Τα κείμενα επιλέγει και παρουσιάζει ο Φώτης Δούσος*
Τι αρέσει στα παιδιά να διαβάζουν; Αν θέλουμε να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη άποψη, θα πρέπει να ρίξουμε μια ματιά και στα δικά τους κείμενα, στη μυθοπλασία που γράφεται από τα ίδια τα παιδιά. Άλλωστε, ένας από τους λόγους που γράφουμε είναι επειδή δεν μας εκφράζει ποτέ απόλυτα αυτό που μας δίνουν να διαβάσουμε. Κάθε 15 ημέρες παρουσιάζουμε στην Κόκκινη Αλεπού κείμενα παιδιών που παίρνουν μέρος στο εργαστήρι δημιουργικής γραφής το οποίο εμψυχώνω και που φανερώνουν το τρόπο με τον οποίο αφενός επιλέγουν να εκφράζονται, αφετέρου τι θέλουν να διαβάζουν τα ίδια.
Τα παιδιά μπορούν να αγγίξουν πολύ σκληρά θέματα. Και δεν το κάνουν ποτέ αφ’ υψηλού ή αποστασιοποιημενα. Άλλωστε, δε ζούνε όλα τους σε μια φανταστική φούσκα. Κάποια αντιμετωπίζουν προβλήματα· σοβαρότατα προβλήματα. Τα παιδιά αντλούν υλικό τόσο από την εμπειρία όσο και από τη φαντασία τους. Η εμπειρία είναι συνήθως μικρή, αλλά η φαντασία τεράστια. Όπως και να ‘χει, όταν τα παιδιά γράφουν για να εκφραστούν, καταθέτουν αλήθειες. Μάλιστα, πολλές φορές, έχουν μια ειλικρίνεια ανατριχιαστική. Στο παρακάτω κείμενο ο Χρήστος Π. (Ε’ Δημοτικού) κάνει, με μεγάλη ενσυναίσθηση, τον μονόλογο μιας ηλικιωμένης γυναίκας που πάσχει από Αλτσχάιμερ. Και μας θυμίζει ότι οι ιστορίες έχουν μια παραμυθητική διάσταση (υπάρχουν για να μας παρηγορούν δηλαδή), αλλά κυρίως είναι εκεί για να μας ενώνουν.
Με ξέχασα
Το άσπρο με έχει καταπνίξει, άσπρο, άσπρο, άσπρο. Νοσοκόμες, τραυματιοφορείς, γιατροί κακοί, γιατροί καλοί. Ασθενοφόρα μπλε, άσπρα και κίτρινα. Άσπρα σεντόνια. Άσπρο δωμάτιο. Όλα μα όλα άσπρα. Είμαι η Μάγκι και είμαι 71 χρονών. Έχω Αλτσχάιμερ, όχι το βαρύ, προς το παρόν. Ο άντρας μου έχει πεθάνει. Μένω σε ένα νοσοκομείο εδώ και ένα χρόνο πέντε μήνες και επτά ημέρες. Δε δέχομαι επισκέψεις από κανένα, όχι επειδή είμαι κομπλεξική, ποτέ δεν ήμουν, θα είμαι τώρα στα χάλια μου; Γιατί δεν έχω κανέναν να με επισκεπτεί… Είμαι η βιτρίνα του νοσοκομείου καθώς είμαι στον πρώτο όροφο, στον πρώτο διάδρομο, εκεί που περνάνε όλοι. Πολλές φορές με έχουν δει να γράφω στο ημερολόγιο, δηλαδή εκεί που γράφω αυτή τη στιγμή, τέλος πάντων.
Η ζωή τελικά είναι δύσκολη. Αλλιώς την φανταζόμουν. Στα φέρνει όπως θέλει αυτή, σε άλλους τυχαίνουν εύκολα και σε άλλους δύσκολα. Σήμερα δεν κοιμήθηκα καθόλου καλά. ‘Οταν με έπιανε λίγο ο ύπνος, οι κακές σκέψεις κυριαρχούσαν, όπως θάνατος. Πολύ πιθανό, κανείς δεν ξέρει. Η Μαδρίτη είναι ωραία πόλη, το παραδέχομαι, από την πρώτη στιγμή που πας, την ερωτεύεσαι. Τέλος πάντων, αυτά…
Κατάπια σιγά σιγά, για να μην προκαλέσω κάποια σύσπαση στους ορούς, είπα να προσπαθήσω να σηκωθώ από το κρεβάτι, όμως άκυρο… μια φορά δεν γίνεται. Για άλλη μια φορά έπιασα την τράπουλα από δίπλα και έριξα μια πασιέντζα, έκανα και το όνειρο, το οποίο θέλω να πραγματοποιηθεί και… Θεός βοηθός… Οο Θεός δε με θέλει, αυτό είναι το μόνο σίγουρο, χάλια όλα. Δε βγήκε. Αυτό έλειπε, να έβγαινε! Το καλό με εμένα είναι πως στις αποτυχίες σηκώνω το βλέμμα ψηλά, δεν τα παρατάω ποτέ. Όλα μα όλα τα αντιμετωπίζω με χιούμορ και γέλιο, αυτό με βοηθάει.
Είναι σαν να σκάβω ένα βαθύ λαγούμι μέχρι να βρω νερό ή κάτι πιο περίπλοκο ίσως. Σας συμβουλεύω να το κάνετε και εσείς, χαμογελάστε και χαρείτε τη ζωή σας, δεν έχετε τίποτα να κρύψετε, τίποτα. Η αλήθεια είναι πως τώρα η πάθησή μου γίνεται όλο και πιο βαριά αλλά…. μια ζωή την έχουμε και αν δεν την γλεντήσουμε όπως λέει και το ρητό. Αρχίζω να ξεχνάω τα ονόματα των φίλων, συγγενών, γιατρών, γνωστών, δεν είμαι καλά, αυτό είναι σίγουρο, αλλά όπως λένε και στα ισπανικά «es igual», δεν πειράζει. Μάλλον αυτή είναι η μοίρα μου, δεν έχω ελπίδες. Ξαφνικά χτύπησε η πόρτα γρήγορα και αγχωτικά. Ο γιατρός που δε χώνευα καθόλου μπήκε μέσα.
– Γεια σας, γιατρέ.
– Γεια σου, Μάγκι, είπε στεγνά αυτός σαν να φαινόταν πως τέλειωνε η ζωή του σε μερικά κλάσματα του δευτερολέπτου.
– Μετά από πολύ ψάξιμο για αυτήν την πασίγνωστη πάθηση, βγήκε θεραπεία…
– Τι είπατε;;; Βγήκε θεραπεία;;;, άρχισα να κλαίω με λυγμούς, από χαρά φυσικά!
– Κοστίζει αρκετά και είναι δύσκολο.
– Ό,τι και να είναι , θα το κάνω!, είπα με χαρά εγώ. Για μια στιγμή από την χαρά μου με ξέχασα… και μεταφορικά και κυριολεκτικά.
Αύριο αρχίζει η θεραπεία, έχω πολύ άγχος, όλα καλά. Η θεραπεία κρατάει ακριβώς μία βδομάδα και κάτι μέρες μία ή δύο, δε θυμάμαι. Σήμερα αρχίζω! Έβαλα τα καλά μου ρούχα, η κυρία Άντρεα ήρθε μέσα στο δωμάτιο για να ξεκινήσουμε. Η θεραπεία κράταγε 75 λεπτά, ήταν όμως κουραστική σχετικά. Το πρώτο ραντεβού πήγε καλά, έτσι είπε. Όμως το αποτέλεσμα θα φανεί στο τέλος. Οι μέρες πέρασαν. Τετάρτη. Αύριο τελειώνω. Ομολογώ με έχει κουράσει, αλλά έχω και αυτό το αχνό συναίθημα της χαράς που είναι όλα τα λεφτά. Πέμπτη, η ημέρα του χρυσού αποτελέσματος, το βράδυ δεν κοιμήθηκα καθόλου από το άγχος. Ο γιατρός χτύπησε την πόρτα.
– Μάγκι, Μάγκι, Μάγκι…,
– Γιατρέ, γιατρέ… γιατρέ
Η πένα γράφει… στοπ… με λένε… Ξέχασα… Με ξέχασα…
Χρήστος Π.
Ε’ Δημοτικού
Ο Φώτης Δούσος γεννήθηκε στις Σέρρες το 1980. Ασχολείται με την πεζογραφία, το θέατρο, το δοκίμιο, την παιδική λογοτεχνία, καθώς και με τη διδακτική της δημιουργικής γραφής. Αυτό το διάστημα εκπονεί διδακτορική διατριβή για τις τεχνικές της πλοκής στο νεοελληνικό μυθιστόρημα. Ζει στην Κρήτη και έχει δύο παιδιά.