
Ποίημα: Emily Dickinson
Εικονογράφηση: Tim Hopgood
Απόδοσης: Χάρης Βλαβιανός
Εκδόσεις: Πατάκη
Χρονιά έκδοσης: 2025
Ηλικίες: 5+, 7+
Μπορούν η ποίηση και η εικόνα να βαδίσουν χέρι με χέρι. Οι εκδόσεις Πατάκη εκδίδουν στα ελληνικά το βιβλίο «Ελπίδα είναι κάτι με φτερά», που αφορά το ποίημα της Έμιλυ Ντίκινσον (Emily Dickinson) «Hope is the thing with feathers», με πολύχρωμη εικονογράφηση από τον Τιμ Χόπγκουντ (Tim Hopgood).
Το ποίημα γράφτηκε το 1861 και είναι ένα από τα πιο διάσημα ποιήματα της Αμερικανίδας ποιήτριας, ωστόσο παραμένει επίκαιρο. Ίσως μάλιστα σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ. Εδώ ο Τιμ Χόπγκουντ το οπτικοποιεί στο χαρτί. Κάθε σελίδα αφορά έναν στίχο του ποιήματος, τυπωμένο πάνω σε εικόνες πλήρους έκτασης και χωρίς περιγράμματα, φτιαγμένες με μικτές τεχνικές. Ένα μικρό παιδί στέκεται στο παράθυρο και παρατηρεί ένα καφέ πουλί σε ένα κοντινό δέντρο, που τραγουδά πολύχρωμες νότες «Ελπίδα είναι κάτι με φτερά». Η ελπίδα λοιπόν μεταμορφώνεται σε ένα πουλί. Και η εικονογράφηση εδώ είναι αυτή που της δίνει σάρκα και οστά.
Το πουλί στέκεται πάνω στην κόκκινη ομπρέλα του κοριτσιού, εκπέμποντας νότες που εμπνέουν τους περαστικούς να σηκώσουν το βλέμμα τους. «Και μελωδία χωρίς λέξεις τραγουδά». Το τραγούδι του πουλιού «ποτέ δεν σταματά», ακόμη και όταν πέφτει η νύχτα στην πόλη και ξεσπά μια δυνατή καταιγίδα. «Και ποτέ στιγμή δεν ησυχάζει». Το πουλί λοιπόν δεν εξαφανίζεται όταν αντιμετωπίζει δυσκολίες ή «καταιγίδες». Η ελπίδα δίνει στους ανθρώπους τη δύναμη να συνεχίσουν, ειδικά όταν οι συνθήκες είναι αντίξοες. Οι νότες αλλάζουν χρώμα και ένταση καθώς το πουλί-ελπίδα πετά μέσα στη καταιγίδα αλλά και μακριά στην πιο παγερή στεριά, στα πιο απόμακρα νερά και προς έναν πιο ζεστό, φωτεινό τόπο. Επιστρέφει τελικά στο παιδί, του οποίου το παράθυρο είναι τώρα ανοιχτό, το πουλί κάθεται πιο κοντά, τραγουδώντας ακόμα. «Kαι όταν πεινούσε ακόμη, ένα δεν ζήτησε ψίχουλο από μένα». Γιατί η ελπίδα δε ζητάει, δεν κοστίζει τίποτα, ούτε «ψίχουλο» – κι όμως μπορεί, κυριολεκτικά και μεταφορικά, να κρατήσει κάποιον ζωντανό.
Έτσι το ποίημα, σε αυτή την εκδοχή, με πολύτιμο αρωγό την εικονογράφηση, κάνει εύκολα κατανοητές τις μεταφορές, επικοινωνεί με τον μικρό αναγνώστη τη δύναμη της ελπίδας, τη σημασία της σε στιγμές αντιξοότητας και το πόσο λίγο απαιτεί από τους ανθρώπους.
Εξαιρετική επιλογή για να μυηθούν στη δύναμη της ποίησης παιδιά αναγνωστικής ικανότητας 7+. Ο Χόπγκουντ αποδίδει οπτικά το θέμα του ποιήματος, επιβραδύνοντας τον ρυθμό των στίχων της Ντίκινσον και δίνοντας στον μικρό αναγνώστη χρόνο να αναστοχαστεί, να κατανοήσει και να αφομοιώσει. Η εικονογράφηση είναι αυτή που δεν αφήνει την ερμηνεία των στίχων στη τύχη. Εξάλλου η ποίηση είναι ζωγραφική με λέξεις.