Κάθε μήνα, ένας άνθρωπος από τον χώρο του παιδικού βιβλίου γράφει στην Κόκκινη Αλεπού για το δικό του αγαπημένο παιδικό βιβλίο, αυτό που διάβαζε όταν ήταν παιδί.
*Επιμέλεια στήλης: Ζωή Κοσκινίδου
Κάθε φορά που χαζεύω την παιδική βιβλιοθήκη μου μια μικρή αναδρομή στο παρελθόν ξεκινά: άλλοτε ζωντανεύουν ζεστές καλοκαιρινές μέρες – βλέπω σχεδόν την κουρτίνα να κουνιέται από εκείνο το θεσσαλικό αεράκι που κουβαλούσε ζέστη και ραστώνη – και άλλοτε βροχερά απογεύματα κάποιου χειμωνιάτικου Σαββατοκύριακου. Πότε στον καναπέ του καθιστικού και πότε στο κρεβάτι μου γυρνάω σελίδες, νομίζω, πάντα νωχελικά, με τη βραδύτητα που επιτάσσουν τόσο η ζέστη όσο και η βροχή. Γυρνάω σελίδες και βυθίζομαι σε κόσμους μακρινούς. “Οι Μικρές Κυρίες”, “Η καλύβα του Μπάρμπα Θωμά”, “Από τη Γη στη Σελήνη”, “Ταξίδι στο κέντρο της Γης”. Βιβλία συνυφασμένα με την παιδική μου ηλικία. Χμ… Ήταν όμως αυτά τα πρώτα αγαπημένα μου; Ήταν αυτά που με έκαναν αναγνώστρια;
Όχι, θα ήμουν άδικη αν ξεχνούσα αυτά που προηγήθηκαν. Εκείνα που με πρωτομύησαν στη χαρά και την περιπέτεια της ανάγνωσης στα πρώτα χρόνια της σχολικής ζωής μου, όταν είχα μόλις μάθει να διαβάζω. Ένα τέτοιο βιβλίο ήταν το “Μια ωραία πεταλούδα” της Μαρίας Γουμενοπούλου (Εκδόσεις Έλαφος, 1976). Τι κι αν ο τίτλος δεν έδρεπε δάφνες για την πρωτοτυπία του; Η τρυφερή περιπέτεια της πεταλούδας Χρυσαφένιας και του μέρμηγκα Τσιμπιμπή που γνωρίστηκαν στον κήπο του σπιτιού της Μιμής και έφτασαν κάποτε μαζί ως το φεγγάρι – με το μέρμηγκα μάλιστα κλεισμένο μέσα σε μια μεγάλη σαπουνόφουσκα – ήταν η ιστορία που διάβαζα ξανά και ξανά για χρόνια.
Και ζούσα κάθε φορά τον τεράστιο ενθουσιασμό του μέρμηγκα· εκείνος, ο μικροσκοπικός και καταδικασμένος να περπατά στο χώμα και να ζει κάτω από τη γη, μπορούσε σκαρφαλωμένος στα φτερά της πεταλούδας να αντικρύσει για πρώτη φορά από ψηλά όοοοολο τον κόσμο. Μαζί του τον αντίκρυζα και εγώ, ένα μικρό παιδί, που ένιωθε πως ίσως δεν είχε και πολλές διαφορές με ένα μυρμήγκι. Και διάβαζα κατάπληκτη τις περιγραφές για τη Χρυσαφένια που συνάντησε στον ουρανό τους συννεφανθρώπους και στους συννεφοαγώνες κέρδισε την πιο άσπαστη και γυαλιστερή σαπουνόφουσκα, την οποία δώρισε με τη σειρά της στην αγαπημένη της Μιμή. Εκστασιασμένη την έβλεπα να μπαίνει από το παράθυρο κρατώντας στα πόδια της τη μεγάλη σαπουνόφουσκα που γυάλιζε βουτηγμένη στα χρώματα της ίριδας. Και συμπονούσα τον Τσιμπιμπή που κατά λάθος κλείστηκε μέσα της. Και έπειτα και πάλι ενθουσιαζόμουν που ταξίδεψαν μαζί ως το φεγγάρι. Μια πεταλούδα, ένα μυρμήγκι σε μια φούσκα και κάπου διπλά τους και εγώ.
Ζούσα μαζί τους το αδύνατο, μακριά από εμπόδια και περιορισμούς που είχε η πραγματική ζωή. Ζούσα το αδύνατο που άκοπα γινόταν δυνατό. Την περιπέτεια – που δεν περιόριζε πουθενά τη σκέψη μου και έθρεφε την παιδική ψυχή μου, αφού γινόταν παρέα με τρυφερούς φίλους και με τη σιγουριά πως θα τα κατάφερναν.
Και πάντα παρατηρούσα επίμονα τις εικόνες του Λευτέρη Λιοκουκουδάκη. Τις λίγες, αλλά πολύ όμορφες, ασπρόμαυρες ζωγραφιές με τη σχεδόν ναΐφ προοπτική, μήπως και εντοπίσω κάτι που δεν έλεγαν τα λόγια. Κάποιο μυστικό που είχε επίτηδες κρατηθεί κρυφό σε αυτές για όποιον είχε την επιμονή να το αναζητήσει.
Η Χρυσάνθη Τσιαμπαλή γεννήθηκε και ζει στη Λάρισα. Σπούδασε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών του ΑΠΘ, ενώ αυτή την περίοδο συνεχίζει τις σπουδές της στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Φιλοσοφία και Τέχνες του ΕΑΠ. Έχει γράψει πολλά βιβλία για μικρά και μεγάλα παιδιά τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Μεταξύ αυτών τα “Ένα ποντίκι αλλιώτικο από τα άλλα” (Βραβείο Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου 2009), “Ιστορίες για δειλούς και θαρραλέους”, “Η μαγισσούλα που έτρωγε γράμματα”, “Ρόζα Παρκς. Για μια θέση στον κόσμο” (Υποψήφιο για βραβείο βιβλίου γνώσεων του περιοδικού Ο Αναγνώστης). Σε συνεργασία με τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Λάρισας δημιούργησε την πρώτη Λέσχη Ανάγνωσης για Παιδιά 6-12 ετών, της οποίας υπήρξε συντονίστρια και υπεύθυνη του παιδαγωγικού σχεδιασμού των δράσεων από το 2016 έως το 2020. Κριτικές παρουσιάσεις της για βιβλία φιλοξενούνται κατά καιρούς σε διάφορα ηλεκτρονικά περιοδικά.
