Maurice Sendak: “Αρνούμαι να πω ψέματα στα παιδιά”

Φωτογραφία του Maurice Sendak όπως δημοσιεύτηκε στους Los Angeles Times το 2003

Αρνούμαι να πω ψέματα στα παιδιά“. Ηταν μία από τις πολλές ατάκες που είχε πει σε μία από τις τελευταίες του συνεντευξεις, μιλώντας στην αρθρογράφο Emma Brockes για λογαριασμό του Guardian. Ενας από τους σημαντικότερους και περισσότερο αναγνωρίσιμους δημιουργούς εικονογραφημένων βιβλίων στον κόσμο, που αρνιόταν πεισματικά να αποδεχτεί τον όρο “δημιουργός παιδικών βιβλίων”. Ο λόγος δεν ήταν άλλος από την αρνητική χροιά του όρου, καθώς όσοι τον χρησιμοποιούσαν ήταν σαν να θέλουν να μειώσουν την αξία του δημιουργού και του έργου.

Γεννήθηκε στις 10 Ιουνίου του 1928 στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Οι γονείς του ήταν Εβραίοι μετανάστες πολωνικής καταγωγής. Ένα από τα σημαντικότερα συμβάντα στη ζωή του Maurice Sendak κι αυτό που τον σημάδεψε για πάντα ήταν ο θάνατος πολλών μελών της ευρύτερης οικογένειάς του κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο και το Ολοκαύτωμα, κάτι που δεν θα ξεπεράσει ποτέ και θα φανεί και στον τρόπο που έγραφε τα βιβλία του και τα εικονογραφούσε. Παράλληλα, αυτό που γράφτηκε ανεξίτηλα στο υποσυνείδητό του ήταν η απαγωγή του μωρού των Lindbergh, το 1932. “Αν δεν μπορούσαν να κρατήσουν ασφαλές αυτό το ξανθό, γαλανομάτικο μωρό, τότε τι επιφύλασε για εκείνον το μέλλον;“, θα εκμυστηρευτεί πολύ αργότερα. Ηταν μόλις 5 χρόνων όταν έζησε την τρομακτική αυτή εμπειρία, κάτι που αργότερα μετουσιώθηκε σε Τέχνη και συγκεκριμένα στο βιβλίο του Outside Over There, όπου υπάρχει σκηνή με μία σκάλα που ακουμπά σε έναν τοίχο, όπως ακριβώς είχε απαθανατιστεί η σκηνή του εγκλήματος τότε.

Ο Maurice Sendak έδειξε από πολύ νωρίς το ταλέντο του και την κλίση του στην Τέχνη. Σπούδασε στο Art Students League της Νέας Υόρκης. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής του εκεί είχε ήδη ξεκινήσει να συνεργάζεται με την All-American Comics, ενώ είχε αναλάβει να σχεδιάζει και τις βιτρίνες του παιχνιδάδικου FAO Schwarz. Μέσω του αγοραστή παιδικών βιβλίων του καταστήματος παιχνιδιών γνωρίστηκε με την Ursula Nordstrom, τη διακεκριμένη επιμελήτρια παιδικών βιβλίων στον εκδοτικό Harper & Row. Η συνάντηση αυτή σήμανε την αρχή μιας μακράς και γόνιμης συνεργασίας, που οδήγησε στην έκδοση του πρώτου βιβλίου με εικονογράφηση του Sendak: το «The Wonderful Farm» του Marcel Aymé, που κυκλοφόρησε το 1951.

Εικονογράφηση από το βιβλίο Where the Wild Things Are

Το 1956, ο Sendak κυκλοφόρησε το βιβλίο “Kenny’s Window”, το πρώτο παιδικό βιβλίο που έγραψε και εικονογράφησε. Η μεγάλη αναγνώριση ήρθε όμως το 1963 οταν κυκλοφόρησε το αριστούργημά του, το Where the Wild Things Are. Από τότε και ως τον θάνατό του το 2012, ο Maurice Sendak έγραψε και εικονογράφησε δεκάδες βιβλία, ενώ συνεργάστηκε με σπουδαίους συγγραφείς, όπως τη Ruth Krauss, τον Edward Tripp, τον Meindert DeJong, την Beatrice Schenk de Regniers και πολλούς άλλους. Στη λίστα με τους συγγραφείς που συνεργάστηκε ήταν και ο αδερφός του Jack Sendak, αλλά και ο πατέρας του Philip (In Grandpa’s House). Μετά τον θάνατό του, το 2012, εκδόθηκαν δύο βιβλία, το My Brother’s Book, που έγραψε και εικονογράφησε ο ίδιος και το Presto and Zesto in Limboland (σε κείμενα Arthur Yorinks).

Έργα του Maurice Sendak μεταφέρθηκαν στη μεγάλη οθόνη, αλλά και το θεατρικό σανίδι. Η ίδια του η ζωή έγινε αντικείμενο ενός τηλεοπτικού ντοκιμαντέρ που έκανε πρεμιέρα το 2009. Το Tell Them Anything You Want: A Portrait of Maurice Sendak, σε σκηνοθεσία Lance Bangs και Spike Jonze, είναι μια σειρά συνεντεύξεων όπου ο ίδιος ο Sendak μιλάει για τη ζωή του, την οικογένειά του, τις σκέψεις του για το θάνατο και την καριέρα του, αλλά και τις αντιπαραθέσεις που προκάλεσαν τα βιβλία του Where the Wild Things Are και In the Night Kitchen. Το Where the Wild Things are έγινε και κινηματογραφική ταινία από τον Spike Jonze, με τους Max Records, Catherine Keener και Mark Ruffalo στους πρωταγωνιστικούς ρόλους και τους James Gandolfini, Lauren Ambrose, Chris Cooper, Forest Whitaker, Catherine O’Hara, Paul Dano, Michael Berry Jr και Spike Jonze, να δανείζουν τις φωνές τους στα Wild Things.

Ο Sendak δημιούργησε περισσότερα από 50 βιβλία, συνεργάστηκε με τη συνθέτρια Carole King στο μιούζικαλ Really Rosie, που βασίστηκε στη σειρά βιβλίων του Nutshell Library και στο The Sign on Rosie’s Door, σχεδίασε τα σκηνικά και τα κοστούμια για διάφορες θεατρικές μεταφορές βιβλίων του, ενώ στις αρχές της δεκαετίας του 1980 δημιούργησε τα σκηνικά για διάφορες όπερες, όπως του Μαγικού Αυλού του Μότσαρτ στο House Grand Opera το 1980.

Bραβεύτηκε με το Caldecott Medal για τα βιβλία του Where the Wild Things Are, Kenny’s Window, Very Far Away, The Sign on Rosie’s Door, τη σειρά Nutshell Library, τα Higglety Pigglety Pop! or There Must Be More to Life, In the Night Kitchen, Outside Over There, We Are All in the Dumps with Jack and Guy και Bumble-Ardy. Για το «Outside Over There» πήρε και με το National Book Award. To 1970 τιμήθηκε με το Βραβείο Hans Christian Andersen για εικονογράφους, ενώ το 1983 του απονεμήθηκε το Laura Ingalls Wilder Award, από την Αμερικάνικη Ενωση Βιβλιοθηκών ως αναγνώριση για το σύνολο του έργου του. Ηταν ο πρώτος δημιουργός βιβλίων που τιμήθηκε με το Astrid Lindgren Memorial Award, το 2003, χρονιά που θεσμοθετήθηκε το βραβείο της Σουηδικής Κυβέρνησης.  

Πέθανε το 2012, στο σπίτι του στο Κονεκτικατ, ενώ λίγα χρόνια πριν είχε φύγει από τη ζωή ο σύντροφός της ζωής του, ο ψυχαναλυτής Eugene Glynn. Οταν πέθανε ο Glynn, ο Sendak αποκάλυψε σε συνέντευξή του στους New York Times ότι δεν είχε μιλήσει ποτέ στους γονείς του για την ομοφυλοφιλία του, αναφέροντας: “το μόνο που ήθελα ήταν να είμαι στρέιτ για να είναι ευτυχισμένοι οι γονείς μου. Δεν το έμαθαν ποτέ“.

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ

Στους Heinz Janisch & Sidney Smith τα Hans Christian Andersen Awards 2024

Στον Αυστριακό συγγραφέα Heinz Janisch και στον Καναδό εικονογράφο Sidney Smith απονεμήθηκαν τα φετινά βραβεία Hans Christian Andersen, η μεγαλύτερη διάκριση για δημιουργό παιδικών βιβλίων που δίνεται κάθε δύο χρόνια από την IBBY (International Board of Books for Youth), τη Διεθνή Οργάνωση Βιβλίων για νέους.

Στο 65% οι προσπάθειες λογοκρισίας βιβλίων στις ΗΠΑ

H Υπηρεσία για την Πνευματική Ελευθερία (Office for Intellectual Freedom OIF) της Αμερικανικής Ένωσης Βιβλιοθηκών (ALA) δημοσίευσε χθες νέα στοιχεία που καταγράφουν τις προσπάθειες λογοκρισίας βιβλίων σε όλες τις ΗΠΑ, διαπιστώνοντας ότι οι προσπάθειες αυτές αυξήθηκαν κατά 65% το 2023 σε σχέση με το 2022, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγράψει ποτέ η ALA.

10 χρόνια Εκδόσεις Μάρτης

Οι Εκδόσεις Μάρτης κλείνουν φέτος τα 10 τους χρόνια και το γιορτάζουν! Το αρχικό όραμα της έκδοσης βιβλίων υψηλής αισθητικής που να εμπνέουν τα παιδιά και να πυροδοτούν τη φαντασία  τους παραμένει άσβεστο και ενδυναμώνεται χρόνο με τον χρόνο.