Συγγραφέας: Φώτης Δούσος
Εικονογράφηση: Αγγελική Μπόζου
Εκδόσεις: Μικρή Σελήνη
Χρονιά έκδοσης: 2018
Ηλικίες: 5+ (αφήγηση), 7+, 9+ (ανάγνωση)
Ο Παβ είναι ένας ανέμελος τζίτζικας που ζει κάπου στην Ελλάδα, εδώ που τα καλοκαίρια είναι ζεστά και η γη φιλόξενη, μαζί με τους φίλους του και τους συγγενείς. Τον απασχολεί όμως ένα πολυ μεγάλο θέμα: ο Παβ δεν είναι καλλίφωνος όπως οι υπόλοιποι του είδους του, με αποτέλεσμα κάθε φορά που ανοίγει το στόμα του – για την ακρίβεια αυτήν την ειδική ηχητική συσκευή που υπάρχει ανάμεσα στο θώρακα και την κοιλιά του – για να τραγουδίσει, το αποτέλεσμα είναι κάθε άλλο παρά ωραίο, η δε αντίδραση του κοινού μάλλον επιθετική και βίαιη θα την έλεγε κανείς. Μην μπορώντας να αντέξει το βάρος της παραφωνίας του, ο Παβ θα αναζητήσει τον μεγάλο δάσκαλο μουσικής, τον Λυκάωνα. Ο γερόλυκος θα τον συμβουλεύει να πάει να βρει το χρυσό σπυρί και μόνο όταν θα του το φέρει πίσω, θα αναλάβει να τον διδάξει. Το κακό είναι πως το σπυρί αυτό βρίσκεται κάπου στην Αφρική και ο Παβ δεν είναι παρά ένα τζιτζίκι και τα φτερά του πολύ μικρά για να αντέξει ένα τέτοιο ταξίδι. Είναι όμως αποφασισμένος: ακόμα κι αν πρέπει να καβαλήσει μια χήνα για να φτάσει στην άλλη ήπειρο, ο κόσμος να χαλάει, εκείνος θα φέρει πίσω το χρυσό σπυρί. Και οι περιπέτεια ξεκινά.
Ο Φώτης Δούσος μας βάζει στο κλίμα του βιβλίου του από πολύ νωρίς, ήδη από το όνομα του πρωταγωνιστή του: Παβ εκ του Παβαρότι και με αυτή τη λεπτή αίσθηση ειρωνίας και χιούμορ ξεκινάει η ιστορία του φάλτσου τζιτζικιού, που θα φτάσει ως την εχθρική για αυτόν Αφρική για να βρει το πολυπόθητο σπυρί που θα τον βοηθήσει να εκπληρώσει το μεγάλο του όνειρο. Αν κάτι εκτιμάς σε αυτή την ιστορία είναι το πηγαίο, σχεδόν ενήλικο χιούμορ, κάτι που κάνει το βιβλίο ιδανικό ανάγνωσμα όχι μόνο για παιδιά. Οι χαρακτήρες του είναι όλοι πλασμένοι με μια μοντιπαϊθον-ική (αν μπορεί να μου επιτραπεί ο -άχαρος ακουστικά- όρος) αίσθηση να υποβόσκει. Δεν μπορώ να εξηγήσω διαφορετικά ούτε τις γκρινιάρες χήνες που αναλαμβάνουν κάπως απρόθυμα τη μεταφορά του Παβ στην Αφρική, ούτε τον Τσε, τη μύγα Τσε-Τσε που θα σώσει τελικά τον τζίτζικα από το στόμα του μεγάλου του, αλλά θανατηφόρου, έρωτα, ούτε καν τα τυφλά μυρμήγκια που στο πέρασμά τους σπέρνουν τον απόλυτο πανικό. Ακόμα κι ο Λυκάων είναι ένας χαρακτήρας που φαίνεται να έχει ξεπηδήσει από το μυαλό της συγγραφικής ομάδας των Monty Python.
Πέρα από αυτό, η ιστορία που έχει πλάσει ο Δούσος είναι πολύπλευρη και πολυεπίπεδη: σε διασκεδάζει, ενώ παράλληλα σου μιλά υπόγεια για τους στόχους, την επιμονή, τη δύναμη, τη φιλία, τη συντροφικότητα, την ομάδα, τη συνεργασία και τη γονεϊκή αγάπη (κάτι που υπογραμμίζεται μοναδικά στην ατάκα της μάνας-τζιτζικίνας “Να είσαι ελεύθερος παιδί μου και να ακολουθείς την καρδιά σου. Εμείς θα σε αγαπάμε πάντα, όπου κι αν είσαι, ό,τι κι αν κάνεις“). Κι όλα αυτά, χωρίς να σου κουνάει το δάκτυλο. Από τα ατού του κειμένου, οι δύσκολες λέξεις, κάτι που σίγουρα θα αναγκάσει τον μικρό σε ηλικία αναγνώστη να το ψάξει λίγο παραπάνω, να ρωτήσει τους γονείς ή τους δασκάλους του, να ανοίξει ένα λεξικό. Και το θεωρώ τεράστιο προτέρημα, γιατί σπάνια στις μέρες μας παραδίδεται στα παιδιά ένα κείμενο λογοτεχνικό που δεν τους αφήνει κανένα περιθώριο να βαρεθούν, όχι μόνο λόγω της φύσης της ιστορίας και του χιούμορ της, αλλά γιατί τους τσιγκλάει, τους κεντρίζει το ενδιαφέρον η ίδια η γλώσσα, όπως ακριβώς κάνει και στον ενήλικο αναγνώστη. Γιατί δεν τους διευκολύνει.
Αισθητικά πρόκειται για μια πολύ προσεγμένη δουλειά, όχι μόνο εικαστικά, αλλά και τυπογραφικά. Τόσο η εικονογράφος (Αγγελική Μπόζου), όσο και η Αrt Director (Στέλλα Δημητρακοπούλου), φρόντισαν έτσι ώστε η εικονογράφηση του Παβ να μην είναι “γλυκερή” και “παιδική”. Φαίνεται σαν να ζωγραφισμένη από παιδιά, που όμως το δυνατό της στοιχείο είναι ότι μπορεί να σταθεί και μόνη της σε μια έκθεση εικαστικών. Συνδυαστικά, κείμενο και εικονογράφηση δημιουργούν ένα δυνατό αποτέλεσμα, ένα ολοκληρωμένο βιβλίο (το πρώτο της Μικρής Σελήνης που απευθύνεται σε μεγάλα παιδιά), από αυτά που – από ό,τι φαίνεται -ήρθαν για να μείνουν στη βιβλιοθήκη μας.
