστορίες.
