Μεγαλόφωνες αναγνωσεις, χαμηλόφωνες συνεργασίες

Έργο της Κυριακής Ζέρβα, εκπαιδευτικού εικαστικών, με αφορμή τη συγκεκριμένη δράση των δύο σχολείων

Ένας από τους μεγαλύτερους φόβους μου, στην αρχή της καριέρας μου, ήταν πως θα ερχόταν κάποια στιγμή που αυτό που ερωτεύτηκα στη δουλειά μου θα έχανε την αίγλη του. Ακόμη φοβάμαι μερικές φορές πως θα έρθει η ώρα που θα νιώθω πολύ κουρασμένη για την τάξη ή τη Βιβλιοθήκη…

Όμως κάθε φορά που τείνω προς την απογοήτευση και την απαισιοδοξία, γίνεται κάτι μαγικό που αποκαθιστά την πίστη μου σ΄αυτό που υπηρετώ χρόνια τώρα. Αυτή τη φορά η μαγεία ήρθε με τη μορφή μιας απρόσμενης συνεργασίας. Την «Οδό Ονείρων», τη Βιβλιοθήκη του 1ου Δημοτικού Σχολείου Κισάμου την είχα ξεχωρίσει από τις αναρτήσεις της στα κοινωνικά δίκτυα. Μου άρεσαν οι ουσιαστικές αναγνώσεις της και το γεγονός ότι δε λειτουργούσαν οι δράσεις που συνόδευαν το βιβλίο σε βάρος της ανάγνωσης. Κυρίως όμως με τράβηξε ο ήσυχος τρόπος που έσπερναν τους σπόρους τους αυτοί οι επίμονοι κηπουροί. Μια σιγανή, ποτιστική βροχούλα που ξεδιψά και θρέφει τις ρίζες μέσα στην καταιγίδα των μεγαλόφωνων αναρτήσεων που παρασέρνουν στο διάβα τους την ουσία. Σημείο των καιρών κι αυτό…

Όταν μου έστειλε μήνυμα για να συνεργαστούμε η Σοφία Χρυσού, η Υπεύθυνη της Βιβλιοθήκης, ήξερα ότι δε θα μπορούσα να αρνηθώ κι ας ήταν το πρόγραμμά μου ήδη φορτωμένο. Κάπως έτσι ξεκίνησαν να διαβάζουν το βιβλίο «Ο πόλεμος που έσωσε τη ζωή μου» τα δυο τμήματα της Τετάρτης τάξης του σχολείου μου με τα δυο τμήματα της Έκτης στην άλλη άκρη της Κρήτης. Οι προκλήσεις ήταν πολλαπλές. Η μεγάλη φόρμα του βιβλίου  δυσκόλευε κυρίως  τους δασκάλους και τα παιδιά της Εκτης τάξης που είχαν να διαχειριστούν έναν μεγάλο όγκο δουλειάς. Η διόλου ευκαταφρόνητη απόσταση ανάμεσα μας, αλλά και η συνεργασία ανάμεσα σε παιδιά διαφορετικών ηλικιακών ομάδων και επιπέδων, η συνεργασία ανάμεσα σε εμάς τις δασκάλες που δε γνωριζόμαστε προσωπικά, πρόσθεταν στο εγχείρημα βαθμούς δυσκολίας. 

Στην πορεία όλα τα προβλήματα λύθηκαν χάρη στην καλή διάθεση και στην συμπόρευση που στηρίχτηκε στο κοινό μας όραμα και στις κοινές μας αξίες. Αμέσως συμφωνήσαμε πως ο στόχος ήταν να χαρούμε το ταξίδι κι όπου φτάσουμε. Ήταν στ΄αλήθεια πολύ ανακουφιστικό να μη βάζουμε ανάμεσά μας πιεστικές προθεσμίες που θα υποβάθμιζαν την ποιότητα της δουλειάς μας. Καθένα από τα τμήματα που συμμετείχαν ακολουθούσε τον δικό του ρυθμό και βρισκόταν, τη στιγμή που συναντηθήκαμε, σε διαφορετικό σημείο του βιβλίου. «Κυρία, τα παιδιά από τα Χανιά μας έκαναν spoiler» φώναξαν ενθουσιασμένα τα δικά μου χωρίς να χάσουν στο ελάχιστο το ενδιαφέρον τους για τη συνέχεια της ανάγνωσης.

Η ραχοκοκαλιά της συνεργασίας μας ήταν η ανάθεση αποστολών από τους μεν στους δε. Τα γράμματα της Έιντα και του Τζέιμι στη βιολογική τους μητέρα, που έγραψαν τα παιδιά του σχολείου μας στο πλαίσιο της δημιουργικής γραφής, φώτισαν τις διαφορετικές πτυχές της οικογενειακής τους ιστορίας. Τα γράμματα της μητέρας, που μας ήρθαν από τα Χανιά, φώτισαν έναν χαρακτήρα που, παρότι ήταν παρών πάντα στο βιβλίο, γνωρίζαμε ελάχιστα γι’ αυτόν. Στην προσπάθειά μας «να συνθέσουμε» τη μητέρα αλλά και να δώσουμε την ευκαιρία στην Έιντα να αποστασιοποιηθεί από το τραύμα της κακοποίησης στραφήκαμε στις τεχνικές του εκπαιδευτικού δράματος και του ψυχοδράματος αλλά και στη μετασχηματιστική δύναμη της τέχνης.

Ο διάδρομος της σκέψης, οι παγωμένες εικόνες, οι αυτοσχεδιασμοί, η δημιουργία μιας playlist με σκηνές του βιβλίου, η άντληση των ιστορικών στοιχείων μέσα από τη μυθοπλασία, οι συγκρίσεις ανάμεσα στην εποχή του Β’ ΠΠ στην Μεγάλη Βρετανία και στην Ελλάδα, η συγγραφή ποιημάτων και η δημιουργία κουίζ, ακροστοιχίδων και κρυπτόλεξων, η εικονογράφηση και η δημιουργία εξώφυλλων ήταν κάποιες από τις αποστολές.

Μια ανάσα από το κλείσιμο του σχολείου για το Πάσχα κανονίστηκε η συνάντησή μας. Η αγωνία και από τις δυο πλευρές μεγάλη. «Θα μας συμπαθήσουν;» αναρωτιούνταν τα παιδιά στα Χανιά. «Μήπως τους φανούμε μικροί; Θα καταφέρουμε να τους κάνουμε φίλους;» αγωνιούσαν στο Ηράκλειο…

Η πραγματικότητα ξεπέρασε τελικά κάθε προσδοκία μας! Ο πάγος έσπασε με ένα κουίζ που είχαν ετοιμάσει τα παιδιά. Η γνωριμία τους έγινε μέσα τη συζήτηση που έκαναν, στο πλαίσιο μικρών, μεικτών ομάδων, γύρω από ερωτήματα και προβληματισμούς σε σχέση με το βιβλίο. Στη συνέχεια πήραν ρόλους και έφτιαξαν με τα σώματά τους ανθρώπινα γλυπτά. Μπροστά στον καθρέφτη η Έιντα, που την υποδυόταν διαφορετικό παιδί κάθε φορά, αντίκρισε τον εαυτό της, αποκάλυψε τις σκέψεις, τους φόβους και τα όνειρά της. Η Έιντα στο σκοτεινό λονδρέζικο σπίτι της μητέρας της, η Έιντα στο σπίτι της Σούζαν Σμιθ στην επαρχία, η Έιντα στην ηλικία των 20 χρόνων θεραπευμένη ψυχικά και σωματικά, ανεξάρτητη, δυνατή!

Ως απολογισμό θα χρησιμοποιήσω τα λόγια των παιδιών. «Δε βρίσκω τις λέξεις για να περιγράψω αυτό που ζήσαμε σήμερα» μας είπε ένα κορίτσι από τα Χανιά. «Εγώ νιώθω χαρμολύπη: χαρά για όλο αυτό που ζήσαμε και λύπη γιατί δεν κράτησε παραπάνω» είπε το δικό μας το Λενιώ. Δε θα μπορούσα να πω τίποτα περισσότερο…

Απέραντη ευγνωμοσύνη από την πλευρά μου γι’ αυτό το υπέροχο ταξίδι! Ευχαριστώ για όσα μοιραστήκαμε τα παιδιά μας, την Εύα, τη Μυρτώ και την Ελένη, τη Σοφία, τη Βίκυ, τη Μαρία και τη Φωτεινή, τη Διευθύντρια του 1ου Δημοτικού Σχολείου Κισάμου που στηρίζει το όραμα της Βιβλιοθήκης του σχολείου της και βοήθησε να πραγματοποιηθεί η συνάντησή μας.

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ

Διαβάστε ακόμα

Διαβάζω Δυνατά 2025

1η Φεβρουαρίου γιορτάζουμε την Ημέρα του “Διαβάζω Δυνατά”. Για 8η συνεχή χρονιά το “Διαβάζω Δυνατά” έρχεται να υπενθυμίσει πόσο σημαντικό