Ένα βιβλίο μια φορά: Διαμαντής Διαμαντίδης

Η δεκαετία του ’80 υπήρξε πλούσια σε εξαιρετικές μεταφράσεις ξενόγλωσσων παιδικών βιβλίων στα ελληνικά, βιβλίων που τόσο με τις ιστορίες τους όσο και με τις εικονογραφήσεις τους κατάφεραν να αποτυπωθούν ανεξίτηλα στη μνήμη και στη ματιά μικρών και μεγάλων την εποχή εκείνη και λίγο μετά.

Πρόσφατα, ξαναβρήκα με μεγάλη χαρά και συμπλήρωσα όλη τη σειρά των μαγευτικών βιβλίων του Ιταλού εικονογράφου και συγγραφέα παιδικών βιβλίων Tony Wolf (πραγματικό όνομα: Antonio Lupatelli), με τίτλο Ο παραμυθένιος κόσμος του δάσους. Μέσα σε έξι τόμους, ο δημιουργός τούτου του κόσμου μάς συστήνει τους παραμυθένιους του κατοίκους με εικόνες και ιστορίες που πραγματικά έχουν τη δύναμη να σε ταξιδέψουν και να σε συγκινήσουν: Οι κάτοικοι του δάσους, Στη χώρα των νάνων, Έρχονται οι γίγαντες, Οι νεράιδες του δάσους, Τα μεγάλα ζιζάνια, Η παράξενη χώρα.

Ζωάκια, νανάκια, πελώριοι γίγαντες, νεραϊδούλες, μικρά ξωτικά και δεινόσαυροι, λοιπόν, ήταν οι πρωταγωνιστές αυτών των παραμυθιών, και θυμάμαι τον εαυτό μου κάπου στο νηπιαγωγείο ή στις πρώτες τάξεις του δημοτικού να μοιράζεται την καθημερινότητα και τις ονειροπολήσεις του με όλους αυτούς τους ήρωες. Υπήρχε σε όλες αυτές τις ομοιογενείς ομάδες των πλασμάτων αυτών των ιστοριών μια σύμπνοια και μια επικοινωνία που μου θύμιζε πολύ τους διάφορους χαρακτήρες των συμμαθητών μου ή των παιδιών που έπαιζα μαζί στις πλατείες και τις παιδικές χαρές του Παγκρατίου. Και καθώς κυλούσε η διήγηση στα ξεχωριστά αυτά βιβλία, με τις ομάδες των πλασμάτων να συναναστρέφονται ή και να συναγωνίζονται όλο και περισσότερο η μια την άλλη, έμοιαζε ετούτος ο παραμυθένιος κόσμος σελίδα τη σελίδα να «ανοίγει» και να διευρύνεται, σαν τους σχεδόν ομόκεντρους κύκλους που σχηματίζονται στο εσωτερικό του κορμού ενός δέντρου, αλλά και σαν αγκαλιά, που σε καλωσορίζει και να σε κάνει να νιώθεις ένα αίσθημα ασφάλειας, σαν στο σπίτι σου.

Τώρα που το ξανασκέφτομαι,  «Ο παραμυθένιος κόσμος του δάσους» μοιάζει πια σήμερα να ξεπερνάει αβίαστα για μένα τα όρια των στιβαρών εξωφύλλων και οπισθόφυλλών του, να διεισδύει αιωρούμενος -σαν τις τσαχπίνες νεράιδες της ιστορίας μας- τα αόρατα τοιχώματα της κάθε μιας μου μέρας, και να στέκεται περίτρανα παραπάνω από ικανός να εμπνεύσει το κάθε τι που κάνω, την αισθητική, τη φαντασία και τη γενικότερη φιλοσοφία ζωής μου. Έννοιες όπως η αλληλεγγύη, η αποδοχή της διαφορετικότητας, η δημιουργικότητα, η πρωτοτυπία, το ομαδικό πνεύμα, το χιούμορ και οι φάρσες, τα πειράγματα, η αυτοθυσία, το θάρρος και ο ενθουσιασμός, αλλά και οι αδυναμίες, ο φόβος, η αμφιβολία, η παρορμητικότητα, η μελαγχολία και η απώλεια, όλα αυτά ενυπάρχουν και αναδεικνύονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο μέσα στις μικρές ιστορίες αυτών των παραμυθιών.

Κι όταν κι εγώ με τη σειρά μου, φέρνω στο μυαλό μου τη δική μου οικογένεια, νιώθω πως, τέτοιας αισθητικής παραμύθια είναι δώρα πολύτιμα για ένα μικρό παιδί καθώς μεγαλώνει. Θυμίζουν ίσως εισιτήρια πραγματικά «χρυσαφένια», όπως αυτό από ένα άλλο αγαπημένο μου παιδικό βιβλίο («Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο σοκολάτας» του Ρόαλντ Νταλ), πρόσκληση σ’ έναν κόσμο μαγικό που συνδυάζει ομορφιές και συγκρούσεις, με το κάθε τι πάντοτε σχεδιασμένο και γραμμένο με καλαισθησία και φινέτσα για την εποχή του, αλλά και με μια σπάνια ευαισθησία, που λείπει στις μέρες μας.

Συστήνω από καρδιάς στους νεότερους γονείς ν’ αναζητήσουν ετούτα τα βιβλία, να τα γνωρίσουν και να τα διαβάσουν στα παιδιά τους, και, γιατί όχι, να ξαναγίνουν κι αυτοί παιδιά, ζώντας για λίγο στον Παραμυθένιο κόσμο του δάσους του Tony Wolf.


Ο Διαμαντής Διαμαντίδης είναι Υπεύθυνος Εκδηλώσεων στο Βιβλιοπωλείο “Λεξικοπωλείο” στο Παγκράτι και μουσικός, μέλος του συγκροτήματος Μητέρα Φάλαινα Τυφλή.

ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ

Μαρίζα Ντεκάστρο

Κάθε μήνα, ένας άνθρωπος από τον χώρο του παιδικού βιβλίου γράφει στην Κόκκινη Αλεπού για το δικό του αγαπημένο παιδικό βιβλίο, αυτό που διάβαζε όταν ήταν παιδί. Σειρά παίρνει η συγγραφέας και κριτικός Μαρίζα Ντεκάστρο.

Ελένη Σβορώνου

Κάθε μήνα ένας άνθρωπος από τον χώρο του παιδικού βιβλίου γράφει στην “Κόκκινη Αλεπού” για το δικό του αγαπημένο παιδικό ή εφηβικό βιβλίο, που διάβαζε όταν ήταν ήταν εκείνος παιδί.

Βαγγέλης Ηλιόπουλος

Κάθε μήνα ένας άνθρωπος από τον χώρο του παιδικού βιβλίου γράφει στην “Κόκκινη Αλεπού” για το δικό του αγαπημένο παιδικό βιβλίο, που διάβαζε όταν ήταν ήταν εκείνος παιδί. Σήμερα, o πολυβραβευμένος συγγραφέας Βαγγέλης Ηλιόπουλος γράφει για τον Χανς Κρίστιαν Άντερσεν και την αγάπη που έχει στο έργο του.