Ένα βιβλίο μια φορά: Χριστίνα Αποστολίδη

Κάθε μήνα ένας άνθρωπος από τον χώρο του παιδικού βιβλίου γράφει στην Κόκκινη Αλεπού για το δικό του αγαπημένο παιδικό βιβλίο, που διάβαζε όταν ήταν ήταν εκείνος παιδί.

Στο παιδικό υπνοδωμάτιο του εξοχικού μας σπιτιού, υπήρχαν δυο ράφια βιδωμένα στον τοίχο με τη λουλουδάτη ταπετσαρία, γεμάτα βιβλία και κόμικς. Τα καλοκαίρια, μετά το μεσημεριανό φαγητό, έστελναν τον αδερφό μου κι εμένα υποχρεωτικά στα κρεβάτια μας, για να πάρει τον απαραίτητο υπνάκο του ο παππούς: «Να μην ακούσω αναπνοή!» έλεγε. Εμείς βέβαια ποτέ δεν κοιμόμασταν. Ο αδερφός μου έπαιρνε από τα ράφια ένα Μίκυ Μάους κι εγώ κάποιο από τα αγαπημένα μου βιβλία που διάβαζα ξανά και ξανά κάθε καλοκαίρι: την Πολυάννα και το παιχνίδι της χαράς, το «Λουίζα και Λότη» ή το πιο αγαπημένο μου από όλα, το «Οικογένεια Μούμιν Τρόλλ». Λάτρευα τον μαγικό κόσμο που είχε φτιάξει η Φινλανδοσουηδή συγγραφέας Τούβε Γιάνσον, η οποία είχε κάνει και την εικονογράφηση του βιβλίου. Μου άρεσε που η μονίμως αφηρημένη μαμά Μούμιν είχε ανοίξει το σπίτι της σ’ ένα σωρό ανόμοια πλάσματα, αλλά σε όλα επιτρεπόταν να είναι ο εαυτός τους. Ακόμα και στους μικρούληδες Τούφιν και Τίφιν με την ιδιαίτερη διάλεκτο («φακνός θα πει καΐ») που της βούτηξαν την τσάντα για να κοιμούνται στις τσέπες της. Όλα αυτά τα πλάσματα ζούσαν ξέγνοιαστα κι ελεύθερα, κατέβαιναν από τα δωμάτιά τους με ανεμόσκαλα κι έκαναν βόλτες στο δάσος τα βράδια ή διανυκτέρευαν στη σπηλιά στην παραλία. Και φυσικά πάντα έμπλεκαν σε φοβερές περιπέτειες: καταιγίδες, φουρτούνες, επισκέψεις από τη φοβερή και τρομερή Μόρα, ευτυχώς όμως είχαν πάντα αίσιο τέλος που γιορταζόταν με τηγανίτες και μαρμελάδα βατόμουρο.

Το βιβλίο χάθηκε, μαζί με το εξοχικό μας σπίτι, σε μια πυρκαγιά το 1991 κι από τότε δεν το ξανασκέφτηκα. Μέχρι που βρέθηκα, χρόνια μετά, στο αεροδρόμιο του Ελσίνκι κι ανακάλυψα όχι μόνο το αγαπημένο βιβλίο της παιδικής μου ηλικίας, αλλά ολόκληρη σειρά βιβλίων Μούμιν, καθώς και πολλά προϊόντα με τους ήρωες της ποικιλόμορφης οικογένειας – εκεί κατάλαβα πόσο σπουδαίο είναι το κεφάλαιο Μούμιν για τους Φινλανδούς. Γύρισα πίσω με το βιβλίο που είχα χάσει στα αγγλικά «Finn Family Moomintroll» (το οποίο στην πραγματικότητα είναι το τρίτο της σειράς), μαζί με στολίδια για το χριστουγεννιάτικο δέντρο «Μπαμπάς και Μαμά Μούμιν». Από τότε έχω διαβάσει και τα 9 βιβλία της σειράς, όσα έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά και τα υπόλοιπα στα αγγλικά. Η συγκίνησή μου ήταν μεγάλη που ξανασυνάντησα τον «φτωχό και μόνο καουμπόι» Σνούφκιν που λαχταρά ταξίδια σε άγνωστους τόπους, το μελαγχολικό Νόμουλιν που λατρεύει να κάνει συλλογές, τον φιλόσοφο Μάουζιν («όλα είναι μάταια»), τον ονειροπόλο Μπαμπά Μούμιν που γράφει τα απομνημονεύματά του… Ο τρόπος που η Γιάνσον χτίζει τον κόσμο και τους χαρακτήρες του είναι πραγματικά μοναδικός, όπως είναι και οι περιγραφές της, το χιούμορ, η καλοσύνη και το αίσθημα αποδοχής που αποπνέουν τα βιβλία της. Κι εμένα με ξαναγυρνούν σε εκείνο το εξοχικό σπίτι που δεν υπάρχει πια: τραβώ τους στήμονες από το αγιόκλημα και ρουφώ τη σταγονίτσα νέκταρ όπως μου είχε δείξει ο παππούς, τρώω σύκα κατευθείαν από τη συκιά και κρύβομαι στο «ησυχαστήριό» μου, το κενό ανάμεσα στο δικό μας σπίτι και του γείτονα, εκεί όπου μπορώ να ονειροπολώ ανενόχλητη, εκεί όπου είναι πάντα γαλήνια και δροσερά.


Η Χριστίνα Αποστολίδη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Επικοινωνία & Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης κι εργάζεται στον χώρο του marketing. Τα τελευταία χρόνια, ζει με τον Χρήστο και τη Σοφία στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ιστορίες για παιδιά ξεκίνησε να γράφει το 2012 για να τις διηγείται στη Σοφία. Κυκλοφορούν τα βιβλία της «Ο λύκος και η πεταλούδα», «Το άτακτο καπέλο», «Οχ, πρασίνισα!» (Εκδ. Μίνωας 2019, 2020, 2022) και «Πάρτι το ποτάμι» (Εκδ. Ψυχογιός 2022). Κείμενά της διακρίθηκαν με έπαινο από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά το 2021 (Ιστορία εκτενούς φόρμας για παιδιά 10-14 ετών και Διήγημα για νέους 14+). Γράφει επίσης παιδικά τραγούδια.

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ

Μαρίζα Ντεκάστρο

Κάθε μήνα, ένας άνθρωπος από τον χώρο του παιδικού βιβλίου γράφει στην Κόκκινη Αλεπού για το δικό του αγαπημένο παιδικό βιβλίο, αυτό που διάβαζε όταν ήταν παιδί. Σειρά παίρνει η συγγραφέας και κριτικός Μαρίζα Ντεκάστρο.

Ελένη Σβορώνου

Κάθε μήνα ένας άνθρωπος από τον χώρο του παιδικού βιβλίου γράφει στην “Κόκκινη Αλεπού” για το δικό του αγαπημένο παιδικό ή εφηβικό βιβλίο, που διάβαζε όταν ήταν ήταν εκείνος παιδί.

Βαγγέλης Ηλιόπουλος

Κάθε μήνα ένας άνθρωπος από τον χώρο του παιδικού βιβλίου γράφει στην “Κόκκινη Αλεπού” για το δικό του αγαπημένο παιδικό βιβλίο, που διάβαζε όταν ήταν ήταν εκείνος παιδί. Σήμερα, o πολυβραβευμένος συγγραφέας Βαγγέλης Ηλιόπουλος γράφει για τον Χανς Κρίστιαν Άντερσεν και την αγάπη που έχει στο έργο του.