Κείμενο: Ίμοτζεν Γρίνμπεργκ
Εικονογράφηση: Ίζαμπελ Γκρινμπεργκ
Μετάφραση: Λένια Ζαφειροπούλου
Εκδόσεις: Πατάκη
Χρονιά έκδοσης: 2025
Ηλικία: 9+
Η ιστορία ξεκινά από τη γέννηση της Μάνυα στη Βαρσοβία της Πολωνίας (1867) και τελειώνει με τον θάνατο της Ιβ στα 102 της χρόνια (2007). Στο μεταξύ δίνονται πολλά βιογραφικά στοιχεία της ευρύτερης οικογένειας της διάσημης Μαρί Κιουρί, δεμένα σε χρονολογική σειρά, μαζί με τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες και τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα της Ευρώπης και του κόσμου.
Πρόκειται για ένα βιβλίο, που ναι μεν συγκαταλέγεται στην (προ-)εφηβική βιβλιογραφία, αλλά είναι πολύτιμο για κάθε αναγνώστη που ενδιαφέρεται για τη βιογραφία αξιόλογων και πολύφημων ανθρώπων, όπως η Μαρί Κιουρί. Αν και παρέχει γνώση, θα την χαρακτήριζα ιστορική παρά επιστημονική. Η οπτική και η ροή του κειμένου και των πληροφοριών είναι γυναικοκεντρικές και θίγεται σε πολλά σημεία η θέση των γυναικών τόσο στις Φυσικο-Χημικές Επιστήμες όσο και στην κοινωνία γενικότερα. Οι άντρες της οικογένειας (πατέρας και σύζυγος της Μαρί) ήταν διεκδικητές του δικαιώματος των κοριτσιών και γυναικών στη μάθηση, στην επιστήμη, στην εργασία και την αναγνώριση.
Παράλληλα, θίγονται ζητήματα όπως τα δεινά του πολέμου, ο ρατσισμός, τα πυρηνικά όπλα και οι κοινωνικο-οικονομικές ανισότητες, τα οποία ενέπνευσαν τις γυναίκες της οικογένειας σε δράσεις ανθρωπισμού και ακτιβισμού. Ο τρόπος που αποδίδονται οι σχέσεις της Μαρί με την αδελφή της και των Ιρέν και Ιβ (κόρες) μας μεταφέρει τα έντονα συναισθήματα φροντίδας, αγάπης και ανιδιοτέλειας, μάλλον όχι τυχαία: οι δημιουργοί του βιβλίου αυτού είναι επίσης δύο αδελφές και συνεργάτιδες.
Πιθανώς τα παραπάνω να ακούγονται ‘ανάρμοστα’ για τις ηλικίες που προορίζεται το βιβλίο. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι μεταφέρονται έμμεσα και σιωπηρά στα παιδιά μέσα από μια δυνατή και ελκυστική οικογενειακή ιστορία. Ενώ υπάρχουν λεπτομέρειες σε σημεία (π.χ. οικογενειακές διακοπές, Πάσχα 1906 ή Άνοιξη 1934), εφαρμόζεται αφαιρετική γραφή σε άλλα (π.χ. ατύχημα Πιερ, θάνατος Μαρί), ώστε η εμπειρία να αρμόζει στο κοινό που απευθύνεται.
Εικονογραφικά το βιβλίο έχει πολύ ενδιαφέρον και είναι έκδηλη η διαρκής και στενή συνεργασία των αδελφών κειμενογράφου-εικονογράφου: ενώ η ιστορία εν πολλοίς δίνεται αφηγηματικά, υπάρχουν σημεία που παρεμβάλλονται διάλογοι. Εκεί το βιβλίο αποκτά στοιχεία κόμικ, κάτι που ξεκουράζει τον αναγνώστη και τον μεταφέρει πιο κοντά στους ήρωες και στην εποχή τους. Αν και οι εικόνες δεν είναι απολύτως ρεαλιστικές το πρόσωπο της Μαρί είναι αναγνωρίσιμο. Τα εικονογραφικά σύμβολα του πορτραίτου της Μαρί με τον διπλό ρόλο μητέρας και επιστημόνισσας είναι αξιοπρόσεκτα. Η διαφορετικότητα είναι αξιοπρόσεκτη στις εικόνες του βιβλίου, με μαύρους επισήμους, μαύρη νοσηλέυτρια, φοιτητές και στρατιώτες. Το βιβλίο κλείνει με στατιστικά στοιχεία της γυναικείας υποεκπροσώπησης στις θετικές επιστήμες, αλλά και στον επιδραστικό τους ρόλο στις νέες γενιές, εικονίζοντας γυναίκες του κόσμου με τις άσπρες εργαστηριακές ποδιές του
