O αυτισμός στα εικονογραφημένα βιβλία

Ως σήμερα στην ελληνική βιβλιογραφία μπορούσαμε να βρούμε μόνο ένα εικονογραφημένο βιβλίο που να μιλά γαι τον αυτισμό. Αυτό το βιβλίο ήταν “Ο Αυτός” του Πέτρου Πουλάκη, σε εικονογράφηση Βασίλη Παπατσαρούχα. Κυκλοφόρησε στο τέλος του 2014 από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο και δυστυχώς, είναι πλέον εξαντλημένο. Δέκα χρόνια σχεδόν μετά εκείνη την έκδοση και αρκετά βιβλία γονεϊκότητας και ψυχολογίας που ασχολούνται με το θέμα μετά, και ο αυτισμός μπαίνει ξανά στα εικονογραφημένα βιβλία με δύο εντελώς διαφορετικές εκδόσεις που απευθύνονται σε παιδιά αλλά και στους γονείς και εκπαιδευτικούς τους.

Το “Τι έχει ο Γιάννης;” το έγραψε η Άδα Σταματάτου, μητέρα του ενήλικα Γιάννη, ατόμου με αυτισμό, μια μητέρα που, μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα (Η ζωή μου με τον Γιάννη) αλλά και τον αθλητισμό και την ακτιβιστική της δράση, όρθωσε τη φωνή της (και μαζί και άλλων γονιών), και έφτασε να γίνει αντιληπτή όχι μόνο από την κοινωνία αλλά σε κάποιες περιπτώσεις και από την Πολιτεία και να βάλει τη λέξη αυτισμός στο καθημερινό μας λεξιλόγιο. Το βιβλίο αυτό που διαβάζουμε σήμερα είναι ένας εικονογραφημενος οδηγός για τον αυτισμό που απευθύνεται σε μικρά σε ηλικία παιδιά, τα οποία μαζί με τον ενδιάμεσο αναγνώστη (γονέα ή εκπαιδευτικό) θα λάβουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για να κατανοήσουν τα χαρακτηριστικά της αόρατης αυτής μορφής αναπηρίας.

Η Άδα Σταματάτου, μέσα από το βιβλίο της που έχει εικονογραφήσει η Αγγελική Ρελάκη, μας κάνει μια πλήρη ανάλυση του τι σημαίνει να ανήκει ένα άτομο στο φάσμα του αυτισμού, τι του αρέσει να κάνει, τι όχι, πώς ο εγκέφαλός του επεργάζεται τις πληροφορίες που λαμβάνει, πώς συμπεριφέρεται στον δημόσιο χώρο μαζί με άλλα άτομα και γιατί η σωστή ενημέρωση όλων μας, από πολύ μικρή ηλικία, μας κάνει να αντιλαμβανόμαστε μια κατάσταση, να την αναγνωρίζουμε και να της δίνουμε τον χώρο που της αναλογεί, χωρίς να κοροϊδεύουμε. Μιλάει με γλώσσα απλή, σαν να μιλάει σε μικρά σε ηλικία παιδιά, όμως δίνει μεγάλο όγκο πληροφοριών. Δημιούργησε ούτε λίγο ούτε πολύ έναν οδηγό καλλιέργιας ενσυναίσθησης, ένα βιβλίο που δημιουργεί συνθήκες ώστε να ξεκινήσουν πολλές συζητήσεις. Στο τέλος υπάρχει και ειδικό υποστηρικτικό υλικό για γονείς και εκπαιδευτικούς, γραμμένο από τον παιδοψυχίατρο και διευθυντή του Ιδρύματος Προστασίας Παιδιών και Νέων με Αναπτυξιακές Διαταραχές “Η Θεοτόκος”, Γ. Παπακωνσταντίνου σε συνεργασία με την Αφροδίτη Κορογιαννάκη, Αναπτυξιακή Ψυχολόγο και Msc- Συστημική Θεραπεύτρια Οικογένειας. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Το δεύτερο βιβλίο που κυκλοφόρησε κι έχει θέμα τον αυτισμό είναι από τις εκδόσεις Καλέντη και είναι εξολοκλήρου δημιούργημα της εικονογράφου Ρένιας Μεταλληνού. Πρόκειται για την ιστορία του “Σούπερ Νικόλα”, την πρώτη προσωπική δουλειά της ήδη γνωστής εικονογράφου, η οποία μέσα από τις σελίδες του βιβλίου της μάς συστήνει τον γιο της Νικόλα, που ανήκει μεν στο φάσμα του αυτισμού, είναι όμως άτομο υψηλής λειτουργικότητας. Αν και ο πραγματικός Νικόλας σήμερα είναι ένας έφηβος, το βιβλίο μας παρουσιάζει τον πρωταγωνιστή σε παιδική ηλικία και μέσα από τα πράγματα που του αρέσει να κάνει ή δεν του αρέσει ξετυλίγεται η ιστορία ενός σούπερ ήρωα, ενός παιδιού που σε πολλά μοιάζει με τα άλλα παιδιά, αλλά σε κάποια πράγματα διαφέρει. Ο Νικόλας και οι φίλοι του – που έχουν πολλά κοινά εξωτερικά χαρακτηριστικά με άλλα παιδιά, αλλά εσωτερικά διαφέρουν, άλλα περισσότερο και άλλο λιγότερο, έρχονται να μάθουν στα παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας για τον αυτισμό. Τα κείμενα είναι απλά και κατανοητά, ενώ πολλές από τις πληροφορίες που θέλει να περάσει η δημιουργός οπτικοποιούνται. Η παιδικότροπη, πολύχρωμη εικονογράφηση της Μεταλληνού κάνει το βιβλίο να ξεχωρίζει για τον τρόπο με τον οποίο απευθύνεται στα παιδιά. Ένα εικονογραφημένο βιβλίο που φτιάχτηκε με αγάπη και που μέσα από την ιστορία του Νικόλα τα τυπικής ανάπτυξης παιδιά μαθαίνουν για τον αυτισμό.

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ

Στόουν 1: Χαμένος στην Υπογειάνα

Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από τον Στόουν, ένα μικρό πετραδάκι που κυλάει στην Υπογειάνα, αλλά δε θυμάται ούτε ποιος, ούτε από πού είναι. Είναι τυχερός, όμως, μέσα στην ατυχία του, μιας και συναντά τον Τουκ, έναν σαρανταποδαρούσο (;) που αναλαμβάνει να τον βοηθήσει να προσαρμοστεί στη νέα του ζωή στην Υπογειάνα, έναν κόσμο εκεί κάτω από το χώμα που είναι τόσο ζωντανός και πολύχρωμος, με πόλεις και δρόμους, τέρατα και το ακόμη χειρότερο, ενοίκια.

Ένα βιβλίο μες στη βρόμα

Τι γνωρίζετε για το σαπούνι; Για τα αρώματα; Τα καζανάκια; Τις αποχετεύσεις; Να ένα βιβλίο που βγάζει τα άπλυτα της ανθρώπινης φύσης στη φόρα, ξαφνιάζοντάς μας με τα όσα  εξωφρενικά, αλλά πέρα για πέρα αληθινά, στοιχεία και γεγονότα μας αποκαλύπτει.

Το βιβλίο του μικροσκοπίου

Με το διάβασμα αυτού του βιβλίου ετοιμαστείτε για αναζήτηση μικροσκοπίου! Στις περίπου 60 σελίδες του μαθαίνουμε τα μέρη και την αρχή λειτουργίας του μικροσκοπίου και στη συνέχεια το χρησιμοποιούμε για να εξερευνήσουμε τον μικρόκοσμο του σπιτιού, των φυτών, των ζώων, του ανθρώπινου σώματος και του εδάφους.