Δημιουργός: Αλέξης Κυριτσόπουλος
Εκδόσεις: Ίκαρος
Χρονιά έκδοσης: 2023
Ηλικίες: 5+
Το νέο εικονογραφημένο βιβλίο του εικαστικού Αλέξη Κυριτσόπουλου είναι εμπνευσμένο από ένα πραγματικό γεγονός που διαδραματίστηκε πριν από πολλά χρόνια. Αφορά έναν ομότεχνό του, τον Ασαντούρ Μπαχαριάν (1924 -1990), ο οποίος φυλακίστηκε και εξορίστηκε για τις πολιτικές του πεποιθήσεις. Σε ένα νησί-εξορία εκτυλίχτηκε το επεισόδιο αυτό με τη μπάλα που άκουσε ο Κυριτσόπουλος και ξαναδιηγείται αριστοτεχνικά με τα πινέλα, τα μολύβια και τις λέξεις του.
Το βιβλίο ξεκινά με την άφιξη στο νησί της εξορίας της οικογένειας του διοικητή. Η σύζυγος και τα δύο μικρά παιδιά καταφθάνουν όλο χαρά, για να περάσουν τις διακοπές τους. Παράξενο μέρος όμως επέλεξαν. Φτάνοντας στο νησί, θα τους υποδεχτεί ο διοικητής-πατέρας και θα τους ενημερώση κατευθείαν για τον ζωγράφο που έχουν εκεί (φυλακισμένο). Η μητέρα θα του ζητήσει να κάνει το πορτρέτο των παιδιών τους και εκείνος – αν και απορημένος – θα πιάσει αμέσως δουλειά. Αντίτιμο για το έργο του θα ζητήσει μόνο μια μπάλα, για να παίζουν με τους συγκρατούμενούς του. Η χαρά όμως των φυλακισμένων θα κρατήσει μόνο μια στιγμή, αφού η μπάλα θα τους αφαιρεθεί πριν καν αρχίσουν το παιχνίδι τους. Κι αν λείπει η μπάλα, υπάρχει πάντα η φαντασία! Και με αυτήν οπλισμένος ο πρωταγωνιστής της ιστορίας θα δείξει τον δρόμο για το πώς παίζεται στα αλήθεια το ποδόσφαιρο. Και θα ακολουθήσουν όλοι οι εξόριστοι. Και το παιχνίδι τους αυτό, θα “αναγκάσει” τους φύλακες, απηυδισμένους, να τους επιστρέψουν την μπάλα. Μια μικρή νίκη, μια στιγμή χαράς μέσα στην εξορία.
Ο Αλέξης Κυριτσόπουλος είναι φειδωλός με τις λέξεις του, εξαιρετικά γενναιόδωρος όμως με τις εικόνες του. Μοιράζεται μαζί μας την ιστορία του Μπαχαριάν και δημιουργεί ένα εικονογραφημένο βιβλίο που απευθύνεται σε παιδιά, αλλά και σε μεγάλους. Κι εκεί κρύβεται η μαγεία του και η ομορφιά του. Γιατί οι ιστορίες δεν έχουν ηλικία και ο Κυριτσόπουλος το γνωρίζει αυτό. Δεν είναι ότι απλώς εικονογραφεί κάτι που του μεταφέρθηκε· είναι ότι με το βιβλίο αυτό είναι σαν να δημιουργεί μια μικρή σχισμή στον χρόνο και να μας αφήνει να ρίξουμε μια γρήγορη ματιά σε γεγονότα περασμένων ετών. Το σημαντικότερο όμως στοιχείο στο βιβλίο είναι το μοίρασμα: της στιγμής, της αφήγησης, της ομορφιάς των εικόνων του, της ομορφιάς της ψυχής του Μπαχαριάν. Ίσως μέσα από το επεισόδιο αυτό με τη μπάλα να μας μιλά, και χωρίς να το είχε εξ αρχής σκοπό, για τη δύναμη της φαντασίας, αλλά και της ανθρώπινης ψυχής. Οι προεκτάσεις της ιστορίας και οι ερμηνείες της είναι πολλές.
“Η μπάλα” δεν είναι ένα βιβλίο που το διαβάζεις μια φορά και το αφήνεις. Είναι από αυτά που αφήνουν το σημάδι τους στην αναγνωστική μνήμη και που φυτεύουν τον σπόρο της περιέργειας: ποιος ήταν ο Ασαντούρ Μπαχαριάν, ποια η συνεισφορά του στην ελληνική πολιτιστική ζωή, τι συνέβη με τους τόσους πολιτικούς κρατούμενους, τις εξορίες και τις φυλακίσεις; Και μια νέα ανάγνωση ξεκινά.
“Η μπάλα” του Αλέξη Κυριτσόπουλου ψηφίστηκε ως ένα από τα καλύτερα εικονογραφημένα βιβλία του 2023, σύμφωνα με την συνταντική ομάδα της Κόκκινης Αλεπούς. Αναζητήστε το.
